Mỹ 'một mình một ý' ở Liên Hợp Quốc, Trung Quốc tận dụng cơ hội ghi dấu ấn

Trong hai tuần qua, Mỹ - đồng minh thân cận của Israel - ba lần chặn dự thảo tuyên bố của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về tình hình bạo lực nghiêm trọng giữa Israel - Palestine. Trong khi đó, 14 trong số 15 thành viên HĐBA đều ủng hộ việc thông qua một tuyên bố chung nhằm giảm căng thẳng.

Trong cuộc họp mới đây của HĐBA, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị khẳng định tuyên bố chung chưa thể đạt được do bị Mỹ "cản trở".

"Đáng tiếc, chỉ vì sự cản trở của một quốc gia, Hội đồng Bảo an đã không thể đi đến tiếng nói chung", ông Vương nói, kêu gọi Mỹ gánh vác trách nhiệm của mình và điều chỉnh lập trường.

Trung Quốc hiện giữ trọng trách chủ tịch luân phiên của hội đồng.

Hôm 18/5, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken khẳng định Washington không ngăn cản ngoại giao và Mỹ sẽ ủng hộ nếu hành động của Liên hợp quốc hiệu quả trong việc thúc đẩy mục tiêu.

ông Richard Gowan, nhà phân tích hàng đầu về LHQ tại Nhóm khủng hoảng quốc tế (ICG) cho rằng vị thế của Mỹ sẽ là một món quà với Trung Quốc.

“Mỹ từng cố gắng gây áp lực để Trung Quốc ủng hộ các hành động của LHQ trong các tình huống như Myanmar. Bây giờ Washington đang ngăn HĐBA lên tiếng về Trung Đông. Điều này đang làm tổn hại đến uy tín của Mỹ tại LHQ và khiến Trung Quốc trông giống như một cường quốc có trách nhiệm", ông Gowan cho hay.

Một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ gần đây cáo buộc Bắc Kinh “không quan tâm đến Israel và Gaza”.

"Họ luôn tìm mọi cơ hội để đánh lạc hướng về hành động đối với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Mỹ mới là bên tham gia vào các biện pháp ngoại giao mạnh mẽ với các nhà lãnh đạo Israel, Palestine và các khu vực khác để chấm dứt bạo lực", quan chức này cho hay.

Phái đoàn của Trung Quốc tại LHQ lập tức phản bác tuyên bố này, nhấn mạnh bình luận của Mỹ "không đúng sự thật và gây mất lòng tin".

“Xung đột ở Gaza vẫn tiếp diễn, thương vong dân sự gia tăng theo từng ngày. Trước tình hình như vậy, bất kỳ ai có lương tâm tốt sẽ kêu gọi chấm dứt các hành vi thù địch. Mỹ có mọi cơ hội để chứng minh họ quan tâm đến người Hồi giáo", quan chức ngoại giao Trung Quốc khẳng định.

Theo Reuters, Trung Quốc đã và đang thúc đẩy ảnh hưởng toàn cầu lớn hơn tại Liên hợp quốc trong bối cảnh sự lãnh đạo truyền thống của Washington đang đối mặt với thách thức sau khi cựu Tổng thống Trump rút Mỹ khỏi một loạt cơ chế đa phương.

Kể từ khi nhậm chức, ông Biden nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tìm lại vị thế của Mỹ tại tổ chức thế giới gồm 193 thành viên để thách thức Trung Quốc.

Tuy nhiên, các nhà ngoại giao cho rằng việc Mỹ "năm lần bảy lượt" chặn tuyên bố của HĐBA về xung đột Israel - Palestine - vốn do Trung Quốc, Tunisia và Na Uy soạn thảo khiến nhiều nước thất vọng.

"Rõ ràng Trung Quốc muốn thu lợi khi Mỹ bị cô lập trong quan điểm về Gaza và đang đặt mình vào vị trí lãnh đạo không thường thấy trong các vấn đề về Palestine", một quan chức ngoại giao của HĐBA cho hay.

Trong cuộc trao đổi với Reuters, người phát ngôn phái bộ Liên hợp quốc của Trung Quốc cho biết hầu hết các thành viên của Hội đồng Bảo an hy vọng hội đồng đóng vai trò thúc đẩy lệnh ngừng bắn và ngăn chặn bạo lực.

"Trung Quốc, với tư cách là chủ tịch hội đồng, phải hoàn thành trách nhiệm của mình", ông này cho hay.

Một quan chức ngoại giao cấp cao khác tại Liên hợp quốc nhận định Bắc Kinh đang định vị mình như một người chơi ở Trung Đông cũng như cố gắng trở thành bạn của tất cả các nước tại khu vực này.

Trung Quốc từng nhiều lần cố thể hiện mình trong vai trò người hòa giải trong các cuộc xung đột ở Trung Đông nhưng không mang lại nhiều hiệu quả. Nguyên nhân được cho là do nước này chưa thể tạo được ảnh hưởng trong khu vực như các thành viên thường trực khác của HĐBA là Mỹ, Pháp, Anh và Nga.