Trẻ bị cong vẹo cột sống có cần tránh tập thể thao không?

Theo một nghiên cứu của Cục Quản lý môi trường y tế và Viện Sức khỏe nghề nghiệp và môi trường, tỉ lệ học sinh phổ thông bị mắc cong vẹo cột sống là 7,4%, tăng theo cấp học. T ỉ lệ học sinh nữ bị cong vẹo cột sống cao hơn so với học sinh nam.

Cong vẹo cột sống ở trẻ em thường biểu hiện qua những dấu hiệu rõ rệt như vai không đều nhau, xương sống cong về một bên khi nhìn từ phía sau, hông một bên cao một bên thấp. Trẻ có thể gặp khó khăn khi hoạt động mạnh, đặc biệt khi ngồi hoặc đứng lâu. Ngoài ra, cong vẹo cột sống còn gây nên các triệu chứng như đau lưng, cảm giác tê mỏi chi và mệt mỏi thường xuyên. Trong một số trường hợp, cha mẹ có thể nhận ra sự bất thường khi thay quần áo cho trẻ hoặc khi trẻ tham gia các hoạt động vận động. Nếu không được phát hiện sớm, bệnh có thể tiến triển nhanh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng của cột sống. Dấu hiệu này có thể bị bỏ qua ở giai đoạn đầu nhưng dần dần, trẻ sẽ cảm thấy không thoải mái khi vận động và dễ mệt mỏi hơn so với các bạn cùng tuổi.

Bệnh cong vẹo cột sống ở trẻ em có nhiều nguyên nhân khác nhau

Thường gặp nhất là tình trạng bẩm sinh, khi cột sống của trẻ phát triển không đối xứng ngay từ trong bào thai. Nguyên nhân khác bao gồm các yếu tố di truyền, thói quen xấu khi trẻ ngồi học, mang vác cặp nặng không đúng cách hoặc chấn thương. Ngoài ra, một số trường hợp bệnh không rõ nguyên nhân, gọi là cong vẹo cột sống vô căn. Việc trẻ thiếu vận động hoặc ngồi lâu với bàn ghế không phù hợp cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành bệnh. Các nghiên cứu cho thấy, trẻ em trong độ tuổi học đường có nguy cơ cao mắc bệnh do thói quen ngồi học không đúng tư thế kéo dài. Những yếu tố này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến cấu trúc cột sống mà còn làm suy giảm sự phát triển toàn diện của trẻ.

Hậu quả của bệnh cong vẹo cột sống có thể nặng nề hơn chúng ta nghĩ

Bệnh cong vẹo cột sống ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe trẻ em. Khi cột sống bị cong, chức năng bảo vệ các bộ phận như phổi và tim cũng bị suy giảm, lâu dài có thể gây khó thở và suy tim. Trẻ em có thể bị giảm khả năng lao động học tập và tham gia các hoạt động thể chất do đau nhức hoặc mệt mỏi.

Ngoài những biến chứng nguy hiểm như chèn ép dây thần kinh, suy hô hấp hoặc tê liệt, đối với những trường hợp cong vẹo nặng, trẻ có thể mất khả năng di chuyển linh hoạt và cần sự hỗ trợ từ người khác trong các hoạt động thường ngày. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn tạo áp lực tâm lý lớn đối với trẻ, khiến trẻ dễ rơi vào trạng thái tự ti, thậm chí trầm cảm. Hậu quả của bệnh không chỉ dừng lại ở cá nhân mà còn tạo gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Làm thế nào để phòng ngừa bệnh cong vẹo cột sống ở trẻ?

Phòng ngừa bệnh cong vẹo cột sống đòi hỏi sự kết hợp giữa giáo dục và thói quen từ gia đình, nhà trường và xã hội. Trẻ cần được hướng dẫn ngồi học đúng tư thế, tránh ngồi lệch vai hoặc gù lưng. Bố mẹ cần chú ý đến việc chọn bàn ghế, ba lô phù hợp với chiều cao của trẻ. Khuyến khích trẻ tham gia các bài tập thể dục như bơi lội, yoga hoặc bóng rổ để tăng cường cơ lưng và xương sống.

Trẻ cần được duy trì chế độ ăn uống lành mạnh để tăng mật độ xương, đồng thời duy trì cân nặng hợp lý để tránh gây áp lực cho cột sống.

Ngoài ra, cha mẹ nên tăng cường kiểm tra sức khỏe định kỳ cho trẻ để phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường. Kiểm tra sớm đồng nghĩa với việc tăng khả năng điều trị hiệu quả và giúp trẻ trở lại cuộc sống lành mạnh. Trẻ có thể được điều trị bằng các phương pháp như đeo nẹp chỉnh hình, bài tập vật lý trị liệu.

Trẻ bị cong vẹo cột sống có cần tránh môn thể thao nào không?

Trẻ bị cong vẹo cột sống hoàn toàn có thể tham gia hoạt động thể chất bình thường. Điều này giúp tăng cường sức mạnh thể chất, bao gồm cả cấu trúc cơ, xương.

Chơi thể thao sẽ không làm chứng vẹo cột sống ở trẻ trở nên nghiêm trọng hơn. Trên thực tế, hoạt động thể chất còn giúp thúc đẩy tính linh hoạt và sức mạnh cơ, xương, từ đó giúp cải thiện cơn đau lưng đáng kể. Một số bộ môn có thể gợi ý cho trẻ bao gồm: bơi lội, thể dục dụng cụ…

Hầu hết các môn thể thao đều phù hợp với trẻ đang bị cong vẹo cột sống. Tuy nhiên, nếu trẻ vừa trải qua phẫu thuật lưng, lưu ý cần tránh các bộ môn va chạm, chẳng hạn như: khúc côn cầu, bóng đá… Đối với bóng rổ, bóng đá, quần vợt, bơi lội, trẻ hoàn toàn có thể quay lại tập luyện sau 6 tháng phẫu thuật. Trong mọi trường hợp, tốt nhất là nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo hồi phục hiệu quả, tránh rủi ro không mong muốn.