Tập trung giải quyết các khó khăn, bất cập về nguồn vật liệu san lấp

Thời gian qua, một trong những nguyên nhân chủ yếu ảnh hưởng đến tiến độ giải ngân đầu tư công của Quảng Ninh là thiếu nguồn vật liệu san lấp, nhất là đối với vật liệu gia cố nền móng. Đặc biệt, trong giai đoạn 2021-2023, hầu hết dự án đầu tư công và dự án ngoài ngân sách đều đang gặp khó khăn về nguồn vật liệu san lấp. Nhiều dự án, công trình đã phải thi công cầm chừng hoặc dừng thi công do thiếu nguồn vật liệu san lấp. Thực tế này đã gây ra rất nhiều hệ lụy trong quá trình thu hút đầu tư cũng như việc đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công.

Để khắc phục vấn đề này, thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã thường xuyên, quyết liệt chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ triển khai các mỏ đất phục vụ dự án trọng điểm. Hàng tháng UBND tỉnh họp kiểm điểm kết quả thực hiện, xác định rõ lộ trình, trách nhiệm đến từng sở, ngành, địa phương, chủ đầu tư. Từ đó, tuyệt đối thống nhất nhận thức chung về tầm quan trọng đặc biệt của đảm bảo vật liệu san lấp nói chung và phục vụ cho các dự án trọng điểm của tỉnh, đặc biệt khu vực miền Tây có nhiều dự án trọng điểm (cả đầu tư công và ngoài ngân sách) đang đẩy nhanh tiến độ thi công, có nhu cầu vật liệu san lấp lớn. Và đầu năm 2025, tỉnh đã công bố 14 khu vực khai thác đất, đá làm vật liệu san lấp mặt bằng với tổng trữ lượng hàng chục triệu m³. Trong đó, có 3 khu vực khai thác đất đá thải mỏ làm vật liệu san lấp; 7 khu vực mỏ cát, đất, đá làm vật liệu san lấp đã được cấp giấy phép khai thác khoáng sản, đủ điều kiện khai thác; 4 dự án đầu tư xây dựng công trình có lượng đất, đá dư thừa lớn được cấp phép để san lấp cho các dự án trên địa bàn.

Ngoài ra, tỉnh cũng công bố 26 địa điểm tiếp nhận chất nạo vét thuộc phạm vi quản lý của tỉnh Quảng Ninh năm 2025. Trong số này có khá nhiều điểm được tiếp nhận chất nạo vét, gồm: bùn, đất, đá... từ quá trình thi công các dự án, công trình khác là các dự án đang rất cần nguyên liệu san lấp mặt bằng. Qua đó mang “lợi ích kép” cho tỉnh bởi nhiều dự án thiếu nguyên vật liệu san lấp mặt bằng, trong khi ở nhiều dự án, công trình, đất, đá nạo vét lại rất khó tìm chỗ đổ thải.

Hiện nay, Ban QLDA đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp đã không còn vướng mắc về đất san lấp (mỏ Bắc Sơn, Uông Bí và một số khu vực có đất đá dư thừa trong ranh giới công trình đã đáp ứng được nhu cầu đối với đoạn tuyến đường ven sông do Ban làm chủ đầu tư); đối với tuyến đường ven sông do Ban QLDA đầu tư xây dựng công trình giao thông và nông nghiệp làm chủ đầu tư đã có các mỏ đất đang khai thác (mỏ Bắc Sơn - Uông Bí, mỏ Tây Sơn - Đông Triều), các mỏ này vẫn chưa hoạt động hết công suất đã cấp phép. Hiện đang tiếp tục quyết liệt đôn đốc, nước rút hoàn thiện thủ tục đối với các mỏ Đức Sơn, mỏ Thủy An - Đông Triều, mỏ Trưng Vương - Uông Bí.

Thống kê của Sở Xây dựng, giai đoạn 2020-2025, trên địa bàn toàn tỉnh Quảng Ninh cần khoảng hơn 130 triệu m³ đất đá thải phục vụ san lấp các dự án trọng điểm, như: Khu đô thị phức hợp Hạ Long Xanh, các khu công nghiệp và một số dự án tại TP Hạ Long… Theo kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 và các dự án đầu tư ngoài ngân sách, nhu cầu sử dụng nguồn vật liệu san lấp đến năm 2030 của Quảng Ninh vào khoảng 1,05 tỷ m³. Từ năm 2026 đến 2030 cần gần 490 triệu m³. Cùng với đó, nhu cầu cát san lấp đến năm 2030 cần khoảng 38,5 triệu m³.

Mặc dù việc triển khai hoàn thiện thủ tục một số mỏ đất thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, tuy nhiên, đến nay tiến độ đưa các mỏ vào khai thác chưa đạt yêu cầu. Nguyên nhân được xác định chủ yếu do các chủ mỏ chưa nắm chắc thủ tục, yêu cầu, hồ sơ, chưa nhận thức thật đầy đủ về trách nhiệm đáp ứng tiến độ, nên có việc còn thiếu ráo riết, quyết liệt hoàn tất hồ sơ, trình, tiếp thu giải trình... trong quá trình thực hiện các khâu bước theo quy định; nhiều việc phải đôn đốc nhưng vẫn để chậm, chất lượng tư vấn thấp. Bên cạnh đó, một số sở, ngành tuy đã đẩy nhanh tiến độ nhưng chưa triệt để tiết kiệm thời gian, chưa bám sát vào yêu cầu rút ngắn tối thiểu các quy trình; có địa phương chưa có giải pháp hiệu quả hỗ trợ chủ mỏ tháo gỡ về thỏa thuận mặt bằng, đường vận chuyển, để dây dưa kéo dài ảnh hưởng nhiệm vụ chung.

Chính vì thế, Quảng Ninh đã ra “tối hậu thư”, yêu cầu các sở, ban, ngành, địa phương và các chủ mỏ hết sức đề cao trách nhiệm, thần tốc hoàn thành dứt điểm các thủ tục để đưa các mỏ đất san lấp vào khai thác, gắn trách nhiệm cá nhân, cơ quan, đơn vị trong triển khai thực hiện, rõ đầu mối, rõ trách nhiệm các chủ thể. Đồng thời, quyết liệt, rút ngắn tối đa thời gian để hoàn thành dứt điểm các hồ sơ, thủ tục đối với các mỏ đất san lấp đang triển khai. Tỉnh cũng yêu cầu các chủ đầu tư phải chuẩn bị sẵn sàng các điều kiện (máy móc thi công, thỏa thuận hợp đồng, tuyến đường vận chuyển...) để khai thác đất sớm nhất có thể.

Để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng đạt 14% trở lên trong năm 2025, Quảng Ninh xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Trong đó tháo gỡ khó khăn về vật liệu san lấp là nhiệm vụ hết sức cần thiết, tỉnh sẽ tiếp tục tập trung tháo gỡ các khó khăn liên quan các mỏ đất, đá sớm đi vào hoạt động, đáp ứng nhu cầu vật liệu san lấp cho các công trình, dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh.