Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động văn học nghệ thuật

Năm 2022, trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Quảng Ninh đã bám sát chỉ đạo của tỉnh và Trung ương, thực hiện “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19”, làm việc với Ban chấp hành các chi hội chuyên ngành, xây dựng và triển khai các kế hoạch, nỗ lực vượt qua khó khăn, triển khai có hiệu quả công tác văn học nghệ thuật, phục vụ nhiệm vụ chính trị của tỉnh và nhu cầu hưởng thụ văn hóa của nhân dân.

Công tác tổ chức và phối hợp tổ chức, đổi mới các hoạt động, chương trình văn học nghệ thuật có nhiều cố gắng. Nổi bật là tổ chức hưởng ứng Ngày thơ Việt Nam lần thứ 20, tổ chức Ngày thơ Quảng Ninh lần thứ 35 gắn với phát động năm “Văn học Quảng Ninh”, phát động sáng tác tới đông đảo đội ngũ văn nghệ sĩ về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, Người chiến sĩ công an nhân dân và phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, Vùng đất con người Quảng Ninh và thành tựu trong sự nghiệp đổi mới của quê hương, đất nước... Hội Văn học nghệ thuật tỉnh đã tổ chức thành công chương trình Thơ - nhạc “Những lá chắn thép” đề tài người lính biên phòng Quảng Ninh và người chiến sĩ nơi tuyến đầu chống dịch và công bố các tác phẩm về phòng, chống dịch Covid-19, đem lại nhiều ý nghĩa tích cực, kịp thời động viên tinh thần đối với những chiến sĩ nơi tuyến đầu chống dịch. Hội cũng đã phối hợp với Chi hội Âm nhạc Việt Nam tại Quảng Ninh tổ chức các hoạt động Ngày Âm nhạc Việt Nam năm 2022; phối hợp với Trung tâm Truyền thông tỉnh Quảng Ninh xuất bản Báo Hạ Long, tổ chức nhiều chương trình diễn đàn văn học nghệ thuật, giới thiệu tác giả, tác phẩm trên truyền hình và một số hạ tầng truyền thông của Trung tâm Truyền thông tỉnh, qua đó chuyển tải kịp thời tiếng nói của văn nghệ sĩ và nhiều tác phẩm mới đến với công chúng.

Công tác tổ chức trại sáng tác, thực tế sáng tác tiếp tục được đổi mới gắn với thực hiện các chủ đề, nhiệm vụ chính trị địa phương, các hội viên tham gia đều có trao đổi, dự thảo đề cương sáng tác. Trong năm 2022, đã có trên 400 lượt hội viên tham dự các trại sáng tác, các chuyến đi thực tế trong và ngoài tỉnh. Những trại sáng tác, chuyến đi thực tế đó đã góp phần làm phong phú thêm tư liệu, đời sống tinh thần của các văn nghệ sĩ, khơi dậy cảm hứng sáng tạo, phát hiện những nhân tố mới cho phong trào sáng tác văn học nghệ thuật. Đã có hơn 300 tác phẩm mới được các hội viên sáng tác trong năm, các tác phẩm với chủ đề phong phú, đa dạng, góp phần tích cực vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương.

Trong năm 2022, Hội Văn học nghệ thuật tỉnh đã tổ chức tốt 4 triển lãm mỹ thuật, nhiếp ảnh chào mừng các ngày lễ lớn và 3 cuộc công bố, giới thiệu tác phẩm mới, các hoạt động đều gắn với tọa đàm trao đổi nghiệp vụ. Nét mới là đã tổ chức tham gia Triển lãm Mỹ thuật khu vực Đồng bằng Sông Hồng tại Hà Nam, Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Đồng bằng Sông Hồng tại Bắc Ninh kết hợp với tổ chức đoàn thực tế sáng tác cho hội viên tại Bắc Ninh và Hà Nam đạt kết quả tốt.

