Nâng cao năng lực, hiệu quả thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp

Bám sát chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, các văn bản chỉ đạo của Bộ Công an, Tỉnh ủy, UBND tỉnh và căn cứ tình hình thực tế ở cơ sở, Công an Quảng Ninh đã chủ động, kịp thời tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện theo đúng quy định của pháp luật công tác quản lý tạm giữ, tạm giam, thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp (THAHS và HTTP). Qua đó, góp phần đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phục vụ đắc lực cho phát triển KT-XH của địa phương.

Công an huyện Đầm Hà - đơn vị đầu tiên trong toàn tỉnh được xây dựng nhà tạm giữ theo theo đúng quy chuẩn của Bộ Công an, với 8 buồng giam giữ, trong đó có 3 buồng tạm giữ và 5 buồng tạm giam được đưa vào sử dụng từ tháng 8/2021. Từ đầu năm 2023 đến nay, Công an huyện Đầm Hà tiếp nhận 42 lượt đối tượng vào nhà tạm giữ; chuyển 22 lượt người đến trại tạm giam; tổ chức thi hành 5 quyết định thi hành án phạt tù đối với người bị kết án đang tại ngoại. Hiện tại, Nhà tạm giữ còn 8 can phạm, phạm nhân. Công an huyện đang theo dõi 47 đối tượng chấp hành án hình sự tại cộng đồng và quản lý, giúp đỡ 48 người tái hòa nhập cộng đồng. Đồng thời, đã hỗ trợ bảo vệ an toàn 20 phiên tòa, áp giải 55 người bị tạm giữ phục vụ xét xử và chuyển tạm giam.

Trung tá Nguyễn Hồng Điệp, Phó Trưởng Công an huyện Đầm Hà cho biết: Trong năm 2023, Nhà tạm giữ của Công an huyện được đảm bảo an toàn tuyệt đối, không xảy ra tình huống đột xuất, bất ngờ, hoặc các vấn đề mất ANTT. Chế độ cho người bị tạm giữ, tạm giam được thực hiện nghiêm túc. Người bị tạm giữ, tạm giam sức khỏe bình thường, tư tưởng ổn định, không có trường hợp nào ốm đau, suy kiệt.

Không chỉ riêng Đầm Hà, năm 2023, với sự chỉ đạo sát sao của Công an tỉnh, thông qua việc tăng cường kiểm tra định kỳ, đột xuất, chỉ đạo quyết liệt, việc chấp hành các luật trong quản lý tạm giữ, tạm giam; quản lý, giám sát, giáo dục chặt chẽ các loại đối tượng THAHS và HTTP tại cộng đồng của các đơn vị liên quan và công an các địa phương được thực hiện nghiêm túc, khắc phục những tồn tại, thiếu sót. Chất lượng, hiệu quả công tác quản lý tạm giữ, tạm giam, công tác THAHS và HTTP được nâng lên; không để xảy ra hành vi gây rối trật tự, phạm tội mới, bỏ trốn, chết do tự sát, tai nạn trong quá trình giam giữ, vi phạm nội quy cơ sở giam giữ. Số người phạm tội mới, tái phạm tội được kiểm soát, không có khiếu nại, tố cáo trong công tác thi hành án hình sự. Các phiên tòa hình sự, dân sự có sự tham gia bảo vệ, HTTP của lực lượng THAHS và HTTP công an toàn tỉnh đã được diễn ra an toàn. Số can phạm, phạm nhân được áp giải chuyển đến trại tạm giam và phục vụ xét xử đều được bảo đảm an toàn tuyệt đối.

Hiện toàn tỉnh có 1.520 đối tượng phải chấp hành án phạt, thuộc diện quản lý của xã, phường, thị trấn; 62 đối tượng bị kết án phạt tù còn ngoài xã hội. Cơ quan THAHS công an các địa phương đã tiếp nhận 23 trường hợp được tha tù trước thời hạn có điều kiện, hiện đang quản lý 17 trường hợp cư trú trên địa bàn tỉnh; 3.570 người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng. Theo đánh giá của lực lượng công an, các trường hợp này khi về cư trú tại địa phương đều chấp hành tốt quy định của pháp luật, chưa phát hiện trường hợp nào vi phạm nghĩa vụ, vi phạm pháp luật. 

Tuy nhiên, theo thượng tá Hà Giang, Trưởng phòng Cảnh sát THAHS và HTTP (Công an tỉnh), với sự phát triển của KT-XH, kéo theo tiềm ẩn nguy cơ mất ATTT, số lượng người bị tạm giữ, tạm giam, người chấp hành xong án phạt tù dự báo ngày một tăng, đặt ra nhiều khó khăn cho công tác quản lý đối tượng, nhất là trong tạo việc làm, phòng ngừa tái phạm, phạm tội mới... Trong khi đó, lực lượng Cảnh sát THAHS và HTTP hầu hết thiếu về biên chế. Ở một số địa phương không có cán bộ quản giáo là nữ. Cơ sở vật chất, công cụ hỗ trợ phục vụ quản lý giam giữ, HTTP còn thiếu và chưa đồng bộ. Những điều này đã tác động nhất định đến công tác đảm bảo ANTT nói chung, kết quả công tác THAHS và HTTP nói riêng. 

Để nâng cao năng lực, hiệu quả của công tác này, Công an tỉnh tiếp tục tăng cường kiểm tra, hướng dẫn đối với công an các cấp trong thực hiện tổ chức quản lý, thi hành tạm giữ, tạm giam; chỉ đạo trại tạm giam và nhà tạm giữ công an các địa phương thực hiện nghiêm các quy định, quy trình trong quản lý giam giữ, đảm bảo đúng quy định của pháp luật. Cùng với đó, đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, phòng ngừa sai phạm; thực hiên nghiêm chế độ thông tin, báo cáo theo quy định; chủ động làm tốt công tác tham mưu phục vụ sự điều hành, chỉ đạo của lãnh đạo Công an tỉnh.

Đại tá Nguyễn Thuận, Phó Giám đốc Công an tỉnh, nhấn mạnh: Để xây dựng lực lượng Cảnh sát THAHS và HTTP trong sạch, vững mạnh theo đề án của Bộ Công an, đảm bảo “tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, công an toàn tỉnh cần củng cố, nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt động của lực lượng Cảnh sát THAHS và HTTP, khắc phục khó khăn về biên chế, sử dụng hợp lý biên chế và chủ động đào tạo, bồi dưỡng tại chỗ. Đồng thời, bảo đảm cơ sở vật chất, trang bị phương tiện quản lý và thi hành; phối hợp rà soát lại những bất cập, sơ hở, mất an toàn cơ sở giam giữ, để báo cáo bộ, tỉnh hỗ trợ xây mới, sửa chữa theo quy định. Bên cạnh đó, tích cực tham mưu, đề xuất tạo nguồn kinh phí cải thiện cơ sở giam giữ, quản lý trang thiết bị kỹ thuật đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ công tác quản lý, giam giữ, giáo dục cải tạo phạm nhân trong tình hình mới, nhất là khu giam giữ người bị kết án tử hình, các nhà tạm giữ đã xuống cấp.