Từ đại gia ‘phi tiền qua cửa sổ’ đến con đường lao lý của CEO Telegram

CEO Telegram Pavel Durov, tỷ phú đồng sáng lập ứng dụng nhắn tin mã hoá đầu cuối phổ biến, từng được ví như “Mark Zuckerberg” của nước Nga.

Truyền thông Pháp đưa tin, CEO Telegram Pavel Durov - người mang hai quốc tịch Pháp và U.A.E đã bị bắt tại sân bay Bourget, ngoại ô Paris với cáo buộc tiếp tay cho những hành vi phạm tội trên nền tảng nhắn tin Telegram.

Phiên toà xét xử Durov dự kiến sẽ diễn ra trong ngày 25/8, nếu bị kết án, nhà sáng lập này có thể nhận án tù lên đến 20 năm.

Durov sinh ngày 10/10/1984 tại Saint Petersburg, nhưng lớn lên tại Turin (Italy). Ngay từ nhỏ, Durov đã sớm bộc lộ khả năng về công nghệ, khi từng tấn công mạng máy tính của nhà trường và bị nhà trường cắt quyền truy cập Internet. Tham vọng của Durov là trở thành "biểu tượng Internet".

“Dùng 2.000 USD tiền mặt gấp máy bay, phi qua cửa sổ”

Trong những năm học tại Đại học Tổng hợp Saint Petersburg, Durov đã tạo ra spbgu.ru, một diễn đàn rất phổ biến cho sinh viên khi đó. Năm 2006, ông cùng bạn học cũ Vyacheslav Mirilashvili, Lev Leviev cùng anh trai Nikolai thành lập mạng xã hội VKontakte (sau đó đổi tên là VK) với mục tiêu biến thành "Facebook của Nga".

Ngay sau khi ra mắt tháng 1/2007, VK chỉ mất sáu tháng để đạt một triệu người dùng và cán mốc mười triệu người dùng vào tháng 4/2008. Tháng 12/2008, VK vượt qua đối thủ Odnoklassniki trở thành dịch vụ mạng xã hội phổ biến nhất của Nga, với định giá 3 tỷ USD.

Kể từ năm 2011, sau khi từ chối xoá một website liên quan đến bầu cử, Durov bắt đầu bán cổ phần ở VK. Giữa tháng 4/2014, Durov công khai từ chối giao dữ liệu cá nhân liên quan đến người Ukraine trên VK. Sau đó, ông bị sa thải khỏi vị trí CEO của nền tảng. Ông tuyên bố "rời khỏi Nga và không có kế hoạch trở lại".

Tờ Telegraph dẫn lời Anton Rozenberg, một trong những nhân viên đầu tiên của VK, nói rằng trong nhà và văn phòng làm việc của Durov và anh trai đều có tranh của Mikhail Khodorkovsky - một trong những người giàu nhất nước Nga đầu năm 2000, nhưng đã bị bỏ tù vì các cáo buộc lừa đảo, rửa tiền và trốn thuế.

Durov là nhân vật có tính cách ngang tàng. Chẳng hạn, năm 2012, Durov cùng một số nhân viên dùng gần 2.000 USD tiền mặt để gấp thành máy bay giấy và phóng qua cửa sổ. "Tôi nhớ một kỹ sư phần mềm khi đó đã tính rằng số tiền bị ném ra ngoài cửa sổ còn lớn hơn tiền lương hàng tháng của anh ấy", Rozenberg nói.

Kiếm tiền từ tiền điện tử

Sau khi rời Nga năm 2014, Durov có được quyền công dân Saint Kitts và Nevis - một quốc đảo nằm ở Tây Ấn - bằng cách quyên góp 250.000 USD. Với khoảng 300 triệu USD mang theo và trữ trong các ngân hàng ở Thụy Sĩ cùng hơn 2.000 Bitcoin, nhà sáng lập VK tiếp tục xây dựng Telegram - công ty được thành lập với khoảng 15 người năm 2013, và phát triển ứng dụng nhắn tin mã hóa cùng tên.

Telegram ban đầu có trụ sở tại Nga, sau đó chuyển đến Đức. Đến 2015, công ty tiếp tục chuyển sang các khu vực khác nhau do không xin được giấy phép cư trú cho mọi người trong nhóm phát triển, trước khi đặt tại Dubai.

Khác với các nền tảng nhắn tin khác chủ yếu kiếm tiền từ quảng cáo, Durov phát triển Telegram theo hướng kiếm tiền từ tiền điện tử. Tháng 1/2018, ông ra mắt tiền số có tên Gram và nền tảng TON - một trong những nền tảng rất phổ biến trong giới tiền số, cho phép tốc độ giao dịch nhanh hơn blockchain Bitcoin và Ethereum - cho Telegram và lập tức huy động được 1,7 tỷ USD. Tuy nhiên, nó sau đó bị Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ yêu cầu dừng lại vì lách luật tài chính Mỹ.

Giá Toncoin, dự án tiền số có mối liên hệ mật thiết với Telegram, giảm gần 20% trong một giờ sau khi nhà sáng lập nền tảng Pavel Durov bị bắt.

Theo dữ liệu của Coinmarketcap, mã tiền số TON giao dịch ổn định ở mức 6,8 USD nhiều ngày trước khi giảm mạnh xuống 5,44 USD và hồi phục nhẹ lên mức 5,7-5,8 USD sáng nay. Vốn hóa tiền số này hiện "bốc hơi" khoảng hai tỷ USD, từ mức 16,6 tỷ xuống 14,44 tỷ USD.

Các dự án blockchain khác được xây dựng trên hệ sinh thái này cũng chứng kiến mức giảm gần tương tự. GameFi dạng Tap-to-Earn Notcoin (NOT) chạy trên TON cũng giảm 18% trong khi memecoin theo hình ảnh của Pavel Durov, tên mã Durev, cũng giảm khoảng 20%.