Nỗ lực giảm thiểu, tái chế và tái sử dụng chất thải

Từ ngày 1/1/2022, nhiều quy định mới về quản lý chất thải theo Luật Bảo vệ môi trường sẽ có hiệu lực. Đó là luật hóa việc phân loại rác tại nguồn, khuyến khích tái chế; cải cách thủ tục hành chính trong quản lý chất thải công nghiệp… Tuy nhiên, từ trước khi Luật có hiệu lực, Quảng Ninh đã tích cực thực hiện nhiều giải pháp nhằm giảm thiểu, tái chế và tái sử dụng chất thải.

Ngày 12/05/2021, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1478/QĐ-UBND về việc phê duyệt danh mục nhiệm vụ, dự án bảo vệ môi trường sử dựng kinh phí sự nghiệp bảo vệ môi trường ngân sách cấp tỉnh năm 2021. Trong đó, UBND tỉnh đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì triển khai các dự án nhằm điều tra, đánh giá các nguồn phát thải và đề xuất phương án giảm thiểu, tăng cường tái chế, tái sử dụng chất thải đạt mục tiêu kép về bảo vệ môi trường, tiết kiệm tài nguyên phục vụ phát triển kinh tế xã hội của tỉnh bền vững. Điển hình là các dự án: Dự án Kiểm kê nguồn khí thải công nghiệp, năng lượng lớn và giao thông, quan trắc, đánh giá hiện trạng khí thải, ô nhiễm bụi (PM10, PM2,5) và xây dựng kế hoạch hành động giảm thiểu khí thải, ứng phó khẩn cấp đối với các trường hợp ô nhiễm bụi (PM10, PM2,5) để bảo vệ môi trường không khí tỉnh Quảng Ninh, hoàn thành trong năm 2021; Dự án Điều tra, đánh giá tiềm năng sử dụng đất đá thải (ngành than), tro xỉ thải (ngành nhiệt điện) và một số loại chất thải rắn công nghiệp thông thường (trong các khu, cụm, cơ sở sản xuất công nghiệp) và đề xuất giải pháp tăng cường tái chế, tái sử dụng chất thải rắn công nghiệp góp phần sử dụng tiết kiệm hiệu quả tài nguyên, thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn tại Quảng Ninh và Dự án điều tra, đánh giá khả năng cung cấp và nhu cầu sử dụng nước thải mỏ sau xử lý, xây dựng kế hoạch, giải pháp nâng cao chất lượng, tỷ lệ tái sử dụng nước thải mỏ, hoàn thành trong năm 2022.  

Cùng với đó, tỉnh cũng giao Sở Tài nguyên môi trường thực hiện nhiệm vụ điều tra, khảo sát, lập các kế hoạch về giảm thiểu rác thải rác thải nhựa, kế hoạch giảm thiểu sử dụng, cung ứng các sản phẩm nhựa khó phân hủy, dùng một lần, thu gom, xử lý, tái sử dụng chất thải nhựa. Qua đó, đã đánh giá được các tác động của rác thải nhựa, vi nhựa đến hệ sinh thái biển và ven biển; đánh giá sự tồn tại của hạt vi nhựa trong môi trường nước, trầm tích và sinh vật tại một số sông, khu vực ven biển tỉnh Quảng Ninh và vùng giáp ranh; tác động của rác thải nhựa, vi nhựa đến hệ sinh thái biển và ven biển, đến môi trường và sức khỏe con người. Thông qua các Hội thảo, các ngành chức năng đã cung cấp các thông tin về hiện trạng, tác hại của nhựa, vi nhựa đến với các Sở, ngành, địa phương, đơn vị, nhân dân trên địa bàn được biết, nâng cao nhận thức cho cộng đồng. Sở Tài nguyên và Môi trường hiện đang tham mưu UBND tỉnh phê duyệt Kế hoạch quản lý tổng hợp, giảm thiếu chất thải nhựa, thay thế sử dụng các sản phẩm nhựa dùng một lần, tăng cường công tác quản lý, thu gom, tái chế, tái sử dụng, vận chuyển và xử lý chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến 2030. Trong đó, có những nội dung chỉ đạo quan trọng nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về chất thải nhựa trên địa bàn tỉnh.

