Quyết tâm cao, nỗ lực lớn, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các công trình giao thông trọng điểm

Sáng 14/6, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính - Trưởng Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải chủ trì Phiên họp thứ 12 của Ban Chỉ đạo. Cùng dự có Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà - Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo. Phiên họp được truyền trực tuyến tới 44 địa phương có các công trình giao thông trọng điểm đi qua.

Phát biểu ý kiến khai mạc phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, Đại hội lần thứ XIII của Đảng xác định mục tiêu cụ thể, quan trọng: đến năm 2025 phải hoàn thành 3.000km đường cao tốc; đến năm 2030 hoàn thành 5.000 km đường cao tốc. Chỉ tiêu này có tầm quan trọng, ý nghĩa to lớn vì giao thông nói chung, đường cao tốc, sân bay, bến cảng đi đến đâu tạo không gian phát triển mới, tạo khu đô thị, dịch vụ mới, giá trị đất đai tăng lên, giảm chi phí logistics, tạo cạnh tranh tốt cho hàng hoá trong nước, khu vực và thế giới.

Chính phủ nhiệm kỳ này phải thành lập Ban Chỉ đạo để chỉ đạo các công trình trọng điểm ngành giao thông để thể hoá các đường lối, mục tiêu của Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Trên thực tế, Ban Chỉ đạo đã và đang hoạt động theo đúng ý nghĩa, nghiêm túc, hiệu quả; hàng tháng dành thời gian để họp bàn giải quyết, bảo đảm tiến độ, chất lượng công trình, quốc gia các tồn đọng, vướng mắc trong quá trình triển khai. Trên thực tế, sau mỗi phiên họp, chúng ta đã từng bước giải quyết các công việc có hiệu quả, ngày càng có kinh nghiệm hơn.

Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương phải tích cực tham dự đầy đủ các phiên họp vì đây là công việc quan trọng. Thủ tướng biểu dương một số tỉnh, thành phố vào cuộc tích cực: Bí thư, Chủ tịch Ủy ban nhân dân đã trực tiếp vào giải quyết công việc. Ở đâu, cả hệ thống chính trị vào cuộc thì kết quả đạt được ở đó rất rõ rệt, các khó khăn, vướng mắc được tháo gỡ; ở đâu lơ là thì ở đó còn vướng mắc.

Thủ tướng nêu rõ, đến thời điểm này, các dự án, công trình trọng điểm đạt các kết quả rất đáng mừng, ví dụ như Cảng hàng không quốc tế Long Thành đã lên hình hài rất rõ; vừa qua, chúng ta đã huy động nguồn vốn 2 tỷ USD trong nước cho dự án này; các vấn đề về vốn, mặt bằng, vật liệu đã được giải quyết, vấn đề bây giờ là tập trung thi công "3 ca, 4 kíp". Các dự án như Nhà ga T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sân Nhất, mở rộng Nhà ga T2 Nội Bài… được triển khai tích cực. Một số địa phương được nhắc nhở về công tác giải phóng mặt bằng đã có chuyển biến tích cực.

Thủ tướng biểu dương, đánh giá cao các địa phương đã triển khai công tác giải phóng mặt bằng tại các dự án tuyến cao tốc Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025. Bên cạnh đó, một số địa phương còn vướng mắc về giải phóng mặt bằng; rồi vấn đề cung ứng vật liệu xây dựng, như ở tuyến cao tốc Cần Thơ-Bạc Liêu vẫn còn thông tin thiếu vật liệu xây dựng, trong khi nguồn không thiếu; tuyến cao tốc Đông-Tây (Sóc Trăng-Cần Thơ-Hậu Giang-An Giang); một số nơi đã sử dụng cát biển làm vật liệu san lấp thì phải đánh giá khách quan, trung thực xem có bị nhiễm mặn không? Các cơ quan truyền thông phải thông tin đúng bản chất, không “tô hồng” cũng như “bôi đen”.

