Quyết liệt đấu tranh với tội phạm ma túy lợi dụng công nghệ và không gian mạng

Tại kỳ họp thứ 19, HĐND tỉnh khóa XIV, đại biểu Bùi Thị Hải, Tổ đại biểu Hạ Long, đại biểu Bùi Thị Quỳnh Nga, Tổ đại biểu Quảng Yên, các đại biểu Nguyễn Chiến Thắng, Nguyễn Anh Tuấn, Tổ đại biểu Đông Triều chất vấn nội dung: Nguyên nhân bắt giữ, xử lý tội phạm ma túy trong 6 tháng đầu năm 2024 tăng cao, làm ảnh hưởng đến tình hình an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn. Các giải pháp trong thời gian tới nhằm phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm và tệ nạn ma tuý, đặc biệt là tội phạm ma túy lợi dụng công nghệ và không gian mạng. Công tác quản lý đối với các địa bàn chưa nằm trong diện sạch ma túy. Thực trạng tình hình sử dụng ma túy trong thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên, nhất là đối tượng dưới 18 tuổi và tình hình mua bán, tổ chức sử dụng các loại ma túy tổng hợp, ma túy pha trộn; công tác phòng ngừa, đấu tranh và biện pháp nhằm giảm thiểu tác hại ma túy trong thanh, thiếu niên. Các biện pháp phòng ngừa vi phạm pháp luật về ma túy ở các khu công nghiệp, khu kinh tế, các lán trại xây dựng... có lao động tỉnh ngoài làm việc.

Phó Giám đốc Công an tỉnh trả lời:

Về nguyên nhân bắt giữ, xử lý tội phạm ma túy trong 6 tháng đầu năm 2024 tăng cao và các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh trong thời gian tới, đặc biệt là tội phạm ma tuý lợi dụng công nghệ và không gian mạng.

1. Nguyên nhân bắt giữ, xử lý tội phạm ma túy trong 6 tháng đầu năm 2024 tăng:

Thứ nhất, tội phạm, tệ nạn ma túy là nguồn phát sinh các loại tội phạm khác và làm gia tăng các tệ nạn xã hội (Để có tiền sử dụng ma túy, đối tượng sẵn sàng gây ra các hành vi trộm cắp, giết người, cướp tài sản, mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy; nhiều đối tượng "ngáo đá", loạn thần đã gây ra các vụ thảm án...). Quan điểm chỉ đạo của Trung ương và của tỉnh là kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng đối với tội phạm về ma túy; đồng thời đấu tranh quyết liệt với tội phạm ma túy góp phần làm giảm tội phạm xâm phạm trật tự xã hội trong thời gian qua (Quyết định số 1452/QĐ-TTg, ngày 31/8/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Chương trình phòng, chống ma túy - giai đoạn 2021 - 2025 xác định mục tiêu số vụ phạm tội về ma túy được phát hiện bắt giữ hằng năm tăng từ 5% so với năm trước. Nghị quyết số 314/2020/NQ-HĐND, ngày 09/12/2020 của HĐND tỉnh về một số nhiệm vụ giải pháp nâng cao chất lượng công tác phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025, xác định mục tiêu "số đối tượng phạm tội về ma túy được phát hiện bắt giữ xử lý hình sự cao hơn 25% so với giai đoạn 2016-2020"...)

Thứ hai, tỉnh đang triển khai quyết liệt xây dựng "Xã, phường, thị trấn sạch ma túy", "Huyện sạch ma túy" nên tăng cường đấu tranh, xử lý tội phạm ma túy là giải pháp đặc biệt quan trọng nhằm "triệt nguồn cung" ma túy vào địa bàn (thực tế thời gian qua, Công an tỉnh đã tập trung bắt giữ xử lý nhiều đối tượng là người tỉnh ngoài đưa ma túy vào địa bàn tỉnh Quảng Ninh tiêu thụ. Năm 2023 bắt, xử lý hình sự 394 đối tượng, chiếm 37,8% (394/1041), 6 tháng đầu năm 2024 bắt, xử lý hình sự 143 đối tượng chiếm 23,1% (143/617).

Thứ ba, tình hình tội phạm ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp ở một số nước trong khu vực có đường biên giới giáp Việt Nam sẽ tác động, ảnh hưởng rất lớn đến tình hình tội phạm ma túy trong nước và địa bàn tỉnh Quảng Ninh; cộng với nhiều phương thức, thủ đoạn mới của loại tội phạm này, nhất là trên không gian mạng, ma túy "núp bóng", pha trộn... Quảng Ninh là một tỉnh vừa có biên giới trên biển, trên bộ tiếp giáp với Trung Quốc, trọng điểm về kinh tế, du lịch và dịch vụ. Do đó, Quảng Ninh vẫn là địa bàn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ về tội phạm ma túy.

