Móng Cái: Nỗ lực khôi phục, ổn định hoạt động XNK

Xác định việc khẩn trương khôi phục, ổn định hoạt động XNK là một trong những nhiệm vụ, giải pháp quan trọng để thúc đẩy KT-XH phát triển trong điều kiện thích ứng an toàn, linh hoạt với dịch bệnh Covid-19, TP Móng Cái đã tích cực chỉ đạo các ngành chức năng và các công ty kinh doanh hạ tầng, bến bãi thực hiện mọi giải pháp nhằm thiết lập “Vùng xanh an toàn”, “Luồng xanh an toàn” tại khu vực cửa khẩu, lối mở biên giới để khôi phục, ổn định hoạt động XNK và bước đầu đã đạt được những kết quả tích cực.

Nỗ lực thiết lập “Vùng xanh an toàn”

Từ ngày 24/2, hoạt động thông quan hàng hóa qua các cửa khẩu, lối mở giữa TP Móng Cái (Việt Nam) và TP Đông Hưng (Trung Quốc) tạm dừng do phía Đông Hưng (Trung Quốc) phát hiện có ca nhiễm virus SARS-CoV-2 trong cộng đồng, trong khi Trung Quốc tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng chống dịch nghiêm ngặt theo chiến lược “Zero covid”.

Việc dừng thông quan hàng hóa qua các cửa khẩu, lối mở, đã khiến cho hàng hóa tại các cửa khẩu, lối mở trên địa bàn TP Móng Cái tồn đọng với số lượng lớn.

Sau khi các cửa khẩu, lối mở trên địa bàn TP Móng Cái tạm dừng hoạt động, đã có hơn 770 container hàng nông sản, thủy sản tồn đọng tại các cảng, bến và hàng trăm container hàng đông lạnh phải lưu trữ tại các kho; 165 xe hàng Việt Nam lưu tại TP Đông Hưng (Trung Quốc) và 647 xe Trung Quốc lưu tại Việt Nam.

Riêng tại Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên có 707 xe hàng tồn đọng, trong đó có 116 xe hoa quả tươi, 505 xe thủy, hải sản đông lạnh và 86 xe nông sản, gồm tinh bột sắn, hoa quả sấy.

Việc tạm dừng hoạt động XNK qua các cửa khẩu, lối mở đã gây áp lực lớn tới việc lưu kho hàng hóa đối với các mặt hàng thủy, hải sản đông lạnh, hoa quả, gây thiệt hại lớn cho các doanh nghiệp, cư dân biên giới và ảnh hưởng nghiêm trọng tới tình hình KT-XH trên địa bàn.

Cùng với việc nhanh chóng tìm giải pháp để “giải phóng” hàng đông lạnh tồn đọng tại các cửa khẩu, lối mở, cũng như từng bước khôi phục, ổn định hoạt động XNK, TP Móng Cái đã tích cực trao đổi qua đường dây nóng, thư trao đổi, hội đàm với Chính quyền nhân dân TP Đông Hưng (Trung Quốc) tìm các giải pháp tối ưu, khôi phục hoạt động XNK trong điều kiện an toàn phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Theo đó, việc thiết lập “Vùng xanh an toàn” , “Luồng xanh an toàn” tại các khu vực cửa khẩu, lối mở với phương án cụ thể được cả 2 bên cùng thống nhất thực hiện.

TP Móng Cái đã thành lập Tổ công tác kiểm soát phòng chống dịch tại barie số 2 (Cửa khẩu cầu Bắc Luân 2) và tại khu vực cổng vào Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên; chỉ đạo các ngành khối cửa khẩu, các doanh nghiệp kinh doanh hạ tầng, bến bãi, xây dựng và triển khai phương án ăn, nghỉ, làm việc khép kín đối với CBCS, CNVC-NLĐ các ngành khối cửa khẩu, doanh nghiệp, lái xe trung chuyển tại Cửa khẩu cầu Bắc Luân 2, Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên.

TP Móng Cái chỉ đạo các ngành khối cửa khẩu triển khai hiệu quả Phương án số 02/PA-LNCK ngày 12/2/2022 của Liên ngành khối cửa khẩu về công tác phòng, chống dịch Covid-19 trong hoạt động XNK tại cửa khẩu, lối mở. Trong đó, nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các ngành với ngành y tế, kiểm dịch y tế quốc tế, để duy trì tốt việc xét nghiệm sàng lọc định kỳ đối với CBCS, CNVC các ngành khối cửa khẩu, doanh nghiệp, công nhân bốc xếp, lái xe tỉnh ngoài, lái xe trung chuyển hoạt động trong khu vực cửa khẩu, lối mở.

Sàng lọc tất cả người vào khu vực cửa khẩu, lối mở để sớm phát hiện, bóc tách kịp thời F0, đảm bảo an toàn, không để lây nhiễm chéo cho doanh nghiệp, công nhân, lực lượng liên ngành. Thực hiện nghiêm việc xét nghiệm và cấp giấy chứng nhận kết quả xét nghiệm âm tính với virus SARS-CoV-2 bằng phương pháp PCR đối với các mặt hàng xuất khẩu sang Trung Quốc.

