Mở cửa biên giới Việt - Trung

Theo sách những sự kiện lịch sử Đảng bộ tỉnh (1965-2005), ngày 5/2/1989, UBND tỉnh ra quyết định cho phép mở cửa biên giới Việt - Trung.

Thực hiện Thông báo 118/BBT ngày 19/11/1988 của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Chỉ thị 08 của Hội đồng Bộ trưởng về vấn đề giải quyết cho nhân dân vùng biên giới Việt - Trung qua lại thăm thân. Ngày 28/1/1989, UBND tỉnh mở Hội nghị triển khai Thông báo 118 và Chỉ thị 08 qua đến cán bộ chủ chốt các ngành và UBND các huyện có biên giới với Trung Quốc và xây dựng kế hoạch chuẩn bị việc mở cửa khẩu với Trung Quốc.

Sau khi hoàn thành việc khảo sát tình hình thực tế, ngày 5/2/1989, UBND tỉnh ra quyết định cho phép mở cửa biên giới để nhân dân ở các xã giáp biên qua lại thăm thân và trao đổi hàng hóa thiết yếu tại 4 điểm: Sáy Nguồn, Lục Lầm (Móng Cái), Văn Trốc (Hải Hà) và Hoành Mô (Bình Liêu).

Ngày 21/2/1989, Hội đồng Bộ trưởng ra Chỉ thị số 32/CT- HĐBT quản lý việc trao đổi hàng hóa trên biên giới.

Để thuận tiện cho việc lưu thông, buôn bán, vận chuyển và quản lý trên biển, UBND tỉnh Quảng Ninh quy định mở thêm 2 điểm giao dịch trao đổi hàng hóa ở Vạn Gia (Vĩnh Thực) và ở Mũi Ngọc (Bình Ngọc), Móng Cái, mở 2 chợ cửa khẩu ở Ka Long và Hoành Mô.

Những ngày đầu mở cửa biên giới Việt – Trung, số người qua lại rất đông, ngày cao điểm có trên 8.000 lượt người, nhưng sau một thời gian số người qua lại giảm mà chủ yếu chuyển sang buôn bán trao đổi hàng hóa.

Trong năm 1989 có trên 100 ngàn người Trung Quốc sang Việt Nam và người Việt Nam sang Trung Quốc. Việc mở cửa biên giới đáp ứng nguyện vọng của nhân dân hai bên biên giới, cải thiện một phần đời sống nhân dân khu vực biên giới. Với chủ trương cho phép nhân dân hai bên biên giới Việt - Trung qua lại thăm thân và trao đổi hàng hóa, số lượng người qua lại biên giới ngày càng tăng, thúc đẩy sự làm ăn, buôn bán, du lịch...

Ngày 7/11/1991, Chính phủ ta và Chính phủ Trung Quốc ký Hiệp định tạm thời về việc giải quyết các vấn đề biên giới giữa hai nước.

Ngày 27/2/1992, Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng ra Chỉ thị số 98/CT về việc mở cửa khẩu trên tuyến biên giới Việt - Trung. Theo Hiệp định tạm thời, Việt Nam và Trung Quốc thỏa thuận mở 21 cửa khẩu chính trên biên giới. Trong đó, Quảng Ninh có 2 cửa khẩu là Bắc Luân (Móng Cái) và Hoành Mô (Bình Liêu).