Phim Việt: Doanh thu trồi sụt, nhiều thảm họa

Điện ảnh Việt 2023 chưa có sự đột phá. Ngoài "Nhà bà Nữ", "Chị chị em em 2", "Siêu lừa gặp siêu lầy" đạt doanh thu cao trên 100 tỷ đồng, các phim ra rạp đều có doanh thu thấp, nhiều phim có kịch bản rời rạc. Các chuyên gia điện ảnh nhận định, thời gian tới thị trường điện ảnh Việt khó có tác phẩm đạt doanh thu trăm tỷ đồng.

Doanh thu trồi sụt

Theo thống kê từ trang phân tích dữ liệu doanh thu phòng vé ở Việt Nam Box Office, tổng doanh thu phim Việt trong ba tháng đầu năm 2023 đạt hơn 700 tỷ đồng. Đây được cho là tín hiệu tích cực, thôi thúc nhiều cá nhân, đơn vị đầu tư phim.

Con số này minh chứng cho “cú lội ngược dòng” của điện ảnh Việt Nam. Doanh thu phim điện ảnh Việt trong cả năm 2022 chỉ đạt khoảng 700 tỷ đồng với gần 40 tác phẩm ra rạp, một phim đạt 100 tỷ đồng là Em và Trịnh. Trong 38 phim, có 6 phim thu lãi, 4 phim đạt điểm hòa vốn, còn lại là phim thua lỗ. Trường hợp lỗ nặng là Kẻ thứ ba được Lý Nhã Kỳ đầu tư 33 tỷ đồng nhưng thu về chỉ khoảng 1 tỷ đồng, 578: Phát đạn của kẻ điên được quảng bá có kinh phí 60 tỷ đồng nhưng thu về hơn 3,5 tỷ đồng và nhà sản xuất nhanh chóng rút khỏi rạp để phát hành quốc tế.

Sau 3 tháng đầu năm 2023 nhiều phim Việt ra mắt, song doanh thu cao nhất vẫn thuộc về Nhà bà Nữ, Chị chị em em 2 và gần đây là Siêu lừa gặp siêu lầy. Cả ba bộ phim đều có mức doanh thu trên trăm tỷ đồng. Dù có doanh thu cao, đạo diễn, nhà sản xuất Vũ Kim không đánh giá cao mặt bằng chung kịch bản của một số phim Việt gần đây.

“Siêu lừa gặp siêu lầy chắp vá nhiều thứ, dù là kịch bản tự viết, tự phát triển nhưng mang bóng dáng của nhiều phim nước ngoài. Khi ta hai lăm của đạo diễn Luk Vân lại quá nhiều tuyến nhân vật khiến khán giả bị rối”, anh chia sẻ. Đạo diễn Vũ Kim cho biết ngay cả Nhà bà Nữ cũng không sở hữu kịch bản quá xuất sắc, nhưng phim đánh đúng vào tâm lý thị trường chung.

Mùa bom tấn cận kề

Tháng 4, thị trường phim điện ảnh Việt trở nên nóng hơn với nhiều tác phẩm được mong chờ. Tuy nhiên, phim nội cần “dè chừng” với những bom tấn nước ngoài sắp đổ bộ. Tháng 5, phần tiếp theo của sê-ri phim Transformers trở lại màn ảnh rộng với tên gọi Transformers: Rise of the beasts mang đến cho khán giả những trận đấu giữa những robot biến hình. Khán giả cũng chứng kiến sự trở lại của đội Vệ binh dải ngân hà - Guardians of the Galaxy Vol. 3. Đây sẽ là đoạn kết cho hành trình của đội Vệ binh dải ngân hà trong vũ trụ điện ảnh Marvel. Chuyến phiêu lưu cuối cùng này tụ họp đầy đủ của những thành viên quen thuộc, cùng những câu chuyện về cuộc đời của Rocket (Bradley Cooper) trước khi gia nhập đội Vệ binh dải ngân hà. Fast & Furious X công bố khởi chiếu vào tháng 5 hứa hẹn là bom tấn cho giới “mọt phim”. Đây cũng là phần cuối cùng của thương hiệu Fast & Furious - vũ trụ điện ảnh đình đám nhất nhì Hollywood.

