Thủ lĩnh Hamas bị ám sát tại Iran

Hamas thông báo thủ lĩnh Ismail Haniyeh đã thiệt mạng trong vụ ám sát vào nơi ở của ông tại Tehran.

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ngày 31/7 thông báo Ismail Haniyeh, thủ lĩnh chính trị của phong trào Hamas tại Dải Gaza, đã thiệt mạng sau khi dinh thự nơi ông ở tại thủ đô Tehran bị tấn công.

IRGC cho hay một cận vệ của ông Haniyeh cũng thiệt mạng trong vụ ám sát. Cơ quan này đang tiến hành điều tra và sẽ công bố kết quả cuối ngày hôm nay.

Hamas cũng ra tuyên bố xác nhận thông tin. "Người anh em, lãnh đạo, chiến binh Hồi giáo Ismail Haniyeh, người dẫn dắt phong trào của chúng ta, đã qua đời trong cuộc tấn công của những kẻ theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái vào nơi ở của ông ở Tehran, sau khi ông dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran", Hamas cho hay, nhưng không nêu chi tiết.

Thuật ngữ "người theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái" thường được Hamas sử dụng để chỉ Israel. Tel Aviv chưa bình luận về thông tin này.

Al-Aqsa TV, đài truyền hình do Hamas điều hành, dẫn lời thành viên cấp cao Moussa Abu Marzouk tuyên bố vụ ám sát ông Haniyeh ở Iran là "hành động hèn hạ và sẽ bị trừng phạt".

Hiện chưa rõ vụ ám sát Haniyeh được thực hiện bằng vũ khí tập kích tầm xa, hay do các sát thủ trực tiếp tiến hành.

Ông Haniyeh, người sống lưu vong ở Qatar nhiều năm qua, tới Tehran để dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian, diễn ra hôm 30/7 tại tòa nhà quốc hội. Thủ lĩnh Hamas sau đó đã gặp Tổng thống Pezeshkian cũng như lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei.

Hamas là một phần trong "Trục Kháng chiến" do Iran hậu thuẫn nhằm chống lại ảnh hưởng của Israel và Mỹ ở Trung Đông. Iran coi việc ủng hộ người Palestine là trọng tâm chính sách đối ngoại kể từ Cách mạng Hồi giáo năm 1979. Nước này ca ngợi cuộc đột kích của Hamas vào miền nam Israel tháng 10/2023, nhưng phủ nhận mọi sự liên quan.

Tên lửa 'bay vào phòng ngủ' của thủ lĩnh Hamas

Channel 12 của Israel dẫn nguồn tin Iran cho biết vụ ám sát Haniyeh được thực hiện bằng một quả tên lửa có độ chính xác cao.

Quả tên lửa đã nhắm thẳng vào phòng ngủ của ông Haniyeh vào khoảng 2h sáng 31/7 (7h30 giờ Hà Nội). Vụ nổ sau đó đoạt mạng ông Haniyeh và cận vệ canh gác trước cửa. Đài Al-Arabiya của Arab Saudi cũng công bố thông tin tương tự về thời điểm vụ tấn công.

Quân đội Israel từ chối bình luận

Khi được CNN hỏi về vụ ám sát Haniyeh, phát ngôn viên quân đội Israel cho hay họ "không phản hồi thông tin trên báo chí nước ngoài". Hamas tuyên bố vụ ám sát do những người thuộc "chủ nghĩa phục quốc Do Thái", ám chỉ Israel, thực hiện.

Bộ trưởng Israel vui mừng vì thủ lĩnh Hamas bị ám sát

Bộ trưởng Di sản Israel Amichay Eliyahu, chính trị gia có tư tưởng dân tộc cực đoan, cho rằng việc thủ lĩnh Hamas bị ám sát "khiến thế giới tốt đẹp hơn một chút".

"Không thương xót gì những người này", Eliyahu đăng trên mạng xã hội X. "Bàn tay sắt đã giáng đòn vào họ cũng chính là bàn tay sẽ mang lại hòa bình, sự an ủi cũng như giúp tăng triển vọng sống trong hòa bình với những người mong muốn hòa bình".

Trong khi đó, một số nhà phân tích cảnh báo việc ông Haniyeh bị ám sát sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến đàm phán hòa bình cho Dải Gaza.

"Ông ấy không đóng vai trò lớn về mặt quân sự, nhưng là người phụ trách quan hệ đối ngoại của Hamas và người đàm phán chủ chốt với các nhà trung gian Ai Cập, Qatar trong các cuộc thương lượng ngừng bắn, trao đổi con tin ở Gaza", Barak Ravid, chuyên gia phân tích đối ngoại, chính trị của CNN, nhận xét. "Vụ ám sát sẽ ảnh hưởng rất lớn đến những cuộc đàm phán đó".

Hamas gọi vụ ám sát là 'bước leo thang nghiêm trọng'

"Chúng tôi sẽ phát động cuộc chiến công khai để giải phóng Jerusalem và sẵn sàng trả giá để làm điều đó", phát ngôn viên Hamas Sami Abu Zuhri tuyên bố. "Vụ ám sát là bước leo thang nghiêm trọng, nhưng sẽ không đạt được mục đích".

