Xây dựng nông thôn mới: Chuyển động ở những tiêu chí “không mất tiền”

Thời điểm này, TP Hạ Long và huyện Vân Đồn đang điều chỉnh, bổ sung những bước cuối cùng để hoàn thiện hồ sơ trình Trung ương thẩm định và công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM). Như vậy, Hạ Long, Vân Đồn sẽ là hai trong số 4 địa phương (bao gồm 2 huyện Bình Liêu và Ba Chẽ) cần về đích NTM trong năm nay có thể sớm đạt được mục tiêu đề ra.

Theo đánh giá của Văn phòng điều phối NTM tỉnh, đối với Hạ Long và Vân Đồn, ngoài thế mạnh về các công trình hạ tầng, kỹ thuật đạt chuẩn, các tiêu chí về môi trường, thu nhập, liên kết sản xuất, nâng cao chất lượng môi trường sống… đều được nâng cao. Đáng nói, đây đều là những tiêu chí “không mất tiền” đầu tư, thay vào đó là người dân tình nguyện đóng góp công sức, chung tay tạo nên.

Ông Nguyễn Văn Tiến (xã Hạ Long, huyện Vân Đồn) cho biết: Tại địa bàn tôi sinh sống, các công trình điện, đường, trường, trạm, nhà văn hóa… đều được tỉnh, huyện đầu tư hoàn thiện lâu rồi, chỉ còn những hạng mục cây xanh, tranh tường, tiểu cảnh bên đường, hoạt động quét dọn, thu gom, phân loại, tập kết rác thải đến nơi quy định… là của người dân đảm nhiệm. Nếu trước đây việc này chưa thực sự được chú ý, vẫn có những hộ dân trách nhiệm chưa cao, ít tham gia các hoạt động cộng đồng, thì nay đã có đổi thay nhận thức rõ rệt, dành thời gian và góp công sức của mình để xóm làng, khu phố sạch đẹp hơn.

Có thể thấy tại huyện Vân Đồn, công tác bảo vệ môi trường gần đây đã được cải thiện rõ rệt. Đường làng, ngõ xóm, khu phố được chỉnh trang sạch đẹp, nhiều cơ sở chế biến hải sản chú trọng đầu tư hệ thống dẫn, trữ nước mặt, tránh tình trạng chảy tràn. Trong hơn 7 tháng qua, toàn huyện Vân Đồn đã có gần 17.000 lượt người tham gia "Ngày Chủ nhật xanh", trồng gần 50.000 cây cảnh và hoa, dành 15.000 ngày công để chăm sóc cây xanh…

Đối với TP Hạ Long, những tiêu chí NTM đang huy động được sức dân tham gia nhiều nhất đó chính là các phong trào, mô hình liên kết sản xuất nông nghiệp. Từ các công trình hạ tầng giao thông, đường nội đồng, kênh, mương, tràn qua suối… được thành phố đầu tư đã tạo ra những vùng canh tác lớn, dễ dàng sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Người dân cũng vì thế cùng nhau nâng cao trình độ canh tác, cùng nhau ứng dụng KHKT cũng như liên kết sản xuất đưa ra thị trường những nông sản an toàn, chất lượng. Có thể kể tới các vùng trồng ổi VietGAP, cam hữu cơ, hoa, cây cảnh thương mại tại các xã, phường Dân Chủ, Tân Dân, Sơn Dương, Hoành Bồ… Hiện nay, TP Hạ Long là một trong những địa phương người nông dân đạt mức thu nhập cao nhất tỉnh, có nơi lên đến trên 100 triệu đồng/người/năm.

Đáng nói, cùng với Hạ Long, Vân Đồn, 2 địa phương trong mục tiêu về đích NTM năm 2022 còn lại của tỉnh là Ba Chẽ và Bình Liêu, 2 địa phương phấn đấu về đích NTM nâng cao năm 2022 là Tiên Yên, Đầm Hà và các địa phương đã đạt chuẩn NTM giai đoạn trước đó đều đã và đang ngày càng huy động được sức dân trong các hoạt động xây dựng NTM trên địa bàn. Trong giai đoạn mới hiện nay, những tiêu chí yêu cầu sức dân lớn khá mới, như xây dựng thôn, xã thông minh, phân loại rác từ nguồn, ứng dụng công nghệ số trong đời sống và sản xuất, sản xuất sản phẩm OCOP…

Ông Nguyễn Văn Vọng, Phó Chánh văn phòng điều phối NTM tỉnh, khẳng định: Nếu như các công trình hạ tầng được hình thành từ nguồn vốn đầu tư ngân sách là nền tảng, thì những phần việc do người dân đảm nhiệm thực sự là động lực, có tính bền vững và tạo nên bứt phá. Có người dân đồng hành, đồng nghĩa là công cuộc xây dựng NTM không có điểm dừng, mà ngày càng tiến thêm những bước tiến mới, thông qua đó hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn, nông dân, bộ mặt nông thôn đổi mới, sản xuất nông nghiệp phát triển, đời sống nông dân no ấm, giàu mạnh.