Sèng giàng hoi  - Ngày sinh dương của dân tộc Dao Thanh Phán

Sèng giàng hoi (9/9 âm lịch) - Ngày sinh dương là tiết khí cuối cùng của mùa thu và đánh dấu sự bắt đầu của mùa đông. Nhiệt độ giảm dần. Không khí ngập tràn hơi nước ngưng tụ thành hạt sương nhỏ ở những nơi có nhiệt độ cao như Cao Ly, Cao Xiêm, Cao Sơn, Cao ba Lanh của huyện Bình Liêu.

Theo phong tục tập quán truyền thống lâu đời của người Dao Thanh Phán, đây là ngày tìm bạn (Sèng giàng hoi  - Ngày sinh dương). Hàng năm, người Dao Thanh Phán xem đây là một hoạt động sinh kế của cộng đồng dân tộc Dao Thanh Phán. Mọi người tập trung họp chợ, mua bán, giao lưu, trao đổi, tâm tình...

Vào ngày 9/9 âm lịch, không gian các phiên chợ ở Bình Liêu choáng ngợp một màu đỏ rực không những của người Dao Thanh Phán ở Bình Liêu mà còn thu hút được cộng đồng người Dao trong và ngoài tỉnh khác đổ về, như người Dao Lù Gang ở tỉnh Lạng Sơn và các huyện Ba Chẽ, Đầm Hà, Hải Hà, Tiên Yên... Các hoạt động như mua sắm trang phục dân tộc Dao Thanh Phán và các phụ kiện như vòng cổ, vòng tay, khuyên tai, thuốc chữa bệnh, lá tắm bằng cây rừng tự nhiên, giao lưu ân tình bạn bè lâu ngày không gặp và đặc biệt là món đặc sản phở xào Đồng Văn nổi tiếng đi kèm (Hấp tíu dảo pả dung - Uống rượu hát ca) tại các hàng quán chợ Đồng Văn.

Theo quan niệm của người Dao, ngày sinh dương là các loài chim sinh sôi nảy nở xong, đủ lông đủ cánh vào ngày này chim bay khắp bầu trời để nhập đàn tìm bạn, tìm đôi. Chính vì vậy, bộ trang phục của phụ nữ Dao Thanh Phán luôn thêu có họa tiết đôi chim với các cặp màu tương sinh trong ngũ hành thể hiện sự mong ước sinh sôi nảy nở. Với quan niệm đó, ngày 9/9 âm lịch hàng năm, người Dao không lên rừng mà xuống chợ, tìm gặp bạn tâm tình, giao lưu, mua sắm, ăn uống sau những ngày lao động vất vả.

Để bản sắc văn hóa Sèng giàng hoi  - Ngày sinh dương của cộng đồng người Dao Thanh Phán được bảo tồn, phát huy, thiết nghĩ chính quyền và các ngành chức năng cần nâng cao ý thức của người dân về công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, cũng như nhận thức về phát triển sinh kế; thường xuyên cập nhật văn hóa truyền thống cho lớp trẻ, tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân; tận dụng ưu thế tối đa của công nghệ thông tin để giới thiệu quảng bá những nét đẹp văn hóa truyền thống người Dao Thanh Phán. Qua đó, có thể khai thác tiềm năng về du lịch đi đôi với bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống, vẻ đẹp tự nhiên; đồng thời mở rộng giao lưu, tạo điều kiện cho du khách đến trải nghiệm sinh hoạt văn hóa cộng đồng của người Dao Thanh Phán ở xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu.