Thúc đẩy doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo

Trong giai đoạn 5 năm trở lại đây, việc phát triển các doanh nghiệp và hoạt động khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn tỉnh đã có nhiều bước tiến tích cực, đóng góp không nhỏ vào sự phát triển KT-XH của tỉnh. Để tiếp tục phát huy tiềm năng, lợi thế của lĩnh vực này, hiện nay các sở, ngành chức năng của tỉnh đang gấp rút đề ra nhiều giải pháp cụ thể để thúc đẩy phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, trong đó nổi bật là hoàn thiện Đề án Phát triển doanh nghiệp, khởi nghiệp sáng tạo tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. 

Tính chung giai đoạn 2015-2020, toàn tỉnh có gần 7.600 doanh nghiệp khu vực tư nhân đăng ký thành lập mới, tăng 56,7% so với giai đoạn 2011-2015. Đến thời điểm hiện nay có trên 8.600 doanh nghiệp tư nhân và hơn 1.000 chi nhánh đang hoạt động trong các ngành nghề chính, như: Bán buôn và bán lẻ, sửa chữa ô tô, mô tô, xe máy và xe có động cơ (34,3%); xây dựng (14%); công nghiệp chế biến chế tạo (8,2%). Mật độ doanh nghiệp tư nhân đang hoạt động của tỉnh đứng thứ 10 toàn quốc.

Đối với khu vực doanh nghiệp nhà nước hiện tại, tổng số doanh nghiệp và đơn vị phụ thuộc có vốn nhà nước đang hoạt động trên địa bàn tỉnh là 308 đơn vị. Hoạt động kinh doanh chủ yếu tập trung lĩnh vực khai thác và kinh doanh than, điện, vật liệu xây dựng, xăng dầu và các ngành nghề thủy lợi, lâm nghiệp, môi trường đô thị…

Ở khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hiện có 121 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt trên 6,5 tỷ USD.

Nhờ môi trường đầu tư kinh doanh và năng lực cạnh tranh cấp tỉnh luôn được cải thiện tích cực qua từng năm; cùng với đó là tỉnh luôn chú trọng đến việc tạo lập hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo, phát triển hạ tầng vườn ươm doanh nghiệp, kết nối nguồn lực… cộng đồng doanh nghiệp của tỉnh đã ngày càng phát triển, đóng góp tích cực vào phát triển KT-XH của tỉnh. Giai đoạn 2015-2020, mức tăng trưởng bình quân số lao động đạt khoảng 2,5% năm; thu nhập của người lao động đạt khoảng 7,5 %/năm; mức đóng góp vào ngân sách địa phương đạt khoảng 12% năm…

Tuy đã đạt được những kết quả tương đối khả quan, nhưng xét về mặt tiềm năng, lợi thế và cơ hội phát triển thì con số doanh nghiệp cũng như hoạt động hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của tỉnh vẫn chưa đạt được mục tiêu kỳ vọng; công tác thu hút đầu tư chưa đạt được hiệu quả mong muốn; doanh nghiệp đa số ở quy mô nhỏ, trình độ quản lý thấp, thiếu chuyên nghiệp; số lượng doanh nghiệp thành lập mới chưa đạt mục tiêu phấn đấu…

Phân tích nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, Giám đốc Sở KH&ĐT tỉnh Nguyễn Mạnh Cường cho biết: Nhìn chung, hiện nay một số chính sách, pháp luật về đầu tư, kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp còn chưa thống nhất, đồng bộ dẫn đến khó khăn, vướng mắc trong thực hiện. Tỉnh cũng chưa ban hành đồng bộ cơ chế chính sách cụ thể hỗ trợ riêng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp. Một số chính sách đã có thì hiệu quả chưa cao, chưa có tác động nhiều đến đối tượng được hỗ trợ.

Cùng với đó, sự liên kết giữa các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, giữa các thành phần kinh tế còn yếu; vẫn còn tình trạng giải quyết chưa triệt để, chưa dứt điểm khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp; một số hoạt động gặp gỡ và đối thoại với doanh nghiệp còn mang tính hình thức… Doanh nghiệp của tỉnh hiện cũng phải đối mặt với nhiều khó khăn trong việc tiếp cận đất đai, nguồn vốn đầu tư, tuyển dụng và giữ lao động chất lượng cao. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo chưa đầy đủ; hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp chủ yếu là tự phát, thiếu tính gắn kết của các chủ thể trong hệ sinh thái…

Để khắc phục những hạn chế, điểm nghẽn đang gặp phải hiện nay, các sở, ngành, đơn vị chức năng của tỉnh đang khẩn trương hoàn thiện Đề án Phát triển doanh nghiệp, khởi nghiệp sáng tạo tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Trong đó, đặt ra những mục tiêu cụ thể về các nội dung như số doanh nghiệp khu vực tư nhân thành lập mới; mức tăng trưởng bình quân số lao động và thu nhập bình quân của người lao động; tăng trưởng bình quân mức đóng góp vào ngân sách nhà nước…

Đồng thời hình thành và phát triển các tập đoàn kinh tế tư nhân, doanh nghiệp có quy mô lớn, có tiềm lực mạnh, có khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế; xây dựng Quảng Ninh trở thành một trong những trung tâm lớn của hoạt động đổi mới sáng tạo ở phía Bắc và cả nước… Cùng với đó, Đề án cũng đưa ra hướng nghiên cứu xây dựng Trung tâm đổi mới sáng tạo tỉnh Quảng Ninh với cơ chế chính sách ưu đãi cao nhất, tạo lợi thế và thuận lợi cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của tỉnh.

Nhằm thực hiện hiệu quả các mục tiêu trên, các sở, ngành chức năng cũng đã và đang tham mưu nhiều nhóm nhiệm vụ trọng tâm, trong đó trước hết tập trung và công tác cải cách TTHC liên quan đến doanh nghiệp; hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo tiếp cận vốn vay; hỗ trợ về thuế, kế toán, mặt bằng sản xuất, phát triển cơ sở hạ tầng và công nghệ cho hoạt động khởi nghiệp sáng tạo. Cùng với đó là công tác hỗ trợ xúc tiến mở rộng thị trường, truyền thông, liên kết, kết nối hệ sinh thái; hỗ trợ thông tin, tư vấn và pháp lý; hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực cho doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo.

Tỉnh cũng sẽ tích cực triển khai hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp; phát triển một số tập đoàn, doanh nghiệp quy mô lớn đóng vai trò dẫn dắt; nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ chức hội, hiệp hội doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đồng thời đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong phát triển doanh nghiệp và hoạt động khởi nghiệp sáng tạo…