“Vịnh Hạ Long” ở Việt Bắc

Hồ Núi Cốc ở xã Tân Thái, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên. Chuyện kể rằng, từ xa xưa ở vùng đất đai màu mỡ dưới chân dãy núi Tam Đảo này có chàng trai nghèo, mồ côi, sinh sống bằng nghề kiếm củi, dân làng gọi là chàng Cốc. Hiền lành, chịu thương chịu khó và có tài thổi sáo. Tiếng sáo da diết của chàng đã làm thổn thức nàng Công, cô con gái độc nhất, hiền dịu, xinh đẹp của quan lang giầu có ở vùng sông Đáy, sông Gâm. Họ cảm mến nhau nhưng không đến được với nhau vì chàng nghèo, lại mồ côi… Nhớ thương, tuyệt vọng, chàng Cốc héo hon mà chết, biến thành quả núi, dân quanh vùng gọi là núi Cốc. Nàng Công bị cha cầm giữ trong nhà, nhớ thương chàng, ngày đêm khóc than. Đến một ngày cả tấm thân nàng biến thành nước chảy ra sông. Từ đó sông gọi là sông Công, dòng nước thuỷ chung thấm sâu vào đất, tìm về với núi Cốc. Mỗi năm khi mùa hè đến, trên núi Cốc và đôi bờ sông Công nở đầy loài hoa sim tím như thầm nhắc thiên diễm tình xưa. Nước sông Công quặn mình đau đớn, khao khát uất hận, tạo thành những cơn lũ ào ạt dâng trào như để gần núi Cốc hơn, nhưng cũng từ đây đã gây ra những thiệt hại cho cư dân ven bờ. Người dân đời sau đã đắp một con đập chắn ngang dòng sông, để dòng sông hiền hoà hơn, tạo thành một hồ nước trong xanh, dịu dàng ôm vào lòng bờ núi Cốc. Núi Cốc đơn côi lặng lẽ giờ đã lung linh, soi bóng xuống sông Công trong mặt hồ.

Bến thuyền Hồ Núi Cốc.

Bên cạnh núi Cốc, sông Công là núi Văn, núi Võ, núi Quần Ngựa, nơi đã từng diễn ra trận mạc, binh đao 600 năm về trước của những trận quyết tử với quân Minh xâm lược. Đây cũng là địa bàn hoạt động của nghĩa quân Đề Thám, rồi Đội Cấn và thời chống thực dân Pháp là căn cứ địa của An toàn khu...

Trong khu du lịch Hồ Núi Cốc, cách khách sạn Công đoàn chừng vài trăm mét có “Huyền thoại Cung” trên diện tích 2 ngàn mét vuông, với những hang động lung linh, kỳ ảo làm du khách như lạc vào không gian cổ tích ngàn năm trước, ngỡ ngàng như gặp Tiên Ông, Ngọc Hoàng phơ phơ râu tóc trắng như mây. Xuôi theo mái chèo, ta như mường tượng gặp lại nàng Công xinh đẹp tóc dài như suối, bên cạnh là chàng Cốc lực lưỡng, với cây sáo réo rắt thuở nào... Từ  “Huyền thoại Cung”, du khách được dẫn dắt qua 89 hòn đảo, từ đảo Bồng, đến đảo Dê, đảo Keo... lung linh soi bóng nước. Nếu vào ngày lẻ, đến xã Phúc Tân, đi chợ Ba Cây Thông, du khách còn được hoà mình vào rực rỡ sắc màu thổ cẩm của đồng bào Dao, Nùng, Tày... về chợ, với những gùi chè, gùi măng và hoa quả của núi rừng. Được thăm làng Đại Từ, xem người dân sao tẩm thủ công loại chè Tân Cương nổi tiếng. Được tắm mát trong những bãi tắm Bình Minh, Thiên Nga hoặc ngồi trên chiếc thuyền đôi câu cá, lững lờ trôi giữa chốn phiêu bồng...

Một vùng thiên nhiên kỳ thú sơn thuỷ hữu tình, một khu du lịch sinh thái đầy hấp dẫn. Khu du lịch Hồ Núi Cốc tới đây sẽ có thêm công viên nước, nhà nổi trên hồ, dịch vụ nhảy dù, có đường cáp treo để du khách sang bờ Nam và có khu kiến trúc thu nhỏ 8 làng người dân tộc để du khách đến tham quan tìm hiểu. Hồ Núi Cốc, đúng như nhiều người vẫn nói, chính là một “Vịnh Hạ Long” của Việt Bắc.

Vũ Hùng