Hướng dẫn thu nộp thuế đối với các khoản thu tổ chức bán trú ngành giáo dục

Tại kỳ họp thứ 19, HĐND tỉnh khóa XIV, đại biểu Nguyễn Thị Hồng Quyên, Tổ đại biểu TP Cẩm Phả chất vấn nội dung: Qua nắm bắt các cơ sở giáo dục cho thấy còn nhiều vướng mắc trong quá trình thực hiện thu nộp thuế đối với các khoản thu tổ chức bán trú tại trường theo Nghị quyết số 34/2021/NQ HĐND ngày 27/8/2021 của HĐND tỉnh, việc xác định tính chất các khoản thu, tỷ lệ % tính thuế đối với các khoản thu tổ chức bán trú tại các trường còn chưa cụ thể, gây khó khăn cho các cơ sở giáo dục khi tổ chức triển khai thực hiện, gây ảnh hưởng trực tiếp khi triển khai thực hiện trong năm học 2023-2024. Đề nghị Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh cho biết thực trạng, nguyên nhân và giải pháp để tháo gỡ khó khăn cho vấn đề này trong thời gian tới?

Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Quảng Ninh trả lời:

Về chính sách thuế:

Thuế là khoản nộp ngân sách nhà nước bắt buộc của tổ chức, hộ gia đình, hộ kinh doanh, cá nhân theo quy định của các luật thuế. Pháp luật về thuế GTGT, TNDN thì không phân biệt chủ thể là doanh nghiệp giáo dục hay đơn vị sự nghiệp công lập, nếu có hoạt động bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ đều phải tự kê khai, nộp thuế. 

- Đối với doanh nghiệp giáo dục: 

+ Hầu hết nộp thuế GTGT phương pháp khấu trừ (Thuế phải nộp tính = Thuế GTGT đầu ra - Thuế GTGT đầu vào); nộp thuế TNDN tính trên chênh lệch 
(Doanh thu - Chi phí + Thu nhập khác) x Thuế suất TNDN 20%.

+ Chỉ doanh nghiệp mới thành lập hoặc doanh thu hàng năm dưới 1 tỷ và không tự nguyện đăng ký phương pháp khấu trừ thuế GTGT, không xác định được chi phí, thu nhập của hoạt động kinh doanh thì được áp dụng phương pháp tính thuế GTGT, TNDN theo tỷ lệ % trên doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ (thực tế các doanh nghiệp không lựa chọn phương pháp này, lý do vì: không sát thực tế hoạt động của DN, cứ có doanh thu là DN phải nộp thuế kể cả trường hợp số thuế GTGT đầu vào được khấu trừ lớn hơn đầu ra, hoạt động không có lãi). 

- Đối với đơn vị sự nghiệp công lập: Thuộc đối tượng áp dụng theo phương pháp tính trực tiếp theo tỷ lệ % trên doanh thu (theo Khoản 2 Điều 13 Thông tư 219/2013/TT-BTC, Khoản 5 Điều 3 Thông tư 78/2014/TT-BTC) (về đạo lý quy định phương pháp này xuất phát từ đặc điểm đơn vị sự nghiệp công lập không thể phân tách được đầy đủ chi phí do có các khoản đã được NSNN trang trải như trụ sở, cơ sở vật chất, nhân lực…). Cách tính thuế cũng như loại doanh nghiệp áp dụng phương pháp tính thuế GTGT, TNDN theo tỷ lệ % trên doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ. Cục Thuế đã có công văn hướng dẫn về thuế GTGT, thuế TNDN (số 13866/CTQNI-NVDTPC ngày 29/12/2023, số 6798/CTQNI-NVDTPC ngày  05/7/2024), trong đó:

- Trường hợp hoạt động của nhà trường là hoạt động cung cấp hàng hóa, dịch vụ thì:

+ Thuế GTGT tính bằng: tỷ lệ 5% trên doanh thu đối với khoản thu từ dịch vụ không bao thầu nguyên vật liệu; tỷ lệ 3% đối với doanh thu từ dịch vụ có gắn với hàng hóa; tỷ lệ 1% trên doanh thu đối với khoản thu từ phân phối, cung cấp hàng hóa; không chịu thuế đối với khoản thu về dạy học, dạy nghề theo quy định của pháp luật (chi tiết tại Bảng danh mục ngành nghề tính thuế GTGT).

+ Thuế TNDN tính bằng: tỷ lệ 5% trên doanh thu từ dịch vụ; tỷ lệ 1% trên doanh thu từ kinh doanh hàng hóa.

- Trường hợp hoạt động của nhà trường là hoạt động thu hộ chi hộ không phát sinh chênh lệch thu chi thì không chịu thuế GTGT, không phát sinh thuế TNDN.

Được biết hiện nay ngành giáo dục vướng mắc do không biết phải khai là hoạt động thu hộ, chi hộ hay là cung cấp hàng hóa, dịch vụ.

Theo quy định về quản lý thuế hiện nay thì NNT (gồm cả đơn vị sự nghiệp công lập) tự khai, tự nộp thuế căn cứ vào thực tế hồ sơ, chứng từ, sổ sách, quy chế… của đơn vị.

Khi chưa kiểm tra thực tế NNT cụ thể thì cơ quan thuế chỉ có thể ghi nhận theo kê khai, không chủ quan áp đặt thuộc hay không thuộc trường hợp phải tính thuế được.

Lý do: Quy định và thực tiễn cho phép cả 2 trường hợp, mỗi trường hợp nghĩa vụ thuế sẽ khác nhau và đều đúng quy định của pháp luật thuế. Ngành giáo dục, cơ sở giáo dục lựa chọn hình thức nào thì cần triển khai hoạt động thực tế và lưu trữ hồ sơ, chứng từ, sổ sách, quy chế, quy định phản ánh được đúng bản chất hình thức đó.

Trên đây là quy định chính sách thuế để ngành giáo dục và HĐND xem xét áp dụng khi hướng dẫn thu theo Nghị quyết số 34/2021/NQ-HĐND.