Tiên Yên: Nâng chất tiêu chí nông thôn mới

Huyện chuẩn nông thôn mới (NTM) Tiên Yên hiện có 3 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 3 xã NTM kiểu mẫu. Mặc dù không còn nợ chỉ tiêu, tuy nhiên so với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội ngày càng cao, Tiên Yên đang nỗ lực nâng cao chất lượng một số tiêu chí xây dựng NTM mà kết quả chưa tương xứng.

Tiên Yên có trên 50% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ dân trí không đồng đều là nguyên nhân khách quan dẫn đến khó khăn trong tiếp cận, phổ biến kiến thức và ứng dụng KHKT vào sản xuất. Một bộ phận người dân còn tư duy chậm đổi mới, tập quán canh tác lạc hậu, sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, chủ yếu theo hình thức hộ gia đình. Sản xuất của người dân trong điều kiện địa hình phân tán, khiến việc mở rộng quy mô gặp khó khăn. Bên cạnh đó là tác động ảnh hưởng của thị trường, thời tiết, dịch bệnh…

Đến nay mặc dù đã hình thành một số cánh đồng chuyên canh, tuy nhiên toàn huyện mới có 28 vườn mẫu. Một số vườn mẫu trồng các loại rau ngắn ngày, thời vụ, nên tính ổn định không cao.

Theo ông Lục Văn Long, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện: Mở rộng quy mô các vùng sản xuất, các cánh đồng chuyên canh với sự liên kết chặt chẽ không phải chuyện dễ, bởi phụ thuộc hoàn toàn vào người dân và thị trường. Giai đoạn này do ảnh hưởng nặng nề của dịch Covid-19, việc tiêu thụ sản phẩm gặp nhiều khó khăn, nên tâm lý người dân không dám đầu tư mạnh vào sản xuất.

Tổ chức sản xuất nông nghiệp hàng hóa theo chuỗi giá trị không phải là thế mạnh, nên thực hiện tiêu chí thu nhập cũng đặt ra những thách thức lớn đối với huyện. Hiện nay nhiều xã của huyện vẫn bí về giải pháp nâng cao thu nhập cho người dân, làm thế nào để ổn định, lâu dài.

Đối với tiêu chí về hạ tầng, nếu như trước kia, các tuyến đường liên thôn chỉ cần cứng hóa, đường liên xã cần bê tông hóa, thì đến nay người dân cần những con đường rộng hơn, đẹp hơn. Nhà văn hóa cần phải đầu tư, nâng cấp các thiết chế văn hóa, sân vận động, các thiết bị phục vụ như âm ly, loa đài… Những công trình này để xây dựng, nâng cấp, đòi hỏi cần vốn đầu tư lớn, trong khi nguồn thu ngân sách trên địa bàn xã thường hạn hẹp.

Để nâng cao chất lượng tiêu chí môi trường, cấp ủy, chính quyền từ huyện đến xã đã tích cực vào cuộc. Với vai trò nòng cốt trong tuyên truyền, vận động, hội phụ nữ các cấp đã xây dựng các mô hình chi hội phụ nữ, như: Sống xanh, biến rác thành tiền, ủ phân hữu cơ, các tuyến đường hoa... Từ đó, tạo thành phong trào lan tỏa rộng khắp. Bởi thế, thực hiện yêu cầu về phân loại rác tại nguồn: Tỷ lệ 50% số thôn đối với các xã kiểu mẫu; 25% số thôn đối với xã NTM nâng cao; các xã còn lại ít nhất có 1 thôn, là những chỉ tiêu không khó đối với địa phương.

Tuy nhiên, việc xử lý rác sau phân loại lại chưa dễ dàng. Huyện đặt ra yêu cầu đẩy nhanh đầu tư Khu liên hiệp xử lý chất thải tại thôn Tài Noong (xã Đông Hải) để tiếp nhận và xử lý an toàn đối với toàn bộ lượng chất thải phát sinh trên địa bàn huyện; đồng thời đóng cửa bãi rác chôn lấp thôn Cống To sau năm 2021.

Có thể thấy, hoàn thành đủ 19 tiêu chí xây dựng NTM đã khó, nâng cao chất lượng tiêu chí đã đạt chuẩn còn khó hơn, nhất là đối với các tiêu chí dễ thay đổi như môi trường, thu nhập... Ông Lục Văn Long, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện, cho biết thêm: Việc đánh giá lại, thực hiện nâng chất các tiêu chí NTM ở các xã là rất cần thiết, tránh tư tưởng an tâm vì đã đạt chuẩn. Đây là chặng đường dài, yêu cầu đạt chuẩn ở mỗi giai đoạn khác nhau, giai đoạn sau luôn cao hơn giai đoạn trước. Huyện đang xây dựng phương án để nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt, nhất là những tiêu chí vốn không phải là thế mạnh của địa phương.