Đài truyền hình Al-Aqsa đưa tin đã có những lời kêu gọi người Palestine tổng đình công sau vụ thủ lĩnh Haniyeh bị ám sát.

Người dân Gaza lo sợ sau khi thủ lĩnh Haniyeh bị ám sát

Tin tức về vụ Haniyeh bị ám sát khiến người dân ở Gaza rất lo sợ, cho rằng cuộc chiến đang có chiều hướng xấu đi. Họ xác định những ngày sắp tới sẽ khó khăn hơn, đặc biệt đối với những cuộc đàm phán về thỏa thuận ngừng bắn.

Với người dân Gaza, Haniyeh không chỉ là lãnh đạo chính trị, mà còn là người dẫn dắt các cuộc đàm phán mà họ hy vọng sẽ đưa đến lệnh ngừng bắn chấm dứt cuộc chiến dai dẳng ở Dải Gaza.

Người Palestine trên khắp Gaza và Bờ Tây cũng coi Haniyeh là lãnh đạo ôn hòa, thực dụng hơn nhiều so với các thủ lĩnh đứng đầu cánh quân sự của Hamas, do đó ông rất được yêu mến.

Chân dung thủ lĩnh Hamas

Haniyeh, 62 tuổi, gia nhập Hamas năm 1987 và trở thành người đứng đầu văn phòng chính trị của nhóm này năm 2017. Ông được coi là người theo chủ nghĩa thực dụng và duy trì mối quan hệ tốt đẹp với người đứng đầu các phe chính trị ở Palestine, trong đó có các đối thủ của Hamas.

Trước vụ ám sát, Haniyeh thường xuyên di chuyển qua lại giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Qatar nhằm tránh các hạn chế đi lại do Israel áp đặt ở Gaza và tham gia các cuộc đàm phán ngừng bắn hoặc liên lạc với Iran.

Haniyeh duy trì quan điểm cứng rắn từ khi chiến sự bùng phát ở Dải Gaza ngày 7/10/2023. Ngôi nhà của gia đình ông ở Gaza bị phá hủy trong cuộc không kích của Israel hồi tháng 11/2023. Ba con trai và 4 người cháu của ông cũng thiệt mạng do đòn không kích của Israel ở miền bắc Dải Gaza hồi tháng 4.

Haniyeh khi đó cho biết khoảng 60 thành viên trong gia đình ông đã thiệt mạng từ khi chiến sự giữa Hamas và Israel bắt đầu. Đến cuối tháng 6, Israel không kích ngôi nhà của gia đình thủ lĩnh Hamas ở trại tị nạn Al-Shati, phía bắc Dải Gaza, khiến 10 người thiệt mạng.

Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) ngày 31/7 thông báo Ismail Haniyeh, thủ lĩnh chính trị của phong trào Hamas tại Dải Gaza, đã thiệt mạng sau khi dinh thự nơi ông ở tại thủ đô Tehran bị tấn công.

IRGC cho hay một cận vệ của ông Haniyeh cũng thiệt mạng trong vụ ám sát. Cơ quan này đang tiến hành điều tra và sẽ công bố kết quả cuối ngày hôm nay.

Hamas cũng ra tuyên bố xác nhận thông tin. "Người anh em, lãnh đạo, chiến binh Hồi giáo Ismail Haniyeh, người dẫn dắt phong trào của chúng ta, đã qua đời trong cuộc tấn công của những kẻ theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái vào nơi ở của ông ở Tehran, sau khi ông dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran", Hamas cho hay, nhưng không nêu chi tiết.

Thuật ngữ "người theo chủ nghĩa phục quốc Do Thái" thường được Hamas sử dụng để chỉ Israel. Tel Aviv chưa bình luận về thông tin này.

Al-Aqsa TV, đài truyền hình do Hamas điều hành, dẫn lời thành viên cấp cao Moussa Abu Marzouk tuyên bố vụ ám sát ông Haniyeh ở Iran là "hành động hèn hạ và sẽ bị trừng phạt".

Hiện chưa rõ vụ ám sát Haniyeh được thực hiện bằng vũ khí tập kích tầm xa, hay do các sát thủ trực tiếp tiến hành.

Ông Haniyeh, người sống lưu vong ở Qatar nhiều năm qua, tới Tehran để dự lễ nhậm chức của tân Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian, diễn ra hôm 30/7 tại tòa nhà quốc hội. Thủ lĩnh Hamas sau đó đã gặp Tổng thống Pezeshkian cũng như lãnh tụ tối cao Iran Ali Khamenei.

Hamas là một phần trong "Trục Kháng chiến" do Iran hậu thuẫn nhằm chống lại ảnh hưởng của Israel và Mỹ ở Trung Đông. Iran coi việc ủng hộ người Palestine là trọng tâm chính sách đối ngoại kể từ Cách mạng Hồi giáo năm 1979. Nước này ca ngợi cuộc đột kích của Hamas vào miền nam Israel tháng 10/2023, nhưng phủ nhận mọi sự liên quan.