Tướng Mỹ tại Afghanistan từ chức, Kabul phải tự lo số phận mình

Chỉ huy lực lượng Mỹ tại Afghanistan, tướng Scott Miller, đã chính thức rời vị trí sau buổi lễ ở thủ đô Kabul (Afghanistan) ngày 12-7.

Truyền thông Mỹ nhận xét đây là một diễn biến mang tính biểu tượng, một bước tiến gần hơn tới việc kết thúc cuộc chiến 20 năm ở Afghanistan, nơi quân đội của Mỹ và các quốc gia thuộc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cùng hàng chục ngàn người Afghanistan đã ngã xuống trong các cuộc xung đột.

Tướng Miller đảm nhận vị trí chỉ huy quân đội Mỹ ở Afghanistan kể từ năm 2018. Ông đã trao lại quyền chỉ huy cho tướng thủy quân lục chiến Frank McKenzie, người đứng đầu Bộ chỉ huy trung tâm. Ông McKenzie sẽ hoạt động từ trụ sở ở Tampa, bang Florida, Mỹ.

Đây cũng là sự kiện nằm trong lộ trình rút quân khỏi Afghanistan của Mỹ. Theo Hãng tin AP, ông McKenzie giai đoạn này sẽ cho thực hiện các cuộc không kích để bảo vệ lực lượng chính quyền Afghanistan. Việc này sẽ kéo dài ít nhất tới khi Mỹ hoàn thành cuộc rút quân vào ngày 31-8 tới.

Việc rút quân của Mỹ khỏi Afghanistan là chủ đề gây tranh cãi trong bối cảnh lực lượng Taliban tiếp tục giành quyền kiểm soát thêm các phần lãnh thổ trên khắp Afghanistan, và các quan chức phương Tây lo ngại chính quyền Kabul sẽ sớm sụp đổ.

Vài tuần qua là lúc Taliban lấy thêm các quận chiến lược nằm dọc biên giới Afghanistan với Iran, Uzbekistan và Tajikistan. Quân đội Afghanistan, đa phần do Mỹ và NATO tài trợ, đã chống trả tại một số nơi, nhưng bị cho đang đuối sức.

Tính đến ngày 12-7, Taliban đã kiểm soát 204 trong số 407 quận của Afghanistan và tranh chấp ở 124 quận khác, theo báo Politico.

Tuần trước, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói rằng việc Kabul sụp đổ "không phải là chuyện sớm muộn gì cũng xảy ra", và rằng tất cả giờ đây phụ thuộc vào việc quân đội Afghanistan bảo vệ chính quyền sau khi Mỹ rời đi.

Ông Miller vừa qua cũng cảnh báo bạo lực trên khắp Afghanistan đang khiến các thỏa thuận chính trị ngày càng trở nên khó khăn. Trong một phát biểu gần đây, ông Miller lo ngại Afghanistan có thể sớm rơi vào nội chiến một khi Mỹ rút khỏi.

Hồi tháng 2-2020, Mỹ và Taliban đã đạt thỏa thuận bao gồm việc Taliban cam kết không tấn công lính Mỹ và NATO. Đến nay, tổ chức này được cho đã giữ đúng lời hứa.

Washington chưa công bố chính xác bao nhiêu lính còn lại ở Afghanistan, nhưng hơn một tuần trước đây, Bộ chỉ huy trung tâm cho biết việc rút quân đã hoàn tất 90%.