Nhà báo Việt Văn, thành viên Hội đồng thẩm định và phân loại phim truyện nhận định, hai bộ phim Nhà bà Nữ, Chị chị em em 2 mang tính đại chúng cao, phù hợp với đa phần công chúng. Điểm chung của cả hai ở chỗ đều gần gũi khán giả và hướng đến khán giả bình dân. Phim có doanh thu cao bởi khán giả dễ đồng cảm với những chi tiết trong phim. “Thế nhưng, cả hai bộ phim xét về tính điện ảnh lại không phải là những phát hiện, tìm tòi mới. Những bộ phim này chỉ thu hút đối với khán giả trong nước mà không thể đem đi dự thi quốc tế”, nhà báo Việt Văn phân tích.

Mong bớt “thảm họa”

Không hiếm phim Việt ra rạp trong 3 tháng đầu năm, nhưng ngoài hai bộ phim chiếu dịp Tết Nguyên đán, chưa có bộ phim nào bật lên về mặt doanh thu, thậm chí nhiều bộ phim ra rạp ngay sau Tết bị đánh giá “thảm hoạ”. Điểm chung của những phim này là có kịch bản rời rạc, cách xây dựng nhân vật, mô típ phim quá cũ kỹ. Bên cạnh đó, nhiều bộ phim được chuyển thể từ web drama (phim chiếu mạng) thành bản phim điện ảnh quá non tay, không tới tầm.

Bộ phim Biệt đội rất ổn được phát triển từ web drama ăn khách Gia đình cục súc ra mắt năm 2021 - thu hút hơn 13 triệu lượt xem chỉ tính riêng tập đầu. Tuy nhiên, phiên bản điện ảnh ra rạp hơn một tuần nay lại “thua đau”, mức doanh thu thấp chỉ hơn 9 tỷ đồng. Kết quả này có thể nói là một thất bại bởi phim ra rạp vào thời điểm không đụng độ với bom tấn quốc tế nào.

Dịp tháng 4 này, phòng vé Việt trở nên sôi động hơn với nhiều bộ phim được công chúng đón chờ như Tri âm The movie: Người giữ thời gian, Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh, Con Nhót mót chồng… liên tục ra mắt. Lật mặt 6: Tấm vé định mệnh được nhà phê bình Việt Văn đánh giá sẽ mang lại doanh thu tốt trong thời gian tới. Ông cho rằng, Lý Hải là một đạo diễn tay ngang nhưng có tay nghề làm phim ổn định, nhiều bộ phim ra mắt trước đó đều ăn khách. Đồng thời, ông cũng bày tỏ mong chờ bộ phim Đất rừng Phương Nam của đạo diễn Nguyễn Quang Dũng mang đậm chất nghệ thuật.

“Bộ phim Con Nhót mót chồng ngay từ tên phim cho thấy mục tiêu hướng đến khán giả đại chúng, khai thác các câu chuyện bình dân. Còn Tri âm The movie: Người giữ thời gian là bộ phim mang tính tiểu sử về nghệ sĩ, thiên về ca ngợi nên chỉ thu hút người hâm mộ đến xem”, nhà phê bình Việt Văn phân tích.

Đạo diễn Vũ Kim dự đoán, trong tương lai gần thị trường điện ảnh Việt khó có phim trăm tỷ đồng. Anh lý giải, khán giả thời nay khó tính hơn, trong khi đó, nhà làm phim lại đánh vào thị trường khán giả rất trẻ, từ 15-18 tuổi. Những người trên 30 đến 35 tuổi rất ít ra rạp xem phim. “Nhiều phim làm ra để giải trí, nội dung đơn thuần, dễ hiểu. Điều này dẫn đến kịch bản chưa tốt, yếu tố nghệ thuật gần như không có”, đạo diễn Vũ Kim nhận định.

Nhìn lại những năm gần đây, ít phim Việt đủ hay để lôi kéo khán giả bằng thực lực. Năm 2022 có gần 40 phim Việt ra rạp, nhưng chỉ có vài cái tên thành công về doanh thu. Để phim Việt không thua trên sân nhà, đạo diễn Vũ Kim đề cao chất lượng kịch bản và sự đầu tư cho sản phẩm điện ảnh. “Vốn đầu tư cho phim Việt thấp dẫn đến không đủ thời gian, kinh phí chăm chút cho sản phẩm. Một số đơn vị làm phim ít ngày, ít kinh phí nhưng muốn hiệu quả như phim làm lâu năm. Phim điện ảnh quay 19, 20 ngày làm sao có thể trau chuốt tất cả mọi thứ”, anh bày tỏ.