Cùng với Sở Tài nguyên môi trường, ngành điện Quảng Ninh cũng tích cực thực hiện các giải pháp tiết kiệm điện, đồng thời phát triển năng lượng sạch. Chỉ tính riêng trong năm qua, ngành điện đã ký cam kết chương trình điều chỉnh phụ tải với gần 200 khách hàng; đầu tư xây dựng 19 công trình chống quá tải; xây dựng mới, cải tạo 40,333 km đường dây trung thế; xây dựng mới, cải tạo 177,22 km đường hạ thế; xây dựng mới 96 TBA phân phối với tổng công suất: 35,21 MVA. Tỷ lệ tổng tổn thất 9 tháng đầu năm 2021 là 4,77%. Sản lượng điện tiết kiệm đạt 55,6 triệu kWh chiếm tỷ lệ 1,5% so với tổng sản lượng điện thương phẩm. Về phát triển năng lượng sạch: Theo thống kê trên địa bàn tinh có 311 doanh nghiệp, cá nhân lắp đặt hệ thống điện mặt trời với 3.154kWp, bên cạnh đó là 210 hộ dân tại các khu vực vùng sâu vùng xa của tỉnh được sử dụng điện mặt trời với tổng công suất 210kWp. UBND tỉnh báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương bổ sung dự án Nhà máy điện khí LNG Quảng Ninh (giai đoạn 2) công suất 1.500MW vào Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia thời kỳ 2021-2030, có xét đến 2045. Đến nay dự án đã được khởi công.

Song song với đó, nhiều chương trình nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ sản xuất theo hướng thân thiện môi trường, tiết kiệm năng lượng, tái chế chất thải đang được các đơn vị triển khai như: Sở Xây dựng nghiên cứu, sử dụng tro bay, xỉ đáy tại nhà máy nhiệt điện Cẩm Phả để sản xuất vật liệu xây dựng và nghiên cứu thiết lập hệ thống quản ký và tái chế chất thải rắn xây dựng ứng dụng làm vật kiệu xây dựng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh… Từ kết quả nghiên cứu đó có thể chuyển giao mô hình quản lý và thí điểm sản xuất và vật liệu tái chế phải xây dựng nhằm kiểm soát môi trường tại Quảng Ninh. Sở Công Thương phối hợp với các đơn vị liên quan vận động, khuyến khích các đơn vị kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh tăng cường nhập và tiêu thụ nhiên liệu sinh học thay thế nhiên liệu hóa thạch (xăng dầu). Kết quả trong năm 2021, lượng xăng E5 tiêu thụ trên địa bàn tỉnh ước đạt 100.000m³.

Đối với việc đẩy mạnh xây dựng khu xử lý chất thải rắn, tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt Đề án nâng cao tỷ lệ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2019 - 2022, chỉ đạo các sở, ngành đôn đốc các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng, hoàn thành đưa vào vận hành các khu xử lý chất thải rắn đã được phê duyệt trên địa bàn tỉnh (Khu xử lý chất thải rắn tại xã Vũ Oai và xã Hòa Bình, thành phố Hạ Long; khu xử lý chất thải rắn thông Trung Lương, xã Tràng Lương, thị xã Đông Triều; khu xử lý chất thải rấn tại thôn Đồng Tâm, xã Dực Yên, huyện Đầm Hà; khu xử ký chất thải rắn Cầu Cao, xã Vạn Yên, huyện Vân Đồn) và triển khai việc rà soát tích hợp quy hoạch khu xử lý chất thải rắn vào Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đang triển khai thực hiện. Trên địa bàn tỉnh hiện có 7 nhà máy nhiệt điện với lượng tro xỉ hằng năm là 20 triệu tấn. Đến nay đã có 7/7 đơn vị có hợp đồng thu lý tro, xi phục vụ sản xuất vật liệu xây dựng. gom, xử phục vụ sản xuất vật liệu xây dựng.