Vân Đồn: Gỡ khó cho sản phẩm OCOP thế mạnh

Để phát huy lợi thế về nguồn nguyên liệu, Vân Đồn đã và đang quan tâm, tạo điều kiện thúc đẩy cho sự phát triển của các sản phẩm OCOP đặc thù của địa phương. Qua đó, tập trung chỉ đạo mở rộng quy mô sản xuất, nâng cao chất lượng, sản lượng… đảm bảo thị hiếu, nhu cầu của thị trường.

Ông Từ Tú Dương, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện cho biết: Thời gian qua, huyện tập trung các nguồn lực, giải pháp phát triển các sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm. Trên nền tảng vùng nguyên liệu, quy mô sản xuất khá ổn định, các sản phẩm thế mạnh được quan tâm phát triển, gỡ khó trong đó tập trung nâng chất lượng, phát triển bề sâu.

Đại biểu và du khách tham quan các sản phẩm hàu và hải sản chế biến tại Tuần giới thiệu sản phẩm thủy sản, OCOP và xúc tiến du lịch Quảng Ninh 2020 tại Hà Nội.

Theo thống kê, hiện Vân Đồn có 26 sản phẩm tham gia Chương trình OCOP. Trong đó có 16 sản phẩm được cấp sao, nhiều sản phẩm được xếp hạng từ 3-5 sao. Các sản phẩm gồm: Cam, hàu, cá song được xác định là sản phẩm thế mạnh, chủ lực thực hiện chương trình: "Tiêu chuẩn, chất lượng sản phẩm”.

Dựa trên thế mạnh vùng trồng và sản phẩm truyền thống, cây cam Vân Đồn từ lâu đã được quan tâm quy hoạch phát triển diện tích nuôi, trồng. Cam Vân Đồn chủ yếu tập trung ở xã Đoàn Kết, Bản Sen... với các giống cam bản địa, quý. Đây là các giống cam được bảo tồn, gìn giữ sau những giai đoạn tưởng như bị phá bỏ, biến mất.

Để đảm bảo phát triển tốt vùng trồng, huyện giữ vững diện tích canh tác, tập trung nâng cao chất lượng, phát triển theo chiều sâu, thâm canh. Huyện thường xuyên phối hợp với Sở KHCN, Viện Nông nghiệp Việt Nam tổ chức tập huấn, học tập trao đổi kỹ thuật cho người trồng cam, đặc biệt ưu tiên phát triển theo hướng VietGAP.

2 HTX được định hướng là đầu mối áp dụng, lan toả kỹ thuật trồng cam là HTX Cam 10/10 và nông trang Vạn Yên. Không chỉ cùng kiểm soát chất lượng, các HTX còn làm chủ các kỹ thuật chiết, ghép cây, đảm bảo quy trình kỹ thuật trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, mùa vụ...

Kết quả đạt được khá khả quan khi năng suất bình quân cam đạt 12 tấn/ha, sản lượng 12.000 tấn quả/năm; 45% sản lượng cam được quản lý theo mô hình chuỗi liên kết từ sản xuất đến khâu tiêu thụ. Sản phẩm cam Vân Đồn được tiêu thụ rất tốt, đạt giá trung bình trên 30.000 đồng/kg với cam Vạn Yên, 70.000 - 80.000 đồng/kg với cam Bản Sen. Qua đó, từng bước tạo dựng thương hiệu cam Vân Đồn thành nông sản an toàn được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP.

Với hàu, Vân Đồn đã thực hiện tốt việc đảm bảo phát triển vùng nguyên liệu, quan tâm quy hoạch vùng nuôi trồng tập trung ở Bản Sen, Thắng Lợi, Đông Xá, Hạ Long... Hiện toàn huyện có khoảng 2.400 ha nuôi nhuyễn thể, trong đó hàu chiếm trên 50%. Vân Đồn được xác định là một trong những trung tâm nuôi trồng sản xuất hàu lớn nhất toàn quốc.

