Muốn điều hoà nhưng ách tắc

Hạ Long có hồ điều hoà Yết Kiêu. Mong muốn điều hoà, nhưng thực tế lại ách tắc. Chưa tính mưa bão, chỉ trận mưa bình thường ngày 20-10 vừa qua cũng khiến hồ này đã không thoát nước kịp, gây úng lụt nghiêm trọng hơn 300 hộ dân khu 4, phường Yết Kiêu.

Được biết công trình hồ điều hoà Yết Kiêu tiến hành xây dựng từ năm 2009 và bàn giao vào đầu năm nay, với tổng số vốn đầu tư trên 42 tỷ đồng.

Trước khi công trình này khởi công, quy hoạch hồ điều hoà Yết Kiêu đã được công bố rộng rãi. Ngày 28-11-2008, Báo Quảng Ninh đã đăng bài viết góp ý của kỹ sư Vũ Quang Cự, nguyên Trưởng phòng Quy hoạch Sở Xây dựng Quảng Ninh “Cần điều chỉnh quy hoạch hồ Yết Kiêu (TP Hạ Long)”.

Bài viết của kỹ sư Vũ Quang Cự góp ý quy hoạch hồ điều hoà gắn với quy hoạch nút giao thông chân cầu Bãi Cháy, phía Hồng Gai. Riêng về xây dựng hồ điều hoà Yết Kiêu, trong bài viết của mình, kỹ sư Vũ Quang Cự khẳng định: “Để giải quyết tiêu úng, không nên làm hẹp lòng hồ. Mạnh dạn giải toả để mở rộng họng thoát nước (trước đây là 5 cống). Không lấp đất làm thêm dãy nhà ven hồ. Vì như vậy làm hẹp lòng hồ và tăng thêm khả năng úng lụt (lòng hồ hẹp thêm từ 30 đến 35m, theo số liệu của đồ án đã thiết kế). Phạm vi khu vực hồ chỉ nên giải quyết đường dạo quanh hồ, ghế đá cây xanh, thảm cỏ. Giải quyết cách ly sau nhà dân với khu vực hồ bằng hàng rào xây ngăn cách, vừa bảo đảm vệ sinh môi trường và không bị lấn chiếm. Việc tiêu úng quan trọng hơn cả trong dự án phải xác định được cao độ san nền khống chế (cốt nền) ngay từ khi san lấp mặt bằng. Cao độ này được thể hiện trong quy hoạch san nền (hay quy hoạch chiều cao). Hiện tại cốt nền khu đất rất thấp, phần lớn dưới 1m. Trong khi đó cao độ triều cường là 2,6m (cao độ quốc gia)”.  

Những cảnh báo về làm hẹp lòng hồ điều hoà Yết Kiêu, về không đảm bảo cốt nền đã không được UBND TP Hạ Long xem xét cho điều chỉnh hợp lý, và đây là nguyên nhân chính dẫn tới sự quá tải hiện nay của hồ điều hoà này.

Trao đổi với báo Quảng Ninh về tình trạng úng lụt ở Hạ Long vừa qua, ông Hoàng Quang Hải, Phó Chủ tịch UBND TP Hạ Long từng thừa nhận: Nguyên nhân cơ bản dẫn đến tình trạng ngập úng mỗi khi trời mưa tại Hạ Long là do những bất cập trong công tác quy hoạch, thiếu sự đồng bộ giữa các khu đô thị và khu dân cư.

Từ thực tế xây dựng hồ điều hoà Yết Kiêu, cho chúng ta bài học là cần tôn trọng và tranh thủ ý kiến của giới chuyên môn. Biểu hiện không tôn trọng chuyên môn khoa học cũng là một trong những ách tắc trong công tác chỉ đạo, điều hành của chúng ta hiện nay.

Nguyên Đan