Thư viện tỉnh Quảng Ninh: Phát triển thư viện số

Thời đại công nghệ số, cho phép con người có thể làm nhiều việc, mọi lúc, mọi nơi. Thư viện điện tử hay thư viện số, là một xu hướng ứng dụng công nghệ vào việc đọc, dự đoán ngày càng phổ biến, dành quyền ưu tiên, thậm chí thay thế các kệ tư liệu của thư viện thông thường.

Để thích ứng với sự phát triển, tăng lượng người đọc, lượt đọc, nâng cao hiệu quả văn hóa đọc, thời gian gần đây, Thư viện Quảng Ninh đẩy mạnh các hoạt động thư viện điện tử. Đây được xem là bước chủ động và hội hập của Thư viện tỉnh, bởi đơn vị hiện có cơ sở vật chất phục vụ đọc tại chỗ rất tốt, phát huy hiệu quả cao.

Thư viện tỉnh Quảng Ninh hiện có kho sách, cơ sở kỹ thuật phục vụ hoạt động đọc rất tốt.

Thư viện tỉnh tăng cường vốn tài liệu số nhằm đa dạng hóa và tăng tỷ lệ tài liệu số trong tổng số vốn tài liệu của Thư viện; số hóa tài liệu, ưu tiên số hóa tài liệu địa chí về Quảng Ninh; phục vụ tài liệu số cho bạn đọc thông qua website của Thư viện; xây dựng hạ tầng cơ sở và công nghệ để phát triển và khai thác thư viện số; đầu tư phần mềm quản lý thư viện, các modul tiện ích, các phần mềm cung cấp dịch vụ thông tin theo nhu cầu tra cứu... Phòng đa năng tại Thư viện tỉnh với hơn 40 máy trạm, phục vụ việc truy cập tài liệu số cho bạn đọc. Thư viện tỉnh bước đầu mở rộng kết nối và hợp tác chia sẻ nguồn lực thông tin với các đơn vị cùng dạng, đặc biệt là liên kết với tailieu.vn - website chia sẻ tài liệu lớn nhất Việt Nam, liên kết với cơ sở dữ liệu thư viện số của 82 thư viện các trường đại học, cao đẳng trên toàn quốc; tăng cường khả năng khai thác của thư viện số bằng cách quảng bá nguồn tài nguyên số đến các trường học, các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh...

Thư viện tỉnh hiện đã số hóa được 100.000 trang tài liệu địa chí về Quảng Ninh, thuê quyền truy cập 1,5 triệu tài liệu. Bao gồm: Những cơ sở dữ liệu toàn văn luận văn, luận án sau đại học, công trình nghiên cứu khoa học, giáo trình của các cán bộ giảng dạy trong các trường, tài liệu đa phương tiện, kỹ năng mềm, công nghệ thông tin, ngoại ngữ, sách nói, hướng dẫn thực hành, giáo trình, luận văn, đề tài khoa học, e-book dành cho giảng viên và các bạn sinh viên tham khảo học tập và nghiên cứu; ngân hàng đề thi, bài kiểm tra, câu hỏi ôn thi, bài thi trắc nghiệm cho sinh viên tham khảo để hoàn thành tốt các bài kiểm tra; kho giáo án điện tử, bài giảng điện tử, đề thi và kiểm tra, tư liệu học tập cho tất cả các môn học toán, lý, hóa, văn, Anh văn, sinh, sử, địa... từ mầm non, tiểu học, THCS, THPT; tài liệu, biểu mẫu, văn bản, mẫu đơn, cẩm nang, bí quyết...

Theo các báo cáo số liệu thống kê hằng năm, số lượng bạn đọc truy cập thư viện điện tử của Thư viện tỉnh mỗi năm lên đến 35.000 lượt, con số rất đáng mừng.

Bạn đọc truy cập kho tư liệu số tại phòng đa năng của Thư viện tỉnh.

Mặc dù đã đạt được những kết quả ban đầu, tuy nhiên phát triển thư viện số nói chung, thư viện số tại Thư viện tỉnh nói riêng hiện gặp không ít khó khăn. Đó là vấn đề bản quyền tài liệu số; kết nối đồng bộ dữ liệu của các thư viện với nhau còn rào cản, do liên quan đến chính sách chia sẻ nguồn dữ liệu, các chuẩn công nghệ - dữ liệu chia sẻ; nhiều thư viện đầu ngành, có khả năng về nhân lực, công nghệ..., nhưng chưa có hành lang pháp lý để tạo điều kiện liên kết kho dữ liệu dùng chung. Thư viện thiếu nguồn nhân lực có đủ kiến thức và kỹ năng về thư viện số hiện đại, tiên tiến để xây dựng, phát triển, quản trị thư viện số; hệ thống trang thiết bị hiện đại đáp ứng cho việc số hóa và phát triển thư viện số...

Để khắc phục những hạn chế trên, Thư viện tỉnh đang tăng cường chuyển tài liệu hiện có sang dạng số bằng phương pháp quét hay nhập lại thông tin; bổ sung, tích hợp tài liệu thông qua việc mua, trao đổi tài liệu số đang được xuất bản; tăng cường trang thiết bị đảm bảo khả năng lưu trữ và truy cập đồng thời của nhiều bạn đọc; xây dựng chính sách khai thác và phổ biến tài liệu số cho các nhóm người dùng khác nhau...

Việt Hoa

[links()]