Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giám sát, phản biện xã hội

Với vai trò nòng cốt, thời gian qua MTTQ tỉnh đã tăng cường công tác giám sát, phản biện xã hội với nhiều cách làm đổi mới, đột phá theo hướng có trọng tâm, trọng điểm, phù hợp tình hình, điều kiện thực tiễn của địa phương. Qua đó đã thể hiện được vai trò, trách nhiệm của Ủy ban MTTQ trong đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân; kịp thời phát hiện những sai sót, khuyết điểm, yếu kém và kiến nghị sửa đổi, bổ sung các chính sách cho phù hợp.

Năm 2021, trong điều kiện diễn biến dịch bệnh Covid-19 hết sức phức tạp, nhưng với tinh thần chủ động, linh hoạt thích ứng với tình hình, bám sát các nhiệm vụ chính trị của tỉnh, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã chủ động lựa chọn nội dung, xây dựng chương trình giám sát, phản biện xã hội, báo cáo với Ban Thường vụ Tỉnh ủy thống nhất đưa vào chương trình chung về kiểm tra, giám sát, thanh tra hàng năm của tỉnh để có sự lãnh đạo thống nhất, toàn diện, tránh chồng chéo, trùng lặp. Các lĩnh vực, nội dung giám sát được lựa chọn đảm bảo sát với những vấn đề đông đảo nhân dân quan tâm liên quan đến đời sống xã hội, trách nhiệm trong thực thi chính sách, pháp luật của chính quyền, của công dân trên cơ sở đảm bảo với yêu cầu và điều kiện thực tế, bảo đảm tính khả thi.

Năm 2021, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh đã triển khai 6 chương trình giám sát, trong đó đáng chú ý là chương trình giám sát thường xuyên, đột xuất đối với công tác bầu cử ĐBQH và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026, qua đó đã kịp thời tháo gỡ khó khăn, hướng dẫn khắc phục ngay các hạn chế, tồn tại trong từng khâu, từng bước triển khai ở từng giai đoạn, góp phần hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ công tác bầu cử.

MTTQ và các tổ chức chính trị xã hội cũng tiến hành giám sát đối với 36 đồng chí Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố (gồm 10 đồng chí Chủ tịch, 26 đồng chí Phó Chủ tịch) tại nơi làm việc và nơi cư trú ở 12/13 huyện, thị xã, thành phố. Đây là lần đầu tiên Ban Thường trực Uỷ ban MTTQ tỉnh giám sát nội dung này. Qua công tác giám sát, bên cạnh những kết quả đạt được, các nội dung hạn chế, tồn tại về công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư, khiếu nại, tố cáo của công dân; công tác phòng chống tham nhũng và việc thực hiện nghĩa vụ của người đảng viên nơi công tác, nơi cư trú đã được chỉ ra để khắc phục ngay sau giám sát. 

Cùng với các chương trình trên, việc giám sát toàn diện ở cả 3 cấp về chất lượng tổ chức và hoạt động của ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư của cộng đồng trên địa bàn tỉnh cũng được Uỷ ban MTTQ tỉnh tiến hành đảm bảo theo đúng yêu cầu, mục tiêu đặt ra. Cụ thể đã tiến hành giám sát trực tiếp tại 21 đơn vị cấp xã và 7 đơn vị cấp huyện trên địa bàn tỉnh; qua giám sát đã kiến nghị cấp thẩm quyền quan tâm chỉ đạo khắc phục tồn tại, hạn chế thuộc các tổ chức, cơ quan, đơn vị có liên quan nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư cộng đồng trong thời gian tới…

Cùng với các nội dung trên, các vấn đề nóng liên quan đến quyền, lợi ích chính đáng của nhân dân cũng được MTTQ kịp thời giám sát, như công tác phòng, chống dịch Covid-19; việc sử dụng các thiết bị, vật tư y tế, nguồn kinh phí được hỗ trợ thực hiện công tác phòng, chống dịch trên địa bàn tỉnh; việc thực hiện chính sách hỗ trợ người sử dụng lao động và người lao động theo Nghị định 68 của Chính phủ và Nghị quyết HĐND tỉnh... Việc giám sát được thực hiện chặt chẽ từ khâu lập danh sách, xét duyệt, đến chi trả tới đối tượng đảm bảo đầy đủ, minh bạch, kịp thời nắm bắt dư luận xã hội, phản ánh ngay những vướng mắc, ý kiến từ cộng đồng trong quá trình triển khai hỗ trợ tới chính quyền và MTTQ các cấp để được giải đáp kịp thời, thỏa đáng.

Về công tác phản biện xã hội, trong năm 2021, Ủy ban MTTQ tỉnh đã phát huy được vai trò của các tổ chức thành viên, Hội đồng tư vấn, tiến hành phản biện bằng văn bản đối với 18 dự thảo Đề án của tỉnh, tham gia ý kiến vào 7 dự án Luật do Đoàn ĐBQH tỉnh gửi xin ý kiến và tham gia 28 dự thảo các nội dung khác do các ngành cấp tỉnh xin ý kiến. Qua đó, phát huy quyền làm chủ trong việc tham gia vào quá trình xây dựng các chính sách, quy định và các đề án, dự án, chương trình của địa phương có liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người dân, góp phần hoàn thiện và nâng cao chất lượng các chính sách, quy định và các đề án, dự án khi ban hành, phù hợp với tình hình thực tiễn.

Có thể khẳng định hoạt động giám sát, phản biện xã hội thời gian qua, đặc biệt trong năm 2021 đã thực sự phát huy vai trò của MTTQ trong tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền và công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, đáp ứng được tâm tư, nguyện vọng của nhân dân, góp phần đưa nghị quyết, chỉ thị của Đảng vào thực tiễn cuộc sống.

Để công tác này ngày càng đi vào chiều sâu, thời gian tới, MTTQ các cấp trong tỉnh tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành về mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác giám sát, phản biện xã hội đối với việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển KT-XH, xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh.

Cùng với đó, tiếp tục lồng ghép tổ chức tập huấn chuyên sâu, bồi dưỡng, nghiên cứu nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ mặt trận, các tổ chức chính trị - xã hội ở địa phương; tổ chức tốt việc kiểm tra, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm, giao ban học tập, trao đổi kinh nghiệm giữa các địa phương về hoạt động giám sát, phản biện xã hội để có thêm kiến thức, kinh nghiệm trong lĩnh vực này...