Nỗi lo an toàn PCCC tại các cụm, khu công nghiệp

Đi cùng đoàn kiểm tra của lực lượng cảnh sát phòng, cháy chữa cháy (Công an tỉnh), chúng tôi đã được chứng kiến sự chủ quan trong công tác phòng cháy, chữa cháy (PCCC) của rất nhiều cơ sở.

Vụ cháy xưởng sản xuất vàng mã ngày 1/7/2019. Ảnh: Tuấn Hương

"BÀ HỎA" RÌNH RẬP

Cụ thể, tại thời điểm kiểm tra ngày 28/6/2019, Xưởng sản xuất của Công ty TNHH Xây dựng thương mại và địa ốc Đông Bắc, Cụm công nghiệp (CCN) Hà Khánh (TP Hạ Long) có diện tích 700m² nhưng chưa lắp đặt hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động, hệ thống cấp nước chữa cháy. Mặc dù dây điện đã được luồn trong ống gen, ổ cắm điện được đặt trong hộp bảo vệ, nhưng trong khu vực buồng sơn, các thiết bị điện lại không phải là loại phòng nổ, bởi khu vực này có sử dụng xăng làm dung môi. Cơ sở cũng không xây dựng hồ sơ quản lý, theo dõi hoạt động PCCC theo quy định tại Điều 3, Thông tư số 66/2014/TT-BCA của Bộ Công an; chưa tham gia bảo hiểm cháy nổ bắt buộc; chưa lập hồ sơ thẩm duyệt thiết kế về PCCC đối với hạng mục công trình nhà xưởng.

Cũng tại CCN Hà Khánh, kho hàng của Công ty Giao hàng tiết kiệm rộng 1.900m², chứa nhiều loại hàng, nguy cơ cháy nổ cao. Tuy nhiên, kho hàng chưa được lắp đặt hệ thống PCCC theo đúng quy định. Giải thích với đoàn kiểm tra, đại diện công ty cho biết, nhà kho này thuê của doanh nghiệp khác và trong hợp đồng thuê nhà kho ghi rõ, đơn vị này chỉ trang bị các phương tiện cơ bản, như nội quy, tiêu lệnh, bình chữa cháy. Trong khi đó, theo quy định, quy chuẩn hiện hành, nhà kho này phải có hệ thống báo cháy, chữa cháy, ngăn cháy, và nhiều loại phương tiện khác.

Thiếu úy Nguyễn Tất Phong, cán bộ Đội Công tác phòng cháy (Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an tỉnh) đi cùng đoàn, cho biết: Vướng mắc nằm ở chính hợp đồng cho thuê kho không ghi rõ ràng, nên khi được cảnh sát PCCC kiểm tra và hướng dẫn thực hiện thì mới phát sinh nhiều vấn đề, trong đó do chi phí lắp đặt hệ thống PCCC quá lớn, nên "quả bóng trách nhiệm" bị đùn đẩy giữa người thuê - người cho thuê.

Dây điện của xưởng nội thất Woodpecker (Công ty CP For home Việt Nam, CCN Hà Khánh) đã được luồn trong ống gen an toàn cháy nổ, nhưng aptomat, ổ điện chưa được đặt trong hộp bảo vệ.

Bên cạnh đó, nhiều cơ sở mới đi vào hoạt động hầu như chưa lắp đặt phương tiện PCCC. Xưởng Woodpecker của Công ty CP For home Việt Nam (CCN Hà Khánh) có diện tích trên 300m², chuyên sản xuất nội thất, vật liệu chủ yếu là gỗ, nhựa, được cắt bằng máy có sử dụng điện thường xuyên. Tuy nhiên, xưởng chưa có hệ thống báo cháy tự động, công trình nhà xưởng chưa có hồ sơ nghiệm thu. Anh Phạm Trung Phương, Giám đốc Công ty CP For home Việt Nam, cho biết: “Tôi mua lại xưởng và mới chính thức ổn định sản xuất được vài tháng. Mặc dù nhà xưởng này được xây dựng khá lâu nhưng chủ cũ chưa hề lắp đặt hệ thống PCCC. Hiện tại, được sự hướng dẫn của cảnh sát PCCC, chúng tôi đã thuê công ty phòng cháy khảo sát và chuẩn bị lắp đặt hệ thống báo cháy tự động cùng các phương tiện, cũng như hoàn tất các thủ tục về nghiệm thu công trình và lập phương án chữa cháy theo đúng quy định”.

Rất nhiều lô đất tại CCN Hà Khánh nói riêng, các CCN khác nói chung, được chia nhỏ để cho thuê. Diện tích nhỏ hẹp, các nhà xưởng được xây dựng sát kề nhau, không có hành lang tạo khoảng cách an toàn, lại chủ yếu lợp bằng mái tôn thường, dẫn đến nguy cơ cháy lan cao khi có sự cố xảy ra. Đa số các xưởng được cho thuê, mua đi bán lại, trong khi nhiều chủ cơ sở không sinh sống tại địa phương, nên khó khăn trong công tác quản lý về PCCC.

Các nhà kho, xưởng xây sát cạnh nhau, không có hành lang an toàn, chống cháy lan.

Mặc dù các quy định về đảm bảo an toàn PCCC đối với các cơ sở thuộc CCN, KCN đã có từ nhiều năm nay, nhưng trên thực tế, việc thực hiện công tác này còn nhiều hạn chế, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ cao, cần khắc phục bằng nhiều giải pháp đồng bộ.

Theo thống kê của Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (PC07), 6 tháng đầu năm nay, toàn tỉnh xảy ra 15 vụ cháy, không có thiệt hại về người, thiệt hại về tài sản trên 4 tỷ đồng. Trong đó, 100% khu vực xảy ra cháy là thuộc thành phần kinh tế tư nhân. Trong 15 vụ cháy thì có đến 10 vụ do sự cố hệ thống điện và thiết bị điện; 2 vụ do sự cố kỹ thuật; 2 vụ do sơ suất bất cẩn trong sử dụng lửa, thiết bị điện...

