Tiêu chí "khó"

Khi thông tin về chương trình xây dựng nông thôn mới, nhiều cán bộ địa phương rất hào hứng nói về việc triển khai, những việc đã làm được và khả năng sớm hoàn thành chương trình nếu không có tiêu chí “khó”. Đó là tiêu chí về tỷ lệ hộ nghèo.

Mục tiêu quan trọng xây dựng nông thôn mới là giải quyết vấn đề tổ chức sản xuất, phát triển kinh tế nhằm xoá nghèo bền vững. Bên cạnh tiêu chí về hạ tầng là nhận sự đầu tư từ ngoài vào, còn đời sống văn hoá, tinh thần, việc sản xuất, làm ăn lại phụ thuộc chính ở nhận thức của người nông dân. Nếu thực hiện các tiêu chí khác mà không hướng vào việc xây dựng đời sống văn hoá, làm thay đổi thói quen, tập quán trong sinh hoạt và sản xuất của người dân, hướng vào tổ chức sản xuất ở nông thôn, tạo điều kiện cho việc làm ăn của người dân thì tiêu chí “khó” vẫn nguyên “khó”. Có thể nói, tiêu chí về tỷ lệ hộ nghèo là “thước đo” hiệu quả sự phát huy của các tiêu chí khác.

Những hạn chế trong thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới ở Quảng Ninh đã được BCH Đảng bộ tỉnh kết luận. Trong đó có đánh giá: Công tác chỉ đạo Chương trình xây dựng nông thôn mới có lúc, có nơi còn biểu hiện hình thức, chạy theo thành tích, nguồn lực đầu tư cho các công trình hạ tầng còn chưa hợp lý; chưa tạo được sự đột phá và chuyển biến sâu, rộng trong sản xuất nông nghiệp nông thôn. Hiệu quả của nguồn vốn đầu tư còn thấp, chưa tạo chuyển biến tích cực về tư duy, tập quán của người nông dân. Việc định hướng về thị trường, sản phẩm, hình thành vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, xây dựng mô hình sản xuất, ứng dụng khoa học và công nghệ để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm còn hạn chế; yếu kém. Chưa có cơ chế đủ mạnh để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn. Cơ cấu sản phẩm đa dạng, nhưng giá trị hàng hoá nông sản thấp. Đời sống vật chất, tinh thần của người nông dân còn khó khăn.

Để khắc phục những hạn chế trong việc xây dựng nông thôn mới nói trên, BCH Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo lấy khẩu hiệu hành động: “Thu nhập gấp hai, niềm vui gấp hai” làm động cơ, động lực để người nông dân tự thân vào cuộc. Quán triệt quan điểm lấy người nông dân làm chủ thể xây dựng nông thôn mới. Ưu tiên phát triển hạ tầng và gắn với phát triển sản xuất, tập trung nguồn lực và lồng ghép các chương trình để xây dựng sản phẩm có thế mạnh của địa phương. Cần tăng cường ứng dụng khoa học, kỹ thuật vào sản xuất ở nông thôn bằng cách kêu gọi các doanh nghiệp cùng hợp tác làm ăn với người nông dân. Đồng thời tích cực xây dựng các mô hình phát triển kinh tế hiệu quả, nhất là các mô hình tiêu thụ sản phẩm nông sản.

Để hoàn thành được tiêu chí “khó” là tỷ lệ hộ nghèo, trước hết cán bộ cơ sở phải hiểu rõ mục tiêu của chương trình là làm cách nào để người nông dân tự thoát nghèo, thoát nghèo bền vững, tránh bệnh hình thức, thành tích.

Nguyên Đan