Kịp thời triển khai tiêm vắc xin phòng Covid-19 (mũi 4) cho các đối tượng đủ điều kiện theo chỉ đạo của tỉnh; thiết lập và triển khai phương án làm việc, ăn nghỉ khép kín đối với các lực lượng liên ngành khối cửa khẩu, doanh nghiệp đầu tư bến bãi, đại lý hải quan, lái xe trung chuyển trong khu vực cửa khẩu, lối mở… luân phiên làm việc, ăn nghỉ khép kín theo chu kỳ 15 ngày/đợt.

Đặc biệt, để giảm thiểu số lượng người tham gia vào hoạt động XNK hàng hóa, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống dịch Covid-19, TP Móng Cái và Chi cục Hải quan cửa khẩu Móng Cái nhanh chóng triển khai các đại lý hải quan. Hiện nay, có 25 đại lý hải quan đăng ký tham gia dịch vụ tại khu vực Cửa khẩu cầu Bắc Luân 2 và Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên.

Khôi phục và từng bước ổn định hoạt động XNK

Với việc nhanh chóng thiết lập “Vùng xanh an toàn”, “Luồng xanh an toàn” đảm bảo công tác phòng, chống dịch Covid-19, đến ngày 26/4, Cửa khẩu cầu Bắc Luân 2 đã chính thức thông quan trở lại sau hơn 2 tháng tạm dừng. Tiếp đó, ngày 30/5, Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên cũng chính thức thông quan trở lại sau hơn 3 tháng tạm dừng.

Việc thông quan hàng hóa tại Cửa khẩu cầu Bắc Luân 2 và Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên hoạt động bình thường trong điều kiện đảm bảo an toàn phòng, chống dịch Covid-19 và từng bước ổn định theo 4 giai đoạn, gồm: Xử lý hàng hóa mắc kẹt trong khu vực giám sát; trả lại xe không hàng đang lưu bãi tại Trung Quốc và Việt Nam; thông quan trở lại đối với hàng hóa không thuộc hàng chuỗi lạnh; hoạt động thông quan bình thường.

Sau khi hoạt động XNK tại Cửa khẩu cầu Bắc Luân 2, Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên thông quan trở lại và từng bước đi vào hoạt động ổn định, ngày 17/6, Cửa khẩu Ka Long, Móng Cái (Việt Nam) - Khu chợ bến biên mậu, Đông Hưng (Trung Quốc) cũng thử nghiệm phương án thông quan đối với mặt hàng tinh bột sắn để sớm chính thức thông quan trở lại sau hơn 3 năm tạm dừng. Đây được xem là một tín hiệu tích cực cho hoạt động XNK trên địa bàn TP Móng Cái.

Trước đó, phía TP Móng Cái đã xây dựng phương án kiểm soát dịch bệnh, đảm bảo “Vùng xanh an toàn” cho hoạt động thông quan hàng hoá qua cửa khẩu Ka Long (TP Móng Cái) - Khu chợ bến biên mậu (TP Đông Hưng) nhằm thực hiện nghiêm thỏa thuận phòng chống dịch giữa tỉnh Quảng Ninh (Việt Nam) và Chính quyền nhân dân Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây (Trung Quốc). Công tác kiểm soát dịch bệnh, đảm bảo “Vùng xanh an toàn” được kiểm soát chặt chẽ. Tất cả các tổ chức, cá nhân đều phải thực hiện phương án làm việc, ăn nghỉ tập trung trong khu vực cửa khẩu.

Ông Nguyễn Nam Sơn, Giám đốc HTX Dịch vụ bốc xếp hàng hóa XNK Móng Cái, cho biết: Thực hiện phương án kiểm soát dịch bệnh, đảm bảo “Vùng xanh an toàn” cho hoạt động thông quan hàng hoá qua Cửa khẩu Ka Long (Móng Cái) - Khu chợ bến biên mậu (Đông Hưng), HTX đã bố trí đầy đủ phương tiện đò máy vận chuyển hàng hóa có đăng kiểm, đăng ký, đăng ký kinh doanh, nộp thuế, phí, đảm bảo phòng dịch Covid-19, PCCC, sử dụng logo thống nhất giữa TP Móng Cái (Việt Nam) và TP Đông Hưng (Trung Quốc), lắp đặt thiết bị định vị, giám sát quá trình hoạt động; đảm bảo ATGT đường thủy nội địa, bảo vệ môi trường và các điều kiện khác liên quan.

