Phòng bệnh tiêu chảy cấp do virus Rota: Uống vaccine càng sớm càng tốt

Tiêu chảy là một trong những bệnh hay gặp vào mùa hè, trong đó Tiêu chảy cấp do Rotavirus khá nguy hiểm, nhất là với trẻ nhỏ. Phóng viên Trung tâm Truyền thông tỉnh trao đổi cùng bác sĩ Lương Xuân Kiên, Trưởng Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Đa khoa tỉnh về bệnh này.

-  Xin bác sĩ cho biết, bệnh tiêu chảy do Rotavirus là gì? Trẻ bị bệnh có biểu hiện ra sao?

+ Tiêu chảy cấp do Rotavirus là bệnh nhiễm khuẩn dạ dày ruột cấp. Trẻ bị bệnh ban đầu sẽ có triệu chứng của tiêu chảy phân lỏng, sau đó bệnh sẽ xuất hiện thêm các triệu chứng như: Nôn ói, đau bụng, mất nước dễ dẫn tới trụy mạch và tử vong nếu không điều trị kịp thời.

Cụ thể, sau khi bị nhiễm virus khoảng 1-2 ngày, trẻ có triệu chứng sốt, buồn nôn, nôn và tiêu chảy. Nôn xuất hiện trước tiêu chảy khoảng 6-12 giờ và có thể kéo dài 2-3 ngày. Tiêu chảy ngày càng tăng trong vài ngày, lúc đầu từ 4 lần/ngày, sau có thể đến 20 lần/ngày. Sau đó triệu chứng tiêu chảy giảm dần, kéo dài từ 3-8 ngày. Tiêu chảy phân lỏng, toàn nước, có lúc có màu xanh, có thể có đờm nhớt nhưng không có máu. Các triệu chứng kèm theo như sốt vừa, đau bụng, có thể ho và chảy nước mũi.

Rotavirus là loại virus đường ruột phổ biến nhất, thường gây tiêu chảy nặng ở trẻ nhỏ, cướp đi sinh mạng của hơn 610.000 trẻ em trên toàn thế giới hằng năm (Ảnh: vov.vn)

Tiêu chảy cấp ở trẻ em gây nôn và tiêu chảy nhiều lần trong ngày nên trẻ nhiễm Rotavirus rất dễ bị mất nước nếu không được chăm sóc thích hợp. Khi trẻ bị mất nước có các biểu hiện: Khát nước, môi khô, da khô, mắt trũng, tiểu ít, quấy khóc; sụt cân do mất nước, rơi vào tình trạng li bì hay kích thích vật vã, hoặc có những cơn co giật; thóp trũng, có thể xảy ra các hậu quả nguy hiểm do mất nước, điện giải như trụy mạch, tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

- Bệnh có lây truyền không, thưa bác sĩ?

+ Tiêu chảy cấp do Rotavirus lây lan rất nhanh, chủ yếu qua con đường tay - miệng. Đây là loại siêu vi có thể sống lâu trong các môi trường như: Ở bàn tay, trên sàn nhà, các đồ vật xung quanh… nên có khả năng lây nhiễm rất cao.

Kiểm tra sức khỏe cho trẻ điều trị tại Bệnh viện Sản nhi tỉnh.

Mọi lứa tuổi đều có thể nhiễm Rotavirus, tuy nhiên bệnh thường xảy ra nhất đối với trẻ dưới 2 tuổi. Trong 5 năm đầu đời, hầu hết trẻ em đều bị nhiễm bởi loại virus này. Trẻ em thường bị nhiễm Rotavirus qua bàn tay bị nhiễm bẩn của mình. Khi trẻ cầm nắm đồ chơi hoặc chạm tay vào các bề mặt có virus rồi đưa tay lên miệng, virus sẽ xâm nhập vào đường tiêu hóa của trẻ và gây bệnh. Trẻ nhiễm Rotavirus đào thải một lượng siêu vi rất lớn. Mỗi 1 gram phân của một trẻ bị tiêu chảy cấp do Rotavirus có thể chứa hơn 10.000 tỷ Rotavirus, trong khi chỉ cần chưa đến 10-100 virus này là đủ để lây bệnh cho con người.

Một số các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc Rotavirus ở trẻ nhỏ bao gồm: Tiếp xúc với nguồn bệnh trực tiếp, gián tiếp qua các vật dụng, đồ ăn… có nhiễm virus Rota; trẻ bú bình, ăn uống không vệ sinh (đồ ăn bị ô nhiễm, bảo quản thức ăn không đảm bảo…); nguồn nước bị nhiễm virus Rota; xử lý không đúng phân và chất thải có chứa virus Rota, không rửa tay trước khi ăn uống, không rửa tay sau khi đi vệ sinh; trước khi chế biến thực phẩm...

Tiêm phòng cho trẻ em tại Trạm Y tế xã Tân Lập, huyện Đầm Hà.

- Khi bị bệnh có nhất thiết phải cho trẻ nhập viện điều trị không, thưa bác sĩ?

+ Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu với bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus. Kháng sinh không có tác dụng điều trị đối với bệnh này. Nếu trẻ có biểu hiện nhẹ, gia đình có thể cho trẻ điều trị tại nhà, nhưng phải theo dõi sát sao. Để điều trị, điều quan trọng là phải bù nước kịp thời bằng nhiều cách và tùy thuộc vào mức độ mất nước của trẻ.

Để bù nước, tốt nhất cho trẻ uống nước từ từ, các loại nước hoa quả, oresol hoặc các dung dịch bù nước điện giải được chế biến từ thức ăn: Nước cháo muối, nước gạo rang, nước dừa... Tuyệt đối không tự ý cho trẻ uống thuốc kháng sinh hoặc thuốc cầm tiêu chảy mà không có chỉ dẫn của bác sĩ.

Tuy nhiên, trong trường hợp không thể bù dịch bằng đường uống do trẻ nôn nhiều hoặc tình trạng mất nước nặng thì trẻ cần nhập viện để bù nước và điện giải qua đường tĩnh mạch.

Hiện nay, cách phòng bệnh tiêu chảy do Rotavirus hiệu quả nhất là cho trẻ uống vaccine. Nên cho trẻ uống càng sớm càng tốt, uống vaccine trước 6 tháng tuổi, dùng 2 liều vaccine cách nhau 4 tuần. Để ngừa cả các bệnh tiêu chảy do nguyên nhân khác, cần vệ sinh nguồn nước, ăn uống đúng cách, chế biến thức ăn đúng cách, rửa tay sau khi đi vệ sinh và trước khi chế biến, cho trẻ ăn; vệ sinh những đồ dùng chế biến và đồ dùng cho trẻ ăn; cho trẻ bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu.

- Xin cám ơn bác sĩ!

Thu Nguyệt (thực hiện)

[links()]