Ngày 1/7, đám cháy với diện tích trên 100m² đã thiêu rụi toàn bộ xưởng sản xuất vàng mã của Công ty CP Tân Việt Hưng (tổ 6, khu Vạn Yên, phường Việt Hưng, TP Hạ Long). Điều đáng nói là, tại thời điểm xảy ra cháy, cơ sở này chưa hề lắp đặt hệ thống thiết bị PCCC đảm bảo theo đúng quy định. Điều đó dấy lên lo lắng về vấn đề đảm bảo an toàn PCCC tại các cơ sở sản xuất tiểu thủ công nghiệp nói chung, các cơ sở được đặt tại các CCN, KCN nói riêng.

Để khắc phục những tồn tại

Quảng Ninh hiện có 11 KCN, 5 CCN. Công tác PCCC tại các KCN, CCN, điều kiện thuận lợi nhất là hệ thống giao thông, cơ sở hạ tầng cơ bản đáp ứng yêu cầu, giúp các phương tiện cơ động tiếp cận được cơ sở một cách nhanh nhất khi có cháy, nổ xảy ra. Tại các KCN, hầu như các doanh nghiệp lớn, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đã thực hiện nghiêm túc các quy định về PCCC. Tuy nhiên, ở các CCN, công tác PCCC còn nhiều hạn chế. 

Trụ nước chữa cháy ngoài nhà được lắp đặt khá đầy đủ tại Công ty CP Clinker Viglacera (CCN Kim Sơn, TX Đông Triều).

Thiếu tá Ngô Hải Nam, Phó trưởng Phòng PC07 (Công an tỉnh), cho biết: Tại các KCN, CCN, nhiều đơn vị lắp đặt thiết bị PCCC ban đầu khá đầy đủ, nhưng khi thực hiện sửa chữa, cơi nới lại không bổ sung hồ sơ và trang thiết bị PCCC, nhiều nơi không thường xuyên tự kiểm tra dẫn đến không kịp thời thay thế các bình chữa cháy đã hết hạn sử dụng. Tại nhiều khu vực, việc duy tu bảo dưỡng các trụ nước chữa cháy, họng nước vách tường không thường xuyên, vì thế việc đáp ứng được yêu cầu chữa cháy còn nhiều hạn chế.

Đặc biệt, nhiều kho, nhà xưởng được xây dựng trước năm 2009 (thời điểm ban hành tiêu chuẩn TCVN 3890 về trang bị phương tiện cho công trình), nên hầu hết không được trang bị hệ thống chữa cháy tự động. Theo khoản 4, Điều 15, Thông tư 66/2014/TT-BCA quy định, các KCN từ 50ha trở lên phải thành lập đội chữa cháy chuyên ngành. Tuy nhiên, các KCN trong tỉnh hiện đều chưa thành lập đội chữa cháy. Một trong những khó khăn cho công tác quản lý, là tại các KCN, số cơ sở hoạt động còn ít, chưa lấp đầy diện tích theo quy hoạch, do vậy hạ tầng của các KCN, như giao thông, hệ thống cấp nước chữa cháy chưa hoàn thiện. Không những thế, việc phối hợp giữa các cơ quan quản lý chưa chặt chẽ, dẫn đến một số cơ sở khi xây dựng hoặc đưa vào hoạt động, nhưng chưa được thẩm duyệt, nghiệm thu PCCC, không đảm bảo điều kiện PCCC.

Qua công tác thanh, kiểm tra thường xuyên, Phòng PC07 (Công an tỉnh) đã kiến nghị các doanh nghiệp thực hiện đúng theo các quy định của pháp luật về PCCC.

Để nâng cao hiệu quả PCCC ở các KCN, CCN, thời gian tới, lực lượng cảnh sát PCCC  tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn, phối hợp chặt chẽ với lực lượng PCCC cơ sở, nhằm đảm bảo an toàn phòng cháy và kịp thời xử lý khi có sự cố cháy nổ xảy ra. Đồng thời, hướng dẫn các KCN thành lập các đội PCCC chuyên ngành; tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ để đưa vào hoạt động nhằm phát huy vai trò thường trực, giải quyết các sự cố cháy nổ tại chỗ.

Thiếu tá Ngô Hải Nam cho biết thêm: Đơn vị tiếp tục tham mưu thực hiện Quyết định số 1692/2016/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ninh về ban hành tiêu chí cơ sở đạt chuẩn về PCCC đối với cơ sở thuộc KCN trên địa bàn tỉnh, trên cơ sở đó từng bước hướng dẫn các cơ sở khắc phục các tiêu chí đảm bảo an toàn PCCC. Phòng tăng cường phối hợp với chính quyền các địa phương, Ban quản lý khu kinh tế tỉnh, Ban quản lý các KCN về hoạt động xây dựng trong các KCN, đảm bảo các cơ sở khi xây dựng mới, cải tạo phải đảm bảo các điều kiện về PCCC trước khi đưa vào hoạt động.

Bên cạnh việc tăng cường quản lý của lực lượng chức năng, một trong những yếu tố không thể thiếu trong công tác PCCC là nhận thức, ý thức của người đứng đầu mỗi doanh nghiệp, công nhân làm việc tại đây. Thực hiện đúng, đủ, nghiêm túc các quy định của nhà Nước về PCCC không phải là "trả bài", mà  đó chính là "chiếc áo giáp" an toàn để bảo vệ tính mạng con người và tài sản của doanh nghiệp.

Hằng Ngần

[links()]