HTX cũng đảm bảo cơ sở vật chất, trang thiết bị đối với hoạt động bốc xếp hàng hóa tại Cửa khẩu Ka Long và tổ chức mời gọi các doanh nghiệp XNK hàng hóa, bước đầu là các doanh nghiệp xuất khẩu hàng tinh bột sắn về xuất khẩu qua Cửa khẩu Ka Long; tổ chức hiệp thương, thống nhất với các doanh nghiệp về giá dịch vụ bốc xếp, phương án vận chuyển hàng hóa…

Đội phó Đội Kiểm tra, giám sát Hải quan số 1, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Móng Cái Lê Thanh Dương cho biết: Từ ngày 17/6, bước đầu vận hành thông quan thí điểm đối với mặt hàng bột sắn qua Cửa khẩu Ka Long. Cùng với việc tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, Chi cục Hải quan Cửa khẩu Móng Cái cũng tích cực thông tin cho HTX Dịch vụ bốc xếp hàng hóa XNK Móng Cái về các doanh nghiệp xuất khẩu hàng tinh bột sắn, cùng với HTX kêu gọi các doanh nghiệp về mở tờ khai thông quan hàng hóa tại Cửa khẩu Ka Long. Từ khi thí điểm thông quan trở lại, đến nay đã có hơn 300 tấn hàng tinh bột sắn xuất khẩu sang Trung Quốc qua Cửa khẩu Ka Long.

Khi “Vùng xanh an toàn”, “Luồng xanh an toàn” được thiết lập và vận hành chặt chẽ, hiệu quả tại khu vực cửa khẩu, lối mở trên địa bàn TP Móng Cái, Cục Thương vụ và Quản lý cửa khẩu Đông Hưng (Trung Quốc) đã gửi thư trao đổi cho BQL Cửa khẩu quốc tế Móng Cái (Việt Nam), trong đó thống nhất từ ngày 17/6/2022, các mặt hàng thuộc chuỗi hàng lạnh cũng được khôi phục thông quan trở lại qua Cửa khẩu cầu Bắc Luân 2 và Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên.

Như vậy, đến nay hoạt động XNK hàng hóa qua các cửa khẩu, lối mở trên địa bàn TP Móng Cái bước đầu đã trở lại bình thường. Cùng với các mặt hàng hóa khác, đã có hàng chục nghìn tấn hàng hóa thuộc chuỗi lạnh đã xuất khẩu sang Trung Quốc qua Cửa khẩu cầu Bắc Luân 2 và Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên, với các mặt hàng gồm: Thủy, hải sản đông lạnh; hải sản tươi sống; hoa quả tươi và các mặt hàng nông sản khác.

Với những giải pháp tích cực, hoạt động XNK trên địa bàn TP Móng Cái được khôi phục và từng bước ổn định. Theo báo cáo của Chi cục Hải quan Cửa khẩu Móng Cái, tính từ đầu năm đến ngày 24/6, chi cục đã làm thủ tục XNK cho 13.410 tờ khai, trong đó có 6.392 tờ khai xuất khẩu và 7.018 tờ khai nhập khẩu.

Tổng kim ngạch XNK hàng hóa đạt hơn 1,37 tỷ USD, giảm 22,12% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó: Kim ngạch xuất khẩu đạt 648,06 triệu USD, kim ngạch nhập khẩu đạt 723,29 triệu USD. Thu NSNN từ hoạt động XNK đạt 527,41 tỷ đồng, tăng 20,32% so với cùng kỳ năm 2021, đạt 40,11% kế hoạch năm. Các mặt hàng XNK chủ yếu qua địa bàn gồm: Hàng sản xuất, gia công, linh kiện điện tử, thiết bị khai thác mỏ, hàng nông sản, thủy hải sản khô, đông lạnh… Chi cục Hải quan Cửa khẩu Móng Cái cũng thu hút được 80 doanh nghiệp mới, nâng tổng số các doanh nghiệp làm thủ tục XNK tại chi cục lên 390 doanh nghiệp.

Ông Hồ Quang Huy, Chủ tịch UBND TP Móng Cái, cho biết: Sau khi vận hành thử nghiệm phương án thông quan hàng hóa tại Cửa khẩu Ka Long, thành phố tiếp tục chỉ đạo các ngành khối cửa khẩu chuẩn bị đầy đủ về lực lượng và cơ sở vật chất để đẩy mạnh thông quan hàng hóa tại Cửa khẩu Ka Long sau khi TP Đông Hưng (Trung Quốc) thống nhất về quy trình thông quan hàng hóa, gắn với chống dịch Covid-19. TP Móng Cái tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp thành lập Trung tâm giao dịch hàng hóa, nông, lâm, thủy sản châu Á - Thái Bình Dương, tạo điều kiện để Tập đoàn Kiểm nghiệm kiểm dịch Trung Quốc (CCIC) đẩy nhanh tiến độ hoàn thành việc lập chi nhánh, phòng lab tại Lối mở cầu phao tạm Km3+4 Hải Yên. Trao đổi, thống nhất với TP Đông Hưng (Trung Quốc) để hoàn thiện Đề án hợp tác thúc đẩy phát triển logistics khâu vận tải qua Cửa khẩu Móng Cái (Việt Nam) - Đông Hưng (Trung Quốc). Đồng thời, chủ động triển khai các biện pháp phòng chống dịch Covid-19, gắn với hoạt động thông quan hàng hóa tại cửa khẩu và các điểm xuất hàng trên địa bàn thành phố, nhằm hỗ trợ tích cực cho doanh nghiệp, cư dân biên giới xuất khẩu hàng hóa.