Phát huy vai trò “chủ thể” của người dân trong xây dựng nông thôn mới

Nhờ phát huy tốt vai trò chủ thể của người dân, chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn huyện Đầm Hà những năm qua đã tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Tháng 2/2024, Đầm Hà đã trở thành huyện đầu tiên trong cả nước chính thức được Thủ tướng Chính phủ công nhận huyện đạt chuẩn NTM nâng cao.

Khi bắt tay xây dựng NTM, Quảng Lâm là xã 135, khó khăn nhất của huyện Đầm Hà. Địa hình đồi núi phức tạp, dân cư thưa thớt; sản xuất nông, lâm nghiệp nhỏ lẻ. Thực hiện tốt chương trình xây dựng NTM, Quảng Lâm tập trung đẩy mạnh tuyên truyền các chủ trương, chính sách, mục đích, ý nghĩa của việc xây dựng NTM, nhằm nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Trong phát triển sản xuất, dưới sự hướng dẫn của chính quyền và các đoàn thể, người dân đã dần thay đổi tư duy, phát huy thế mạnh về đất đồi rừng của địa phương, áp dụng KHKT trong sản xuất để nâng cao thu nhập. Ông Síu Phổ Sáng, thôn Thanh Lâm, chia sẻ: Gia đình có 3ha rừng, trước đây trồng keo, tuy nhiên hiệu quả kinh tế không cao. Được sự hỗ trợ và vận động của xã, đặc biệt là được đi tham quan mô hình sản xuất ở trong và ngoài tỉnh, vào năm 2020, sau khi thu hoạch keo, gia đình tôi đã quyết định chuyển đổi toàn bộ diện tích vườn đồi sang mô hình trồng cây ăn quả, chủ yếu là cam, bưởi và ổi. Đến nay, trừ chi phí, vườn cây cho thu nhập trên 200 triệu đồng/năm.

Từ chỗ còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào đầu tư của Nhà nước, giờ đây bà con ở Quảng Lâm đã chuyển sang chủ động, tự tin tham gia xây dựng NTM. Các mô hình kinh tế được triển khai có hiệu quả từ các chính sách hỗ trợ vốn vay, hỗ trợ sản xuất của tỉnh, huyện, giúp người dân nơi đây vươn lên không chỉ thoát nghèo bền vững, mà ngày một giàu có hơn.

Tiêu biểu như ông Chíu Dì Sếnh ở bản Tài Lý Sáy khi được sự hỗ trợ gần 600 triệu đồng của huyện, xã, ông đã mạnh dạn mở rộng quy mô sản xuất và đăng ký phát triển sản phẩm OCOP Rượu khoai Quảng Lâm, đưa khoa học kỹ thuật, dây chuyền hiện đại vào sản xuất thay thế cách làm thủ công. Theo phương pháp này, công suất, chất lượng sản phẩm của cơ sở đã tăng lên rõ rệt. Mỗi năm cơ sở tiêu thụ từ 35-40 tấn khoai lang cho bà con nông dân trong vùng; cung cấp ra thị trường khoảng 20.000 lít rượu khoai Đầm Hà. Từ đó giúp bản thân và người dân nâng cao thu nhập.

Huyện Đầm Hà hội tụ nhiều yếu tố để phát triển trên các lĩnh vực nông nghiệp, cả về nông, lâm, thủy sản. Từ lợi thế này, những năm qua, huyện đã chủ động vận dụng các cơ chế, chính sách của Trung ương, tỉnh để đầu tư cho phát triển kinh tế hiệu quả, bền vững, chú trọng gắn kết sản xuất với tiêu thụ, đẩy mạnh liên kết “4 nhà” (nhà nông, nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp). Đã có hàng chục chương trình, dự án phát triển sản xuất về nông, lâm, nghiệp và thủy sản đã được người dân triển khai và mang lại hiệu quả.

Đến cuối năm 2023 thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn trên địa bàn huyện đạt trên 74 triệu đồng/người/năm. Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân đạt 18,27. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, tiếp tục duy trì, tăng trưởng trên cả 3 lĩnh vực. Huyện có 8/8 xã đạt chuẩn NTM; 6/8 xã đạt chuẩn tiêu chí xã NTM nâng cao; 4/8 xã hoàn thành các chỉ tiêu, tiêu chí xã NTM kiểu mẫu, trong đó xã Đầm Hà, xã Quảng Tân đã được công nhận xã NTM kiểu mẫu.

Cùng với phát triển kinh tế, việc phát triển hạ tầng cũng được địa phương chú trọng và nhận được sự vào cuộc hưởng ứng từ nhân dân. Tổng nguồn lực đầu tư cho các nhiệm vụ xây dựng NTM, NTM nâng cao của huyện Đầm Hà gần 6.000 tỷ đồng. Hàng loạt các công trình như điện, đường, trường, trạm y tế, nhà văn hoá xã, thôn dưới sự giám sát của người dân đã được đầu tư xây dựng đồng bộ, khang trang. Đến nay toàn huyện có 383km đường giao thông được trải nhựa và bê tông hóa.

Những thành tựu về xây dựng NTM mà huyện Đầm Hà có được nhờ một phần lớn sự đoàn kết chung tay, vào cuộc của người dân; nhất là phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng” đã được triển khai ngày càng sâu rộng, đi vào cuộc sống. Huyện Đầm Hà đang đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2025 có 8/8 xã đạt tiêu chí xã NTM nâng cao; trong đó 6 xã đạt tiêu chí xã NTM kiểu mẫu, thu nhập bình quân đầu người tăng ít nhất 2 lần so với năm 2020.