Chúng ta cần kiểm điểm xem các địa phương còn khó khăn, vướng mắc ở đâu? Sau mỗi phiên họp phải giải quyết được các vấn đề để thúc đẩy các dự án tốt hơn với tinh thần "chỉ bàn làm, không bàn lùi", "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm", tất cả vì sự phát triển, hùng cường, thịnh vượng của đất nước, đặt lợi ích quốc gia lên trên hết; xử lý nghiêm các trường hợp chạy thầu, thông thầu, bán thầu; phải tiếp tục kiểm tra, xử lý các tiêu cực trong việc mua bán nguyên vật liệu, nhất là cát sỏi ở Đồng bằng sông Cửu Long; bên cạnh thúc đẩy tiến độ thì phải kiên quyết xử lý các tiêu cực.

Các nhà thầu, địa phương thiếu nguyên vật liệu thì phải chủ động, tích cực phối hợp chặt chẽ giải quyết, không trông chờ, ỷ lại. Chúng ta phải bảo đảm chất lượng, vệ sinh môi trường, chú trọng cảnh quan, không gian của các dự án khi hoàn thành; tăng cường kiểm tra, giám sát, bảo đảm chất lượng công trình, tuyệt đối không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực.

Thủ tướng yêu cầu phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, ví dụ như việc thi công Đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch-Phố Nối được triển khai rất tốt, điều này chứng minh sức mạnh của dân tộc, cả hệ thống chính trị, sức mạnh của các tập đoàn, tổng công ty lớn của Nhà nước.

Chúng ta đã đẩy nhanh tốc độ phát triển hệ thống đường cao tốc trong 5 năm gần đây bằng 20 năm qua, do đó 5 năm tới phải đẩy tốc độ này lên cao hơn nữa. Công việc rất nhiều, đòi hỏi phải quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt. Thủ tướng cho biết sẽ phát động phong trào thi đua hoàn thành mục tiêu 3.000km đường cao tốc trước ngày 31/12/2025...

Theo báo cáo của Bộ Giao thông vận tải, Ban Chỉ đạo Nhà nước các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải đã tổ chức 11 phiên họp; Thủ tướng Chính phủ - Trưởng Ban Chỉ đạo đã ban hành 5 Quyết định kiện toàn thành viên và bổ sung các dự án vào danh mục dự án thuộc Ban Chỉ đạo, nâng tổng số lên 40 dự án/92 dự án thành phần (DATP) trên 3 lĩnh vực là đường bộ, đường sắt và hàng không, các dự án đi qua địa phận của 48 tỉnh, thành phố.

Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo tại các phiên họp, các chuyến công tác, kiểm tra hiện trường để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành địa phương triển khai các dự án. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đã hoàn thành 674km/02 dự án/12 DATP thuộc danh mục dự án Ban Chỉ đạo, nâng tổng số đường bộ cao tốc khoảng 2.000km, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, tạo không gian phát triển mới cho các địa phương có dự án đi qua, tạo sự tin tưởng, đồng thuận, ủng hộ của nhân dân trong việc triển khai các dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông vận tải, làm tiền đề hoàn thành mục tiêu đến năm 2025 đưa vào khai thác 3.000km đường bộ cao tốc.

Về tình hình thực hiện các dự án, Bộ Giao thông vận tải cũng cho biết: về công tác lập, phê duyệt báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, Thành phố Hồ Chí Minh đã rà soát, tiếp thu, giải trình và hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư dự án cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh-Mộc Bài. Bộ giao thông vận tải và Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Phước đã trình Quốc hội chủ trương đầu tư dự án Gia Nghĩa-Chơn Thành và đã giải trình các ý kiến thảo luận tại tổ của đại biểu Quốc hội để Quốc hội thông qua trong tháng 6/2024.

Về công tác lập, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi: các tỉnh Sơn La, Thái Bình, Ninh Bình, Lâm Đồng, Bình Dương và Bộ Giao thông vận tải đang triển khai lập Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án cao tốc Hòa Bình-Mộc Châu, Ninh Bình-Hải Phòng, Tân Phú-Bảo Lộc, Bảo Lộc-Liên Khương, Thành phố Hồ Chí Minh-Thủ Dầu Một-Chơn Thành, Dầu Giây-Tân Phú. Trong đó, đã trình Hội đồng thẩm định liên ngành 3 dự án; tuy nhiên, việc thẩm định dự án Dầu Giây-Tân Phú và Tân Phú-Bảo Lộc còn chậm. Tỉnh Sơn La, Lâm Đồng chậm trong triển khai lập báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Hòa Bình-Mộc Châu, Bảo Lộc-Liên Khương.

