Thực phẩm và môi trường

Ngày Môi trường thế giới (5-6) năm nay có chủ đề là “Hãy nghĩ về môi trường trước khi tiêu thụ thực phẩm”, nhằm tuyên truyền, vận động mọi người thay đổi và nâng cao nhận thức trong việc lựa chọn và sử dụng những loại thực phẩm ít và không ảnh hưởng đến môi trường. Trên cơ sở đó tăng cường áp dụng, triển khai các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường, thực hiện tiêu dùng xanh và sử dụng hợp lý các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Từ chủ đề này cho thấy, thực phẩm có những tác động không nhỏ đến môi trường sống của chúng ta.

Trong cuộc sống hiện nay, có thể liệt kê ra rất nhiều mối liên hệ giữa thực phẩm và môi trường. Chẳng hạn như, để tăng năng suất, sản lượng lương thực, thực phẩm con người có thể tàn phá rừng để tăng diện tích cây trồng, mở rộng quy mô chăn nuôi; sẵn sàng ngăn sông, lấp biển, triệt phá rừng ngập mặn để nuôi trồng, đánh bắt thuỷ sản bằng mọi giá. Rồi cũng chính con người sử dụng các loại hoá chất độc hại, bị nghiêm cấm để kích thích cây trồng, vật nuôi tăng trưởng nhanh, mau lớn... Và gần gũi nhất trong cuộc sống hàng ngày hiện nay là việc nhà nhà, người người sử dụng túi nilon để đựng, bao gói thực phẩm, trong khi đây là sản phẩm không phân huỷ trong tự nhiên. Bên cạnh đó, hàng ngày còn có biết bao nhiêu các loại thực phẩm dư thừa, thải loại được con người thải ra môi trường chưa qua xử lý. Và với những người dân sống ở các vùng ven biển như Quảng Ninh còn luôn thường trực một nỗi lo khi chứng kiến nguồn lợi thuỷ sản từ biển ngày càng cạn kiệt do bị khai thác bằng các phương pháp huỷ diệt. Còn ở trên rừng nhiều loài động thực vật, chim muông cũng bị săn bắn, khai thác triệt để phục cho nhu cầu ẩm thực khác lạ của con người... Nói tóm lại, để phục vụ nhu cầu lương thực, thực phẩm cho con người trên khắp hành tinh này (trong xu thế dân số thế giới vẫn tiếp tục tăng) rất nhiều hoạt động, việc làm đang trực tiếp hay gián tiếp ảnh hưởng, tác động xấu đến môi trường sống của chúng ta.

Và thực tế con người đã và đang phải trả giá cho chính những hành động gây ô nhiễm, huỷ hoại môi trường của mình. Đó là sự biến đổi khí hậu, là hiệu ứng nhà kính, là sự dâng cao của nước biển. Đó còn là những trận cuồng phong, đại hồng thuỷ, hạn hán trên diện rộng diễn ra ở khắp mọi nơi trên thế giới, gây biết bao thiệt hại về người, tài sản và nguồn kinh phí khổng lồ để khắc phục.

Bởi vậy, các cấp, các ngành, đơn vị và mỗi chúng ta hãy hành động khi còn chưa muộn. Đó là xây dựng nếp sống, thói quen tiêu dùng xanh, bằng việc sử dụng các loại thực phẩm không gây hại đến môi trường, như sử dụng các loại thực phẩm sạch, đúng quy chuẩn; thực hành tiết kiệm trong sử dụng các loại thực phẩm, tránh lãng phí để phải thải loại ra môi trường. Đặc biệt trong sản xuất, chế biến thực phẩm phải hạn chế đến mức thấp nhất những tác động đến môi trường như nước thải, sử dụng bao bì đóng gói. Đặc biệt các cơ quan chức năng cần sớm có giải pháp để thay thế việc sử dụng các loại túi nilon trong bao gói thực phẩm bằng các sản phẩm thân thiện với môi trường...

Thanh Tùng