Xây dựng lực lượng DQTV ngày càng vững mạnh, rộng khắp

Dân quân tự vệ (DQTV) là lực lượng nòng cốt trong xây dựng, tác chiến khu vực phòng thủ, góp phần xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh. Những năm qua, các cấp ủy chính quyền trong tỉnh luôn quan tâm xây dựng, phát triển lực lượng DQTV vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đáp ứng yêu cầu chiến đấu, bảo vệ Tổ quốc trong mọi tình huống.

Trong những năm qua, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh luôn quan tâm chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương và LLVT tỉnh quán triệt, triển khai, tổ chức thực hiện có hiệu quả Luật DQTV và các văn bản của bộ, ngành trung ương và địa phương về công tác DQTV. Trong đó nổi bật là thực hiện Chỉ thị số 16-CT/TW (ngày 5/10/2002) của Ban Bí thư Trung ương Đảng "Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với lực lượng dân quân tự vệ và lực lượng dự bị động viên trong tình hình mới"; Luật DQTV năm 2009; Nghị định số 03/2016/NĐ-CP của Chính phủ "Quy định chi tiết và biện pháp thi hành một số điều của Luật Dân quân tự vệ"... Các cấp ủy, chính quyền nhận thức đầy đủ vị trí, vai trò của lực lượng DQTV trong việc củng cố, kiện toàn, xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở vững mạnh.

Trên cơ sở quy định của Luật DQTV, tỉnh đã kịp thời chỉ đạo các địa phương, cơ quan củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ ban CHQS cấp xã, ban CHQS cơ quan, tổ chức ở cơ sở. Đến nay, lực lượng DQTV toàn tỉnh đạt 1,75% dân số. Ban CHQS được thành lập tại 177/177 xã, phường, thị trấn. 100% xã, phường, thị trấn có 1 trung đội dân quân cơ động; 100% thôn, bản, tổ dân phố có lực lượng dân quân tại chỗ. Công tác đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng cán bộ, huấn luyện DQTV thường xuyên được đổi mới về hình thức, phương pháp, chất lượng ngày càng nâng cao; hằng năm, quân số huấn luyện đạt trên 90%. Việc sử dụng vũ khí, đạn, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ cho nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập được quản lý chặt chẽ, đúng quy định…

Đánh giá về chất lượng của lực lượng DQTV những năm qua, Đại tá Khúc Thành Dư, Phó Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh, nhấn mạnh: Lực lượng DQTV toàn tỉnh được tổ chức chặt chẽ, thường xuyên được củng cố, kiện toàn về số lượng và chất lượng, có tỷ lệ hợp lý. Trong đó, chú trọng xây dựng lực lượng dân quân cơ động, DQTV binh chủng chiến đấu, DQTV biển, DQTV thường trực ở địa bàn trọng điểm, biên giới, ven biển và phát triển xây dựng lực lượng tự vệ trong các loại hình doanh nghiệp. Thời gian qua, lực lượng DQTV đã tích cực tham gia các hoạt động kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh, góp phần cùng địa phương trong phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự - quốc phòng địa phương, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện.

Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng, phát triển, hoạt động của lực lượng DQTV còn không ít khó khăn, tồn tại. Đó là năng lực tham mưu của một số cơ quan quân sự ở cơ sở chưa được thể hiện đầy đủ; một số cấp ủy, chính quyền địa phương, người đứng đầu cơ quan tổ chức, DQTV ở vùng sâu, vùng xa và một bộ phận cán bộ, chiến sĩ DQTV nhận thức chưa thật sự đầy đủ về vai trò, vị trí, ý nghĩa, chức năng, nhiệm vụ của DQTV. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất để lực lượng dân quân thực hiện nhiệm vụ chưa bảo đảm so với quy định của hệ thống văn bản pháp luật hiện hành. Hiện 100% số xã, phường, thị trấn chưa xây dựng được nhà ở, nhà làm việc riêng cho ban CHQS cấp xã và lực lượng dân quân làm nhiệm vụ trực sẵn sàng chiến đấu; 100% số xã, phường, thị trấn chưa có thao trường huấn luyện, do đó ban CHQS cấp xã còn bị động và gặp nhiều khó khăn trong công tác huấn luyện; chất lượng huấn luyện, hoạt động, khả năng huy động và mức độ hoàn thành nhiệm vụ khi xử lý các tình huống phức tạp theo chức năng, nhiệm vụ của lực lượng DQTV ở cơ sở có mặt hạn chế...

Trước thực tế đó, để tiếp tục nâng cao chất lượng DQTV, tại Kỳ họp thứ 3 HĐND tỉnh khóa XIV tới đây sẽ thảo luận, xem xét thông qua Đề án tổ chức lực lượng, huấn luyện, hoạt động và bảo đảm chế độ, chính sách cho DQTV trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2021-2025. Nội dung của Đề án thể hiện quyết tâm của cả hệ thống chính trị tỉnh trong việc cụ thể hóa hệ thống văn bản pháp luật về công tác DQTV đối với từng địa phương, cơ sở, về quy mô tổ chức, chất lượng, tập huấn, bồi dưỡng, huấn luyện, hội thi, hội thao, diễn tập của DQTV… Đề án được thông qua sẽ đóng vai trò quan trọng góp phần thực hiện nhiệm vụ quân sự - quốc phòng địa phương, bảo đảm tính kế thừa một số nội dung của hệ thống văn bản pháp luật của Nhà nước trước đây, hoàn thiện phù hợp với tình hình thực tế đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.

Ông Trần Thế Quyền, Chỉ huy trưởng Ban CHQS phường Hà Trung (TP Hạ Long), chia sẻ: Đề án được thông qua sẽ là căn cứ pháp lý, là cơ sở để chỉ huy các đơn vị DQTV tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quân sự - quốc phòng địa phương nói chung, công tác DQTV nói riêng, theo đúng quy định của pháp luật. Cụ thể như về kinh phí tổ chức huấn luyện, chế độ chính sách cho DQTV, nguồn kinh phí hằng năm bảo đảm cho công tác DQTV hiện nay còn hạn chế, nên khi huy động DQTV làm nhiệm vụ, nhất là nhiệm vụ huấn luyện, diễn tập, đã phải cắt bớt nội dung, quân số và thời gian huấn luyện, dẫn đến chất lượng huấn luyện chưa cao. Nếu Đề án được thông qua, HĐND tỉnh ban hành nghị quyết, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các đơn vị DQTV trong tham mưu, triển khai nhiệm vụ của DQTV đảm bảo đúng, đủ theo quy định của nghị quyết, nâng cao chất lượng DQTV.