Hội Văn học nghệ thuật tỉnh tổ chức tổng kết và trao giải Cuộc thi sáng tác ca khúc về Quảng Ninh năm 2021 (với sự bảo trợ của Hội Nhạc sĩ Việt Nam), đã trao 1 giải nhất, 2 giải nhì, 3 giải ba và 6 giải khuyến khích, đồng thời phối hợp tổ chức công diễn tác phẩm đạt giải Cuộc thi bằng nguồn lực xã hội hóa. Hội đã tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức họp Hội đồng Chung khảo xét tặng Giải thưởng Văn nghệ Hạ Long lần thứ IX (2016-2020) và chuẩn bị các nội dung để tổ chức Lễ trao giải thưởng trong thời gian tới; thực hiện hỗ trợ từ nguồn kinh phí Chính phủ năm 2021 cho 70 tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật của 70 tác giả. Qua đó, góp phần động viên, khuyến khích kịp thời để các văn nghệ sĩ tiếp tục sáng tạo, có thêm nhiều tác phẩm chất lượng, đóng góp vào sự phát triển nền văn học nghệ thuật của tỉnh, đội ngũ hội viên Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Quảng Ninh ngày càng lớn mạnh, những tác phẩm mới ra đời ngày càng nhiều và trong số đó đã đạt được nhiều giải thưởng (đạt 1 giải A, 1 giải B tại Liên hoan Âm nhạc toàn quốc; 1 huy chương bạc và giải đồng đội toàn đoàn tại Liên hoan Ảnh nghệ thuật khu vực Đồng bằng Sông Hồng; giải khuyến khích thi ảnh nghệ thuật toàn quốc 2022...) đem đến bức tranh đa dạng, phong phú nghệ thuật và phong cách sáng tạo, góp phần xây dựng quê hương Quảng Ninh giàu đẹp, xây dựng nếp sống văn hóa văn minh của con người Vùng mỏ, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Bên cạnh kết quả đạt được, hoạt động văn học nghệ thuật Quảng Ninh trong năm qua còn những tồn tại, hạn chế như: Số lượng tác phẩm nhiều nhưng chưa thực sự có những bứt phá về mặt tư duy và giá trị nghệ thuật, chưa có nhiều tác phẩm xứng tầm với bề dày lịch sử - văn hóa, sự phát triển sôi động của tỉnh, chưa tạo được dấu ấn mạnh mẽ trong lòng độc giả, lan tỏa trong xã hội. Công tác xây dựng tổ chức và phát triển hội viên đã có nhiều cố gắng nhưng còn ít hội viên trẻ; kinh phí hoạt động hội còn thấp, trong khi đó công tác xã hội hóa để huy động nguồn lực phục vụ sáng tác, quảng bá văn học nghệ thuật còn rất hạn chế...

Để văn học nghệ thuật Quảng Ninh phát triển xứng tầm với sự phát triển của tỉnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của tỉnh cũng như nhu cầu hưởng thụ văn học nghệ thuật của nhân dân, năm 2023, Hội Văn học nghệ thuật tỉnh Quảng Ninh đề ra thực hiện đồng bộ các giải pháp, nỗ lực vượt khó, triển khai hiệu quả chủ đề năm 2023 về “Văn nghệ dân gian - Kiến trúc Quảng Ninh”, tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chủ đề về Văn học, tổ chức tốt phong trào thi đua lập thành tích chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày thành lập tỉnh Quảng Ninh (30/10/1963 - 30/10/2023). Tập trung tổ chức, đổi mới các hoạt động thường niên cũng như các hoạt động văn học nghệ thuật hướng về cơ sở, phục vụ nhiệm vụ chính trị của địa phương, đất nước; tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động trại sáng tác, thực tế sáng tác và triển lãm, công bố tác phẩm; tổ chức các lớp tập huấn nghiệp vụ, tọa đàm về nâng cao chất lượng sáng tác tác phẩm, công trình và hoạt động văn học nghệ thuật, chú trọng động viên, khuyến khích kịp thời đội ngũ qua các cuộc thi, các phong trào thi đua, xét hỗ trợ đầu tư hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật…

Song song với đó, các cấp chính quyền quan tâm thực hiện “cơ chế đặt hàng đầu tư cho hoạt động sáng tác văn học, nghệ thuật”, tăng cường huy động xã hội hóa, đa dạng hóa các nguồn lực đầu tư, đảm bảo vừa phát huy tính sáng tạo của nghệ sĩ, vừa mang tính hiệu quả về kinh tế, xã hội. Phối hợp với các đơn vị, địa phương, đoàn thể huy động sức mạnh từ nhân dân tham gia trực tiếp vào các hoạt động văn học nghệ thuật, qua thực tiễn đã khẳng định và minh chứng sức sống tinh thần của văn hóa Việt Nam luôn ở trong nhân dân, phong trào văn nghệ quần chúng luôn gắn bó với thực tiễn lao động và chiến đấu, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Đồng thời, bản thân mỗi văn nghệ sĩ và tổ chức hội phải nêu cao trách nhiệm, nhận thức sâu sắc về vai trò, nhiệm vụ của mình, vừa là người công dân tốt, vừa là người nghệ sĩ chân chính, không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ nhận thức về chính trị và chuyên môn nghiệp vụ, ngoài việc khổ công lao động sáng tạo tác phẩm, còn giúp đỡ đồng nghiệp, tận tình, nhân ái, chỉ bảo anh chị em mới vào nghề học tập nâng cao kiến thức nghiệp vụ sáng tác và biểu diễn nghệ thuật, chung tay đoàn kết, sáng tạo xây dựng ngôi nhà Hội Văn học nghệ thuật Quảng Ninh đầm ấm, góp phần xây dựng một nền văn học, nghệ thuật hướng con người tới chân - thiện - mỹ, xây dựng và phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.