Tăng cường kiểm tra, xử lý những bất cập về PCCC các chung cư cũ

Sau vụ cháy chung cư mini tại phường Khương Hạ (quận Thanh Xuân, Hà Nội) đã đặt ra nhiều vấn đề liên quan đến công tác quản lý tại các chung cư, nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao. Tại Quảng Ninh, với sự vào cuộc tích cực của cấp ủy, chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng, nhận thức về PCCC trong cả cộng đồng đã có sự chuyển biến. Với những cơ sở mặc dù đã kiến nghị nhiều lần nhưng không thực hiện các yêu cầu, Công an tỉnh kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Nằm giữa trung tâm TP Hạ Long, chung cư 11 tầng (chung cư vàng, đường 25/4, phường Hồng Gai) đã vận hành được gần 20 năm, có 80 căn hộ, hầu hết đều là cư dân sinh sống ổn định. Thế nhưng, công tác đảm bảo an toàn PCCC&CNCH tại đây còn nhiều bất cập. Trong khi đó, một số người dân sống tại chung cư này còn chủ quan về công tác PCCC. 

Là một trong những cư dân sinh sống tại đây từ khi chung cư mới đi vào hoạt động, khi được hỏi về việc chủ động trang bị bình chữa cháy tại nhà, ông Nguyễn Đức Th. (chủ một căn hộ tầng 5) chia sẻ: Nhà tôi chưa mua bình chữa cháy vì ở chung cư này, tầng nào cũng có hệ thống chữa cháy, ngay cửa nhà chúng tôi cũng đã có bình chữa cháy của chung cư rồi.

Thế nhưng, ông Th. không hề hay biết rằng hệ thống báo cháy tự động của chung cư này mặc dù đã được lắp đặt đến tận từng căn hộ, tuy nhiên hiện trạng chuông không reo khi có khói. Một số bình chữa cháy được trang bị tại chỗ đã hết hạn 3 năm. Cơ sở cũng không cải tạo lại cầu thang bộ thành buồng thang thoát nạn; không có hệ thống tăng áp, hút khói cho tòa nhà; không có hệ thống chữa cháy tự động. 

Những tồn tại liên quan đến thoát nạn cũng xảy ra tương tự tại chung cư kết hợp nhà văn hóa khu 2, phường Bãi Cháy (TP Hạ Long). Chung cư vận hành đến nay đã 12 năm, với 17 căn hộ, tuy nhiên việc tổ chức thực tập phương án chữa cháy định kỳ hằng năm chưa được Ban Quản trị chung cư thực hiện đầy đủ theo quy định. Tại hành lang các tầng, vẫn còn tình trạng người dân để các vật dụng cản trở lối thoát nạn, từ cây phơi quần áo, tủ sấy quần áo, giá để giày dép, thậm chí có tầng người dân còn để máy sấy tóc trong tủ dụng cụ chữa cháy tại chỗ. 

Những tồn tại, vi phạm ở cả hai chung cư này đều đã được cán bộ Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (Công an tỉnh) kiểm tra, xử lý, lập biên bản từ những lần kiểm tra trước đó. Thế nhưng, cho đến giữa tháng 10/2023, khi Đoàn liên ngành (bao gồm Công an tỉnh, Sở Xây dựng, Sở Công Thương, Điện lực) tiến hành tổng kiểm tra, rà soát, các cơ sở này đều chưa khắc phục các tồn tại theo đúng yêu cầu.

Lý giải về sự chậm trễ này, ông Trần Khắc Nam, Trưởng Ban Quản lý chung cư kết hợp nhà văn hóa, khu 2, phường Bãi Cháy, cho biết: Những kiến nghị của đoàn kiểm tra tôi thấy đều đúng với các quy định của Nhà nước. Tuy nhiên, chúng tôi gặp khó khăn lớn nhất là về kinh phí. Mọi việc sửa chữa, mua mới, chúng tôi đều phải huy động từ cư dân đóng góp. Thế nhưng, chung cư có 17 căn hộ, hiện mới chỉ có 11 căn hộ có người sinh sống (tổng 17 nhân khẩu), số còn lại đều là các căn hộ trống, không có người ở. Vì thế, việc huy động lượng tiền lớn rất khó khăn bởi chi phí chia đến mỗi hộ gia đình quá lớn.

Đó là câu chuyện ở những chung cư cũ, đã xây dựng lâu năm. Còn tại các tòa chung cư có khối đế hoạt động thương mại, còn xảy ra tình trạng vi phạm hoạt động xây dựng như cải tạo, thay đổi thiết kế, công năng các hạng mục công trình nhưng chưa có thẩm duyệt thiết kế bổ sung. Một số cơ sở đã bị đình chỉ hoạt động cửa hàng, nhà hàng cho thuê (ở tầng 1 chung cư) nhưng vẫn ngang nhiên hoạt động, gây mất an toàn PCCC của cả tòa nhà.

Những sai phạm này tiếp tục được Đoàn kiểm tra liên ngành cấp tỉnh và 13 huyện, thị xã, thành phố phát hiện trong quá trình tổng rà soát, kiểm tra chung cư, nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ có mật độ người ở cao trong toàn tỉnh theo chỉ đạo của Bộ Công an. Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 1.986 cơ sở thuộc loại hình này, tính đến đầu tháng 11/2023, Công an toàn tỉnh đã hoàn thành kiểm tra 100% cơ sở, xử phạt 31 trường hợp vi phạm, với tổng số tiền trên 196 triệu đồng; đồng thời đình chỉ 2 cơ sở vi phạm quy định về đảm bảo an toàn PCCC.

Theo trung tá Ngô Hải Nam, Phó trưởng Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH (Công an tỉnh), đối với những chung cư đã đưa vào hoạt động từ nhiều năm, hệ thống PCCC đã xuống cấp, đơn vị đã tiến hành kiểm tra, lập biên bản kiến nghị, tuy nhiên cũng chưa được khắc phục, hoặc mới khắc phục được một phần. Bên cạnh nguyên nhân chủ quan, cũng bởi việc cải tạo liên quan đến kiến trúc, kết cấu tòa nhà, hơn nữa, kinh phí sửa chữa, lắp mới các thiết bị theo tiêu chuẩn quy định hiện hành là khá lớn, vì vậy hầu hết đều khó thực hiện. Đối với những trường hợp này, chúng tôi tiếp tục lập biên bản xử phạt theo đúng chức năng, thẩm quyền. Với những vi phạm trong hoạt động xây dựng, chúng tôi kiên quyết xử lý nghiêm, bên cạnh việc lập biên bản xử phạt, đã tiến hành đình chỉ các trường hợp cải tạo công năng chưa được thẩm duyệt nghiệm thu vi phạm trong đảm bảo an toàn PCCC.