Vì sao giá xăng tăng không khiến doanh số xe điện tăng?

Một loạt vấn đề liên quan đến chuỗi cung ứng cùng lượng hàng tồn kho thấp kỷ lục đã khiến giá xe điện tăng đáng kể.

Tuần qua, thế giới chứng kiến giá xăng toàn cầu tăng mạnh trong bối cảnh nền kinh tế suy giảm do tình hình xung đột tại Ukraine.

Theo số liệu của Hiệp hội Ô tô Mỹ, ngày 10/3 - hai ngày sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố cấm nhập khẩu dầu của Nga, giá xăng tại quốc gia này đạt 4,31 USD/gallon (1 gallon = 3,78 lít). Giờ đây, lái ô tô chạy xăng ngày càng tốn kém, thúc đẩy nhiều người tìm đến xe điện để thay thế.

Trong lịch sử, xu hướng giá xăng tăng cao thường kéo theo nhu cầu về xe điện tăng. Theo website thông tin ô tô Edmunds, tình huống này đã xảy ra trong đợt giá dầu tăng vào năm 2008 và 2011.

Tuy nhiên, mọi chuyện hiện tại hoàn toàn khác biệt. Trong khi giá dầu tăng, giá xe điện vẫn cao và thậm chí còn đắt hơn. Theo tuần báo Anh Observer, nguyên nhân đẩy giá xe điện lên xuất phát từ nguồn cung thiếu hụt.

Đầu tiên phải kể đến tình trạng thiếu chip do gián đoạn dây chuyền sản xuất trong đại dịch COVID-19. Không chỉ vậy, giá một số kim loại thô dùng cho pin xe điện cũng tăng do tình hình chiến sự Ukraine làm xáo trộn thị trường.

“Xe điện phụ thuộc vào microchip và đất hiếm nhiều hơn xe truyền thống. Điều này đã khiến ngành xe điện gặp nhiều thách thức trong hai năm qua”, Karl Brauer – nhà phân tích cấp cao tại trang nghiên cứu ô tô iSeeCars – nhận định.

Theo số liệu do Tạp chí Phố Wall tổng hợp, giá nicken - thành phần chính trong pin xe điện - đã tăng 400% kể từ khi Nga triển khai chiến dịch quân sự tại Ukraine. Ngày 8/3 vừa qua, hợp đồng nicken kỳ hạn tăng mạnh đến mức Sàn giao dịch Kim loại London đã phải tạm ngừng giao dịch.

Hiện vẫn chưa có lệnh trừng phạt nào trực tiếp nhắm vào kim loại xuất khẩu của Nga. Tuy nhiên, giá nicken và các kim loại khác vẫn leo thang một vài tuần trở lại đây. Các nhà đầu tư lo ngại sau dầu, kim loại có thể trở thành mục tiêu trừng phạt của phương Tây.

Bên cạnh một loạt vấn đề liên quan đến chuỗi cung ứng, số lượng hàng tồn kho thấp kỷ lục – đối với cả xe điện và ô tô chạy xăng – khiến giá xe tăng đáng kể. Chiếc xe điện Tesla Model 3, một trong những sản phẩm bán chạy nhất tại thị trường Mỹ, chỉ trong 1 năm đã tăng từ 48.000 USD lên 52.000 USD. Thậm chí một số chiếc xe Model 3 đã qua sử dụng còn đắt hơn cái mới. Theo một nghiên cứu hồi tháng 2 trên iSeeCars, xe điện Tesla Model 3 đã được sử dụng 1 năm có giá bán đắt hơn xe mới 8.300 USD (hơn 17,8%). Tính đến cuối năm 2021, lượng xe tồn kho của Mỹ ở mức thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008.

“Những vấn đề này rồi cũng sẽ được giải quyết, nhưng thực trạng hiện tại của thế giới không thuận lợi cho việc sản xuất xe điện”, nhà phân tích Brauer cho hay.

Cuối cùng, ngoài yếu tố chi phí, có những nhà sản xuất dường như tăng giá chỉ vì họ muốn thế. Gần đây, công ty xe điện khởi nghiệp Rivian được Amazon hậu thuẫn đã công bố mức giá tăng gần 20% đối với các mẫu xe bán tải và SUV bán chạy nhất. Tính đến nay, Rivian mới chỉ giao cho khách khoảng 1.000 xe và chưa bắt đầu sản xuất hàng loạt.

Hầu hết các loại xe kết hợp truyền thống và điện, cũng như xe chạy hoàn toàn bằng điện đều đắt hơn so với các phương tiện chạy xăng. Theo nhà phân tích Brauer, đây không phải là thời điểm tuyệt vời để mua xe điện.