Một ngày trên đảo Ngọc

Không chỉ sở hữu những cảnh đẹp hoang sơ, thơ mộng, xã đảo Ngọc Vừng (huyện Vân Đồn) còn là nơi có nhiều di tích lịch sử, văn hoá. Một ngày trên đảo, được thả hồn vào sóng, nước, mây trời và được bách bộ dưới rừng phi lao hoang sơ chạy ngút ngàn khiến tâm hồn chúng tôi thật thư thái. Và chắc hẳn, ai đến với Ngọc Vừng cũng sẽ có cảm giác ấy...

Bãi biển Trường Chinh, điểm nhấn du lịch ở Ngọc Vừng.

Vẻ đẹp hoang sơ, thơ mộng

Một ngày đầu tháng 10, chiếc xuồng máy của Trung tâm Bảo tồn Vịnh Bái Tử Long (Ban Quản lý Vịnh Hạ Long) đưa chúng tôi đến Ngọc Vừng. Từ xa nhìn về phía đảo, nắng trải dài trên những vạt rừng, hắt xuống mặt biển khiến nơi đây như một hòn ngọc khổng lồ nổi lên giữa biển khơi xanh thẳm; những chiếc tàu của ngư dân sau nhiều giờ đi biển chở đầy cá, tôm đang về bến đậu; xa xa, những cách chim hải âu thảnh thơi chao liệng... Hình ảnh ấy đã tạo nên bức tranh cuộc sống nơi đây thật thanh bình, thơ mộng.

Hơn 8 giờ, 2 cán bộ Đồn Biên phòng Ngọc Vừng đến cầu cảng đón chúng tôi. Đưa chúng tôi dạo một vòng quanh đảo, khoát tay chỉ về phía những rặng cây sú, vẹt chạy tít tắp nằm lúp xúp dưới bãi triều, các anh giới thiệu khái quát về Ngọc Vừng như một hướng dẫn viên thực thụ: “Dưới những cánh rừng này là nguồn lợi hải sản ngao, ốc, ghẹ, tôm, cá mú... vô cùng phong phú. Đặc biệt ở đây, cá mú nướng hay nấu bứa chua thì quả là tuyệt vời. Quả bứa ở trên đảo rất thơm, ngon nổi tiếng, được người dân hái về phơi khô để nấu cá dần...”.

Trên đảo, chúng tôi được đắm mình trong vẻ đẹp hoang sơ của rừng phi lao xanh bạt ngàn chạy tít tắp. Chắc hẳn xưa kia, người dân trồng những cánh rừng này với mục đích chính là chắn sóng, chắn cát, bảo vệ cuộc sống cho các hộ phía biển, chứ ít ai nghĩ đó là tài sản vô giá để cháu con phát triển du lịch sinh thái như hôm nay. Đặc biệt hơn, sau những cánh rừng phi lao nguyên sinh chính là bãi biển Trường Chinh dài chừng ba cây số với bãi cát trắng mịn còn nguyên nét hoang sơ. Anh bạn tôi là kỹ sư một doanh nghiệp khai thác than đi cùng, lần đầu ra đảo, thảng thốt: “Cảnh nơi đây đẹp mê hồn các bác ạ! Trước đây em chỉ biết Ngọc Vừng qua đài, báo, nhưng nay đặt chân tới đảo, được chứng kiến tận mắt cảnh đẹp thiên nhiên thơ mộng, một cảm giác quá tuyệt vời...”. Quả đúng vậy, đến với Ngọc Vừng, được thả hồn vào sóng, nước, mây trời, thưởng thức những món ăn đậm đà từ biển, chắc chắn những ai đến đây sẽ tạm quên đi những lo toan, cuộc sống thường nhật...

Nhiều mô hình dịch vụ ăn uống, nghỉ dưỡng phục vụ du lịch đang được xây dựng trên đảo Ngọc Vừng.

Không chỉ sở hữu những cảnh đẹp hoang sơ, thơ mộng, Ngọc Vừng còn có nhiều di tích lịch sử, văn hoá, như: Khu lưu niệm Bác Hồ trên đảo, thành Nhà Mạc, thương cảng Vân Đồn, trận địa pháo 12,7 ly thời chống Mỹ cứu nước...

