Trung tâm Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc

Trung tâm Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc nằm ở thị trấn Tiên Yên, huyện Tiên Yên, được đưa vào sử dụng từ tháng 7/2017. Tại đây, du khách được đáp ứng việc tìm hiểu những nét riêng đời sống văn hóa các tộc người của các huyện, thị, thành phố vùng Đông Bắc.

Công trình có tổng diện tích mặt bằng quy hoạch là 9,1ha bao gồm: Khối nhà văn hóa được xây dựng trên diện tích 7.337m2, gồm hội trường 500 chỗ ngồi, khu trưng bày văn hóa truyền thống, khu học tập các bộ môn văn hóa nghệ thuật, thư viện... Bên cạnh đó là Khối nhà thi đấu thể thao, diện tích 4.707m2, gồm các hạng mục: Sân thi đấu, khán đài, các phòng chức năng và công trình phụ trợ...

Nếu không xảy ra dịch bệnh Covid-19 thì hàng năm tại Trung tâm Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc sẽ diễn ra rất nhiều hoạt động. Gần đây nhất là Sở Văn hoá - Thông tin phối hợp với UBND huyện Tiên Yên tổ chức Tuần Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh lần thứ III - 2020. Chương trình có sự tham gia của hàng nghìn diễn viên, nghệ nhân dân gian các huyện, thị xã, thành phố vùng Đông Bắc của tỉnh Quảng Ninh, tỉnh Lạng Sơn và Học viện Múa Việt Nam.

Đây là sự kiện quan trọng chào mừng thành công Đại hội Đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ III-2020. Đồng thời cũng là dịp hội tụ và lan tỏa những nét đẹp văn hóa dân tộc vùng Đông Bắc, giới thiệu tiềm năng thu hút đầu tư phát triển du lịch. Cũng trong tuần văn hóa này, lần đầu tiên huyện Tiên Yên tổ chức hội thi Vua gà, nhằm tôn vinh gà Tiên Yên vốn nổi tiếng trong cả nước.

Những ngày bình thường khác, Trung tâm Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc cũng vẫn có những nét hấp dẫn riêng với những ai thích khám phá. Ấn tượng ngay với du khách khi đặt chân vào cửa gian trưng bày văn hóa các dân tộc đó là khu chợ vùng cao của đồng bào Dao, Tày, Sán Chỉ, Sán Dìu.. là các dân tộc chủ yếu vùng Đông Bắc với các sản vật của họ. Giữa cái không gian sinh động của buổi chợ, xen kẽ hình ảnh chiếc cọn nước của đồng bào người Tày đưa nước vào đồng ruộng.

Ngày nay, dù là xã khó khăn nhất vùng cao trong tỉnh thì bà con cũng không còn dùng cọn nước nữa, vì kênh mương đã được đầu tư tốt dẫn nước từ các hồ đập về đồng ruộng. Nhưng chiếc cọn nước trong phòng trưng bày, gợi ta nhớ đến một thời vượt khó của người dân, khi đất nước còn khó khăn đã biết khắc phục “thay trời làm mưa” đưa dòng nước ngọt tưới tiêu cho các cánh đồng.

Ngoài ra, còn có nhiều công cụ hàng ngày một thời của đồng bào các dân tộc, như đồng bào Tày có chiếc cối xay quay tay, khung dệt vải, người Dao với các trang phục đặc trưng quần áo, thắt lưng, khăn đội đầu, công cụ sản xuất và các hình ảnh thể hiện phong tục tập quán truyền thống như lễ cấp sắc, các nghi thức cổ truyền trong việc cưới và việc tang. Gian trưng bày văn hóa dân tộc Sán Chỉ, ấn tượng với du khách là ngôi nhà cổ đặc trưng của người Sán Chỉ xưa mà hiện nay ta còn thấy rất ít ở xã Đại Dực (Tiên Yên) và xã Húc Động, Lục Hồn (Bình Liêu). Nhà được làm bằng gạch đất, lợp ngói âm dương, cùng với nhiều vật dụng được trưng bày như chiếc cối xay lúa dùng sức người, hay những vật nuôi, hạt giống ngô lúa mà ta rất dễ bắt gặp trong các ngôi nhà của người Sán Chỉ. Người Sán Dìu có sinh hoạt văn hóa truyền thống khá phong phú gắn với lễ tết, đặc biệt lễ Đại phan là một dịp sinh hoạt văn hóa, tín ngưỡng đặc sắc của người Sán Dìu...

Du khách cũng không thể bỏ qua gian trưng bày đời sống văn hóa của người Kinh, với các hình ảnh lễ hội đình, hội làng như: Lễ hội đình Đầm Hà, lễ hội chèo bơi Quan Lạn, lễ hội đình Trà Cổ. Ở đây, du khách còn được xem gian giới thiệu về di chỉ khảo cổ học Hòn Ngò ở xã Đông Hải (Tiên Yên) niên đại cách ngày nay 5000 - 4500 năm.

Trung tâm Văn hóa - Thể thao các dân tộc vùng Đông Bắc đã được UBND tỉnh công nhận là một trong những điểm du lịch của huyện, cùng với các điểm du lịch hấp dẫn khác như: Thác Pạc Sủi (xã Yên Than), Đền thờ Đức Ông Hoàng Cần (xã Hải Lạng), phố đi bộ Tiên Yên (thị trấn Tiên Yên), chắc chắn sẽ để lại nhiều ấn tượng cho những ai đặt chân đến Tiên Yên.