Về công tác giải phóng mặt bằng, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại các cuộc họp Ban Chỉ đạo và tại Công điện số 54/CĐ-TTg ngày 28/5/2024, các địa phương đang huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, tích cực triển khai để bàn giao mặt bằng thi công; tuy nhiên, diện tích còn lại là phần đất ở nên việc triển khai còn khó khăn, vướng mắc, chưa đạt tiến độ đề ra, nhất là các địa phương: Đồng Nai, Khánh Hòa, Đắk Lắk, Tuyên Quang, Quảng Bình, Quảng Trị, Đà Nẵng, Hưng Yên, Kiên Giang. Các chủ đầu tư, các đơn vị thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đã nỗ lực triển khai di dời đường điện cao thế; tuy nhiên, tiến độ triển khai tại một số dự án còn chậm, có nguy cơ ảnh hưởng đến tiến độ các dự án.

Về vật liệu xây dựng: các dự án khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ: nguồn cung cấp vật liệu đã cơ bản đáp ứng nhu cầu thi công. Các dự án khu vực phía Nam: thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đã chủ trì đoàn công tác, làm việc với các địa phương và giao nhiệm vụ cho Bộ giao thông vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường giải quyết nguồn vật liệu xây dựng cho các dự án trong khu vực. Bộ giao thông vận tải đã báo cáo phương án tổng thể nhu cầu vật liệu san lấp và dự kiến phương án điều phối; hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang phối hợp với Bộ giao thông vận tải để báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án phân bổ và điều phối nguồn vật liệu cho từng dự án, đáp ứng tiến độ thi công.

Về công tác triển khai thi công: Bộ giao thông vận tải đang quyết liệt chỉ đạo các nhà thầu tích cực triển khai dự án cao tốc Bắc-Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, Khánh Hòa-Buôn Ma Thuột, Chơn Thành-Đức Hòa, tiến độ cơ bản bám sát kế hoạch; riêng dự án Cần Thơ-Cà Mau, Biên Hòa-Vũng Tàu, đường Hồ Chí Minh đoạn Rạch Sỏi-Bến Nhất, Gò Quao-Vĩnh Thuận tiến độ còn chậm so với kế hoạch, trong thời gian tới khi mặt bằng và vật liệu xây dựng được tháo gỡ, các chủ đầu tư, nhà thầu sẽ tăng tốc để bù tiến độ bị chậm.

Tiến độ triển khai thi công tại các địa phương: Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hưng Yên, Long An, Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu, An Giang, Hà Giang, Đồng Tháp bám sát yêu cầu; các tỉnh còn lại tiến độ chưa đạt yêu cầu do các vướng mắc về mặt bằng thi công cũng như nguồn vật liệu đắp.

Về Dự án Cảng Hàng không Quốc tế Long Thành: DATP 1: trụ sở Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) đang triển khai đáp ứng tiến độ; các trụ sở còn lại đang phê duyệt thiết kế kỹ thuật và dự toán làm cơ sở triển khai thi công; DATP 2 và DATP 3: đang triển khai đáp ứng tiến độ đề ra; DATP 4: đang tích cực triển khai các thủ tục lựa chọn nhà đầu tư.

Dự án nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất đang triển khai thi công bám sát tiến độ đề ra.

Dự án cao tốc Bến Lức-Long Thành: các gói thầu đang triển khai bám sát tiến độ, còn gói thầu J3-1 chưa chọn được nhà thầu thi công do vướng mắc liên quan điều kiện ràng buộc nhà thầu của Hiệp định vay, có nguy cơ không hoàn thành đúng tiến độ.

Dự án đường sắt đô thị Nhổn-Ga Hà Nội đang tiến hành chạy thử và hoàn thiện các thủ tục liên quan, dự kiến sẽ khai thác thương mại vào tháng 7/2024. Dự án đường sắt đô thị Bến Thành-Suối Tiên tiếp tục chạy thử để phục vụ việc đánh giá chứng nhận an toàn hệ thống, dự kiến sẽ khai thác thương mại vào quý IV/2024. Tỉnh Hòa Bình và Tiền Giang chậm trong triển khai lập thiết kế kỹ thuật, lựa chọn nhà thầu để thi công dự án Hòa Bình-Mộc Châu và Cao Lãnh-An Hữu…