Nghịch lý ngân hàng thừa tiền, nền kinh tế thiếu vốn

Việc sắp xếp những NHTM yếu kém như vừa qua vẫn chưa giải quyết được thực trạng nên nợ xấu vẫn còn

Nêu ý kiến về quá trình tái cơ cấu (TCC) và chuyển đổi mô hình tăng trưởng tổng thể nền kinh tế, Đại biểu Thân Đức Nam, đoàn Đại biểu Quốc hội TP Đà Nẵng cho rằng quá trình này diễn ra còn quá chậm.

Theo đại biểu Thân Đức Nam, mục tiêu hoàn chỉnh chỉ tiêu TCC 3 năm, ưu tiên vào cuối năm 2015 là khó khăn. Mặc dù Chính phủ đã nỗ lực thực hiện TCC ba lĩnh vực ưu tiên đang mang lại những kết quả bước đầu nhưng mục tiêu đến hết năm 2015 phải hoàn thành là hết sức khó khăn.

Đại biểu Thân Đức Nam. Ảnh: Quang Trung

Do đó, để tiến hành cho được việc TCC trong lĩnh vực ngân hàng thương mại (NHTM) trong bối cảnh bất ổn về kinh tế vĩ mô, NHNN đã có nhiều nỗ lực vừa giải quyết nguy cơ đổ vỡ một số ngân hàng thương mại yếu kém, vừa thực hiện chính sách tiền tệ phục vụ cho mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô đó là những nỗ lực lớn.

Đại biểu Thân Đức Nam cho rằng, hệ thống NHTM nước ta còn nhiều vấn đề đặt ra phải giải quyết để hướng tới sự phát triển bền vững nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả như mong muốn, cụ thể là việc từ ngân hàng nông nghiệp chuyển thành NHTM trong những năm trước đây là quá dễ dàng, hoạt động gắn với các doanh nghiệp bất động sản, nhiều NHTM là công cụ huy động vốn cho các ông chủ kinh doanh bất động sản - đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nợ xấu. Đa số các NHTM yếu kém mà NHNN đã tập trung sắp xếp trong 3 năm qua đều thuộc loại này.

“Việc sắp xếp những NHTM yếu kém như vừa qua vẫn chưa giải quyết được thực trạng nên nợ xấu vẫn còn. Dường như chúng ta chưa mạnh dạn để giải quyết vấn đề mà vẫn còn tâm lý trông đợi vào thị trường bất động sản nóng lại, đây là hiệu quả làm cho nền kinh tế tắc nghẽn về vốn, sản xuất kinh doanh khó khăn, ngân hàng thừa tiền nhưng nền kinh tế thiếu vốn”, Đại biểu Nam cho biết.

Mặt khác, theo ông Nam, trong khi Chính phủ đang nỗ lực để CPH các NHTM quốc doanh đã niêm yết trên thị trường chứng khoán, nhưng 2 trong 4 ngân hàng cổ phần hóa, Nhà nước vẫn nắm giữ trên 90% vốn điều lệ nên không có tác động trên thị trường vốn. Do vậy, nếu Nhà nước muốn nắm giữ chi phối thì chỉ cần 65% là đủ.

“Hiện nay, ngoài 5 NHTM nhà nước là AgriBank, Viettinbank, Vietcombank, VDB và Ngân hàng Phát triển ĐBSCL, còn có 2 ngân hàng mang tính chất phát triển là Ngân hàng Chính sách xã hội và Ngân hàng phát triển. Với số lượng NHTM nhà nước như trên, cần xác định mục tiêu tồn tại của hai ngân hàng là gì? Chức năng vai trò của ngân hàng mang tính chất phát triển trong tương lai như thế nào cũng chưa rõ”, Đại biểu Nam nhấn mạnh.

Cũng góp ý kiến về quá trình TCC hệ thống NH, Đại biểu Huỳnh Văn Tính (đoàn Tiền Giang) cho rằng, bên cạnh kết quả, quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng cũng đối mặt với không ít khó khăn, ví dụ như việc xử lý nợ xấu.

Theo báo cáo của các TCTD, đến tháng 7/2014, tổng nợ xấu nội bảng là 162.200 tỷ đồng, chiếm 4,17% tổng dư nợ. Nợ xấu NH có xu hướng tăng trong những tháng đầu năm 2014 do kinh tế vĩ mô chưa có nhiều cải thiện hoạt động sản xuất kinh doanh của DN còn khó khăn. Xử lý sở hữu chéo thời gian qua còn lúng túng, chưa có kết quả, thậm chí có xu hướng diễn biến phức tạp. Giải pháp đưa ra xử lý sở hữu chéo nhiều nhưng hiệu quả vẫn thấp.

Ngoài ra, vấn đề quản trị ngân hàng và quản trị rủi ro còn nhiều hạn chế, yếu kém, tính công khai, minh bạch của TCTD trong việc công bố chính xác tỷ lệ nợ xấu chưa được thực hiện tốt.

Để đẩy mạnh thực hiện TCC hệ thống NHTM trong thời gian tới, Đại biểu Tính cho biết, cần tạo lập môi trường kinh tế vĩ mô ổn định, bền vững và môi trường đầu tư, kinh doanh an toàn, tạo điều kiện DN phục hồi sản xuất, kinh doanh, nhất là sản xuất trong nước, góp phân tăng trưởng kinh tế trong nước.

Trong đó, đẩy nhanh việc qui hoạch lại các dự án bất động sản nhằm giải quyết tình trạng đóng băng. Sớm sửa đổi, bổ sung các qui định hiện hành, đảm bảo sự đồng bộ, phù hợp giữa các lĩnh vực quản lý: đất đai, phá sản DN, thi hành án dân sự… tạo điều kiện cho NH thu hồi nợ và xử lý nợ xấu, hạn chế khắc phục tình trạng nợ đọng, nợ xấu của NH. Việc TCC hệ thống NH thời gian quan chủ yếu tái cơ cấu tài chính chưa quan tâm nhiều đến TCC quản trị và hoạt động.

Theo VOV