Người đàn ông suy tạng vì nuốt "thần dược" mật cá trắm

Viện Y học biển Việt Nam tiếp nhận bệnh nhân V.Đ.N. 59 tuổi trong tình trạng đau bụng quằn quại vùng quanh rốn và hạ sườn phải, nôn nhiều, nôn ra dịch vàng nâu, không lẫn máu, bụng chướng nhẹ, ấn đau hạ sườn phải.

Theo người nhà bệnh nhân, bệnh nhân có nuốt mật cá trắm sống. 1 tiếng sau, bệnh nhân xuất hiện những cơn đau âm ỉ ở vùng bụng quanh rốn, nôn nhiều ra thức ăn kèm theo đại tiện phân lỏng liên tục. Tuy vậy, gia đình vẫn tiếp tục để bệnh nhân ở nhà theo dõi. Đến khi cơn đau bụng ngày càng tăng, tiếp tục đi ngoài phân lỏng nhiều lần nên gia đình đã đưa bệnh nhân vào viện cấp cứu.

Tại đây, các bác sĩ sơ bộ chẩn đoán: nhiều khả năng là một trường hợp ngộ độc mật cá trắm và đã nhanh chóng thực hiện các biện pháp cấp cứu, hồi sức cần thiết cho bệnh nhân. Bệnh nhân sau đó được chuyển đến Khoa Hồi sức tích cực theo dõi và điều trị.

Các kết quả xét nghiệm sau đó cho thấy: tình trạng suy tạng nặng nề do ngộ độc: men gan tăng cao gấp 150 - 200 lần bình thường. Các bác sĩ nhận định được đây là một trường hợp ngộ độc mật cá trắm nặng đã có biểu hiện của hủy hoại tế bào gan cần phải xử trí cấp cứu ngay.

Bệnh nhân được tiếp tục cấp cứu điều chỉnh các rối loạn nước điện giải, lợi tiểu, uống than hoạt, nhuận tràng và theo dõi sát các biểu hiện suy tạng có thể xảy ra tiếp theo.

Theo bác sĩ Nguyễn Bảo Nam, Trưởng Khoa Cấp cứu, hồi sức tích cực và chống độc biển, khi uống mật cá trắm, bệnh nhân đã vô tình đưa vào cơ thể một lượng lớn alcol steroid gọi là 5a. cyprinol, gây rối loạn chuyển hóa các bộ phận của cơ thể và gây độc, đặc biệt đối với thận và gan. Người dân thường nuốt sống cả túi mật với nước, rượu, hoặc trộn với rượu và mật ong. Mật của cá trắm từ 3 kg trở nên chắc chắn gây ngộ độc và có thể gây tử vong sau 2 ngày.

Cũng theo bác sĩ Nam, bệnh nhân ngộ độc mật cá trắm, trường hợp nhẹ thường có biểu hiện rối loạn tiêu hóa như đau bụng, nôn và đại tiện phân lỏng nhiều lần, nhưng tiểu tiện vẫn bình thường. Trường hợp nặng có thể dẫn đến suy thận cấp, suy gan cấp, suy đa tạng, hôn mê và có thể tử vong. Phác đồ điều trị cơ bản là nhanh chóng thải trừ chất độc ra khỏi cơ thể, điều chỉnh các rối loạn nước, điện giải, kiềm toan. Trường hợp nặng có thể gây viêm hoại tử ống thận gây suy thận cấp, cần phải lọc máu ngoài thận cấp cứu.

Điều đáng nói ở đây là mặc dù đã có nhiều cảnh báo của các chuyên gia trên các phương tiện thông tin đại chúng về sự nguy hiểm của ngộ độc mật cá trắm, song vẫn có rất nhiều người vẫn tin vào những câu chuyện được nghe đồn, rỉ tai nhau để nuốt mật cá trắm với mục đích chữa các bệnh đường tiêu hóa, nâng cao sức khỏe….

Hiện nay, chưa có công trình khoa học nào chứng minh tác dụng điều trị bệnh của mật cá trắm cũng như mật của một số loài động vật khác. Lý lẽ của những người sử dụng mật cá trắm với mục đích trên thường là nghe nói đó là cách điều trị bệnh của y học cổ truyền. Tuy nhiên, trên thực tế thì không có bài thuốc nào của y học cổ truyền có cách sử dụng mật cá trắm như trên cả.

Qua trường hợp bệnh nhân này, bác sĩ Nguyễn Bảo Nam cảnh báo, người dân không nên tự ý chữa bệnh tại nhà, đặc biệt không áp dụng các bài thuốc truyền miệng, không có căn cứ khoa học vì có thể dẫn đến những tai nạn nguy hiểm chết người.