Tiềm năng đang được đánh thức

Tương truyền, ngày xưa Ngọc Vừng có nhiều loài trai ngọc quý hiếm, vào ban đêm, ánh trai ngọc sáng lấp lánh cả một vùng biển, do vậy nơi đây được đặt tên là đảo Ngọc Vừng. Mặc dù có nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển du lịch, nhưng chỉ cách đây vài năm, Ngọc Vừng còn khá xa lạ với du khách. Ngoài căn nguyên do cơ chế, chính sách thì vấn đề quan trọng là do trên 200 hộ dân/1.000 nhân khẩu ở đây vốn chỉ quen làm nông nghiệp và đi biển với tư tưởng tự cung, tự cấp. Thêm vào đó, kết cấu hạ tầng trên đảo thiếu đồng bộ, nhất là chưa có điện lưới, khiến cho du lịch ở đây chỉ dừng lại ở dạng tiềm năng. “Cú hích” quan trọng nhất để đưa Ngọc Vừng bứt phá vươn lên chính từ khi điện lưới được đưa đến đảo. Dự án đưa điện lưới ra 5 xã đảo của huyện Vân Đồn được khởi công ngày 19-4-2014 và đóng điện chính thức ngày 17-1-2015. Có điện lưới đã mở hướng mới cho phát triển kinh tế - xã hội nói chung, du lịch nói riêng của địa phương. Bởi khi có điện lưới, người dân ngày càng có điều kiện nắm bắt được thông tin, qua đó những mô hình hay, sáng tạo về phát triển du lịch cộng đồng đã dần hình thành trong những người có tư duy đột phá.

Ốc đá, sản vật từ biển tạo thêm sức hấp dẫn cho du lịch cộng đồng ở Ngọc Vừng.

Cùng với huy động các nguồn vốn để nhanh chóng hoàn thiện kết cấu hạ tầng đồng bộ về giao thông, điện, nước, xã tiếp tục có cơ chế phù hợp hơn để thu hút doanh nghiệp đầu tư phát triển du lịch. Xã đặc biệt chú trọng vận động nhân dân, nhất là cán bộ, đảng viên bỏ vốn đầu tư hệ thống nhà nghỉ, dịch vụ ăn uống theo mô hình du lịch sinh thái, văn hoá gắn với xây dựng nông thôn mới. Hiện trên địa bàn xã có hàng chục cơ sở lưu trú với trên 100 phòng nghỉ, lều bạt ven biển với giá cả phù hợp. Nhờ thế, lượng khách đến tham quan, nghỉ dưỡng tăng nhanh sau mỗi năm. Nếu như năm 2010, số khách đến khoảng gần 1.000 người, thì hết mùa du lịch năm 2016 dự kiến có khoảng hơn 5.000 người. Ông Phan Thanh Khảo, cán bộ địa chính xã, là một trong những người đầu tiên xây dựng mô hình “homestay” ở Ngọc Vừng, tâm sự: “Từng đi tham quan, du lịch ở nhiều nơi, tôi thấy tiềm năng du lịch của quê mình có nhiều nổi trội. Nên từ khi xã có điện lưới, được nghe, được xem nhiều mô hình phát triển du lịch trên các phương tiện thông tin đại chúng, gia đình tôi đã mạnh dạn đầu tư làm kinh tế từ phát triển du lịch...”. Nhiều năm trước, ở xã rất ít người làm du lịch, nên khi thấy ông Khảo có ý tưởng đầu tư lớn cho phát triển du lịch, nhiều người đã can ngăn, nhưng ông không từ bỏ quyết tâm. Tháng 2-2015, ông Khảo thế chấp sổ đỏ vay ngân hàng 400 triệu đồng, cùng số tiền tích luỹ được bấy lâu, ông đầu tư xây nhà ở kết hợp cho thuê, trị giá trên 1,7 tỷ đồng. Công trình của ông đưa vào sử dụng đúng mùa du lịch năm 2015. Vụ du lịch đầu tiên, trừ các khoản chi phí, ông có lợi nhuận trên 50 triệu đồng. Không chỉ mạnh dạn đầu tư hệ thống nhà nghỉ, ông Khảo còn sở hữu đội xe đưa, đón khách tham quan quanh đảo, trị giá hàng trăm triệu đồng, mang lại nguồn thu đáng kể. Cũng giống như ông Phan Thanh Khảo, ở Ngọc Vừng hiện có nhiều hộ thu lợi hàng chục triệu đồng từ mô hình du lịch cộng đồng; điển hình là các hộ: Ông Nguyễn Văn Tuyền, ông Phạm Văn Chiến ở thôn Bình Hải...

Ông Phan Thanh Khảo giới thiệu mô hình “homestay” của gia đình.

Hơn 5 giờ chiều, chúng tôi tạm biệt Ngọc Vừng. Từ trung tâm xã ra bến tàu, nhiều công trình khách sạn, nhà hàng của người dân đang tiếp tục được thi công, đua nhau mọc lên. Tuy nhiên, để những tiềm năng, lợi thế này thực sự phát triển bền vững, các ngành, các cấp cần có thêm những cơ chế ưu đãi cho địa phương như: Hỗ trợ lãi suất để người dân vay vốn ngân hàng đầu tư hệ thống dịch vụ; hoàn thiện một số hạng mục công trình quan trọng phục vụ phát triển gắn với bảo vệ môi trường. Đặc biệt, sớm quy hoạch tuyến tàu cao tốc từ đất liền ra đảo, tạo điều kiện thu hút mạnh các nhà đầu tư chiến lược vào địa bàn.

Quang Minh