Thủ tướng Bồ Đào Nha từ chức

"Nhiệm vụ lãnh đạo chính phủ không còn phù hợp khi có bất kỳ sự nghi ngờ nào đối với tính chính trực của tôi", Thủ tướng Bồ Đào Nha Antonio Costa, 62 tuổi, thông báo hôm nay, sau cuộc họp ngắn với Tổng thống Marcelo Rebelo de Sousa. "Tôi đã nộp đơn từ chức lên Tổng thống".

Văn phòng Tổng thống Bồ Đào Nha cho biết ông Rebelo de Sousa chấp thuận đơn từ chức của Thủ tướng Costa. Ông Rebelo de Sousa sẽ triệu tập cuộc họp với các đảng trong quốc hội vào ngày 8/11 để quyết định đảng Xã hội, đang chiếm đa số ghế, sẽ bầu thủ tướng mới hay giải tán quốc hội để tổ chức bầu cử sớm.

Động thái diễn ra trong bối cảnh truyền thông Bồ Đào Nha cùng ngày đưa tin các nhà điều tra đã khám xét văn phòng của ông Costa và một số bộ. Các công tố viên sau đó thông báo truy tố Bộ trưởng Hạ tầng Joao Galamba và phát lệnh bắt với chánh văn phòng thủ tướng Vitor Escaria.

Cuộc điều tra nhằm vào cáo buộc "lạm dụng ngân quỹ, tham nhũng của quan chức chính trị", theo thông báo từ các công tố viên. Cuộc điều tra liên quan các hợp đồng nhượng quyền khai thác lithium ở miền bắc Bồ Đào Nha, một dự án sản xuất hydro và xây dựng trung tâm dữ liệu của công ty Start Campus ở Sines, thị trấn cách thủ đô Lisbon khoảng 100 km về phía nam.

Ông Costa, người lên nắm quyền Thủ tướng từ năm 2015 và tái đắc cử đầu năm 2022, đối mặt một cuộc điều tra riêng biệt với cáo buộc can thiệp để đẩy nhanh các hợp đồng. Costa khẳng định lương tâm ông trong sạch, nhưng sẽ không tái tranh cử thủ tướng và "sẵn sàng hợp tác" với hệ thống tư pháp.

Giới chức Bồ Đào Nha cũng phát lệnh bắt đối với thị trưởng Sines và hai giám đốc tại Start Campus với lý do những người này có nguy cơ bỏ trốn. Chủ tịch ban điều hành Cơ quan Bảo vệ Môi trường Bồ Đào Nha (APA) Nuno Lacasta cũng bị truy tố.

APA tháng 5 đã phê duyệt một dự án khai thác lithium, kim loại quan trọng trong sản xuất pin điện và "bật đèn xanh" cho dự án thứ hai hồi đầu tháng 9. Hai dự án đều bị các nhà hoạt động môi trường và nhiều người dân phản đối.