Trong 6 tháng đầu năm 2024, Công an tỉnh tiếp tục chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương tập trung quyết liệt đấu tranh, bắt giữ đối với tội phạm nguy hiểm này (hiện tại, Công an tỉnh đang giam giữ 1.053 đối tượng, thì có đến 529 đối tượng liên quan đến ma túy, chiếm 50,2%). Tội phạm ma túy được phát hiện, bắt giữ, xử lý tăng là kết quả của sự quyết tâm, nỗ lực, cố gắng của các lực lượng chức năng nói chung và của lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy nói riêng.

Về các giải pháp phòng ngừa, đấu tranh với tội phạm, tệ nạn ma túy thời gian tới, đã có đầy đủ trong các văn bản chỉ đạo của tỉnh, đặc biệt là Chỉ thị số 32 ngày 5/5/2023 về "Tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy trong tình hình mới", trong đó đã chỉ đạo triển khai đồng bộ quyết liệt nhiều giải pháp, biện pháp mạnh mẽ từ công tác lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện, công tác tuyên truyền, phòng ngừa, cho đến công tác đấu tranh, trấn áp tội phạm với phương châm “giảm cung, giảm cầu và giảm tác hại của ma túy”.

2. Đấu tranh, xử lý đối với tội phạm ma túy trên không gian mạng:

Thực tế hiện nay gặp rất nhiều khó khăn: Các đối tượng trong đường dây đều không biết mặt nhau, sử dụng mạng xã hội, telegram, viber, facebook để liên hệ, giao dịch; số lượng trong các nhóm khoảng 3.000 thành viên; việc thanh toán theo hình thức chuyển khoản, qua nhiều tài khoản ảo không chính chủ; ma túy được gửi qua hình thức chuyển phát nhanh hoặc qua xe khách, shipper; ngụy trang vào các hàng hóa (như quần áo, thực phẩm); gây rất nhiều khó khăn cho công tác điều tra, thu thập tài liệu, chứng cứ để xử lý, không chỉ đối với Công an tỉnh Quảng Ninh mà là khó khăn chung đối với lực lượng Công an cả nước, thậm chí cả thế giới.

Tuy nhiên, với quyết tâm cao, tháng 6/2024 vừa qua, Công an tỉnh chủ trì, phối hợp với các đơn vị của Bộ Công an triệt phá đường dây mua bán trái phép chất ma túy trên không gian mạng với quy mô lớn trên địa bàn cả nước, bắt giữ 20 đối tượng trên địa bàn 5 tỉnh, thành: Quảng Ninh, Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Nam, Bình Dương, thu giữ trên 146kg cần sa và 7,5 tỷ đồng; đường dây đã bị triệt phá, các đối tượng cầm đầu đã bị bắt, trang mạng bị đánh sập. Công an tỉnh đang phối hợp với các đơn vị của Bộ Công an để tiếp tục điều tra mở rộng vụ án. Đây là chuyên án điển hình về đấu tranh với tội phạm mua bán ma túy sử dụng công nghệ cao, trên không gian mạng, được Bộ Công an và cấp ủy, chính quyền địa phương, quần chúng nhân dân đánh giá cao.

Công an tỉnh Quảng Ninh sẽ tiến hành tổng kết Chuyên án trên để rút ra những bài học kinh nghiệm và áp dụng trong thời gian tới. Đồng thời, tập trung thực hiện một số giải pháp sau:

Tiếp tục triển khai các phương án, kế hoạch và các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh với tội phạm, tệ nạn ma túy nói chung và trên không gian mạng nói riêng.

Triệt để khai thác thông tin tại các trang fanpage, các hội nhóm kín trên mạng xã hội do các đối tượng lập ra để rủ rê, lôi kéo người khác phạm tội về ma túy, sử dụng ma túy, quảng cáo, bán các loại ma túy, nhất là các loại ma túy "núp bóng" dưới dạng thực phẩm, đồ uống... để có biện pháp đấu tranh hiệu quả.

Phối hợp với các Ngân hàng nhằm siết chặt quản lý nguồn tiền giao dịch có biểu hiện nghi vấn liên quan đến tội phạm ma túy.

Tội phạm ma túy hoạt động trên không gian mạng thường có phạm vi hoạt động rộng, liên kết chặt chẽ với các đối tượng tại các tỉnh/thành trên cả nước, thậm chí là cả đối tượng nước ngoài để mua bán, giao dịch ma túy. Do đó, trong thời gian tới Công an tỉnh sẽ phối hợp chặt chẽ với các Cục nghiệp vụ của Bộ Công an, Công an các tỉnh/thành trên cả nước để xây dựng Chuyên án chung và tăng cường hợp tác quốc tế để bắt giữ, xử lý tội phạm ma túy trên không gian mạng.