Điều đáng chú ý là hiện Vân Đồn đang dần khuyến khích nhiều doanh nghiệp tập trung sản xuất các sản phẩm gia tăng có giá trị kinh tế cao từ hàu. Tiêu biểu là các sản phẩm hàu chế biến của Công ty TNHH Đầu tư phát triển sản xuất Hạ Long, hay sản phẩm hàu thương hiệu Bavabi của Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Thủy sản Quảng Ninh được đánh giá cao trên thị trường.

Với sản phẩm cá song, hiện Vân Đồn tận dụng lợi thế về diện tích mặt nước biển rộng, nhiều áng, vụng, ít chịu ảnh hưởng của gió bão, môi trường nước sạch sẽ, nuôi các loại cá song giá trị kinh tế cao như song chấm nâu, song hổ, song trân châu. Đây là các loại cá đặc sản, sống khoẻ, ăn tạp, thịt dai, chắc và thơm, trọng lượng cá thương phẩm có thể đạt 3-5kg/con.

Để phát triển bền vững, từ năm 2016 tới nay, huyện đã được Chi cục Nuôi trồng và chế biến thuỷ sản hỗ trợ chất liệu HPDE để làm lồng thay thế các vật liệu kém bền vững; hỗ trợ quy trình quản lý chất lượng HACCP. Đặc biệt, thời gian gần đây, huyện Vân Đồn rất chú trọng quảng bá, thực hiện chuỗi liên kết: Sản xuất- chế biến- tiêu thụ; tập trung tháo gỡ các vấn đề ứ đọng sản phẩm…

Ngoài ra, Vân Đồn còn có chính sách ưu đãi để phát triển các sản phẩm thế mạnh, chủ lực: Ưu đãi lãi suất 6%/năm theo các dự án của tổ hợp, HTX; vốn vay từ ngân hàng Chính sách xã hội. Đồng thời, thường xuyên hỗ trợ kinh phí để các doanh nghiệp tham gia các hội chợ OCOP trong và ngoài tỉnh, hỗ trợ xây dựng hệ thống Trung tâm - điểm bán hàng OCOP, quảng bá tiếp thị; cập nhật dữ liệu trên hệ thống phần mềm quản lý Chương trình OCOP gắn với quản lý trên hệ thống tem điện tử thông minh…

Vùng trồng cam, chất lượng cam ở các xã được huyện Vân Đồn quan tâm thúc đẩy.

Với cách làm trên, các sản phẩm OCOP thế mạnh, sản phẩm chủ lực của Vân Đồn bước đầu khẳng định được thế mạnh, được người tiêu dùng đánh giá cao. Nhờ đó, nhiều doanh nghiệp sản xuất các sản phẩm này đã vươn, phát triển mạnh ra thị trường ngoài tỉnh. Sản phẩm được đưa vào các siêu thị lớn, uy tín. Các sản phẩm thế mạnh của huyện đã được phê duyệt trong danh mục sản phẩm chủ lực cấp tỉnh và định hướng cấp Quốc gia.

Tuy nhiên, trong quá trình thúc đẩy phát triển cũng còn gặp không ít khó khăn, “nút thắt”. Đó là nhiều sản phẩm chưa có nhiều sự thay đổi, khả năng cạnh tranh chưa cao do thương hiệu, mẫu mã, chất lượng sản phẩm không thường xuyên được nâng cấp. Công tác quy hoạch, phát triển vùng nguyên liệu, địa điếm sản xuất vẫn còn nhiều vướng mắc xung quanh quy hoạch của các vùng nuôi, trồng khiến các hộ kinh doanh chưa thực sự yên tâm, chưa mở rộng sản xuất.

Bên cạnh đó, do vấn đề quy hoạch mà nhiều HTX, đơn vị sản xuất còn chưa có địa điểm tổ chức sản xuất ổn định đặc biệt là các cơ sở chế biến các sản phẩm thuỷ hải sản. Nhiều cơ sở còn manh mún, chưa có hệ thống xử lý chất thải, khâu sản xuất nhỏ lẻ. Vì thế, việc hoạch định sản phẩm thế mạnh, cơ chế chính sách, cần quan tâm, có quy hoạch rõ ràng cho thuê mặt nước, phát triển vùng trồng, đẩy mạnh thâm canh giúp các sản phẩm phát triển bền vững, vươn xa.

Tạ Quân