Xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật

Để ổn định tình hình ANTT, từ đó tạo tiền đề đẩy mạnh phát triển bền vững KT-XH, thời gian qua các ngành, địa phương của Quảng Ninh đã tích cực triển khai việc xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.

Ngoài ban hành đầy đủ các văn bản chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn triển khai thực hiện, công tác tuyên truyền xây dựng xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật cũng được tỉnh và các ngành, địa phương đẩy mạnh. Nhiều hội nghị tập huấn nghiệp vụ được tổ chức; các cấp, ngành, địa phương còn tích cực truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuyên truyền qua hệ thống truyền thanh cơ sở, nhất là vào các giờ cao điểm, tùy thuộc vào đặc điểm, tình hình của từng địa bàn.

Cùng với đó, UBND tỉnh chỉ đạo Sở Tư pháp chủ động biên tập các tài liệu có nội dung phù hợp, sát với thực tiễn triển khai nhiệm vụ xây dựng chuẩn tiếp cận pháp luật để cấp phát cho cán bộ, nhân dân trên toàn tỉnh. Từ năm 2021 đến nay, Sở Tư pháp đã biên soạn, phát hành 1 cuốn sách hướng dẫn nghiệp vụ về chuẩn tiếp cận pháp luật, 30 tờ gấp pháp luật có lồng ghép giới thiệu về lĩnh vực pháp luật liên quan đến các tiêu chí, chỉ tiêu tiếp cận pháp luật, phát hành trên 20.000 bản... Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức của cán bộ, nhân dân về vai trò, ý nghĩa và nhiệm vụ trong công tác này.

Không chỉ vậy, để các xã, phường, thị trấn thực hiện hiệu quả các tiêu chí theo Quyết định 25/2021/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư số 09/2021/TT-BTP ngày 15/11/2021 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp về đánh giá, công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, Hội đồng đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật cấp huyện đã phân công nhiệm vụ cho các thành viên để theo dõi, rà soát đánh giá các chỉ tiêu, tiêu chí theo quy định. Đồng thời, việc kiểm tra, khảo sát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các xã, phường, thị trấn cũng được tăng cường.

Công tác kiểm tra được thực hiện hằng năm, lồng ghép trong công tác kiểm tra của Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh, Hội đồng phối hợp PBGDPL cấp huyện. Thông qua các đợt kiểm tra, tỉnh đánh giá quy trình thực hiện việc công nhận xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật; các mô hình, giải pháp, sáng kiến được áp dụng nhằm nâng cao hiệu quả các chỉ tiêu, tiêu chí tiếp cận pháp luật nói chung và các mô hình điển hình về PBGDPL, hòa giải ở cơ sở tại địa phương.

Trong quá trình thực hiện, một số đơn vị đã có các mô hình, giải pháp, sáng kiến nhằm nâng cao hiệu quả các chỉ tiêu, tiêu chí tiếp cận pháp luật nói chung và các mô hình điển hình về phổ biến, giáo dục pháp luật, hòa giải ở cơ sở hiệu quả nói riêng. Điển hình như mô hình “CLB tiền hôn nhân" ở thôn Cây Thị, xã Sơn Dương, TP Hạ Long; mô hình "CLB phụ nữ với pháp luật" ở xã Quan Lạn, huyện Vân Đồn...

Hằng năm, toàn bộ 177 xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh đều tiến hành tự đánh giá, chấm điểm chuẩn tiếp cận pháp luật theo đúng quy trình, quy định. Hội đồng đánh giá chuẩn tiếp cận pháp luật cấp huyện thẩm tra, đánh giá kết quả điểm tự chấm của các xã, phường, thị trấn, tiến hành xem xét, điều chỉnh, lấy ý kiến và hoàn thành việc đánh giá, chấm điểm xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật. Trên cơ sở đó, đề nghị Chủ tịch UBND cấp huyện quyết định công nhận.

Năm 2023, trong tổng số 177 xã, phường, thị trấn trên địa bàn, có 175 xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, trong đó 6 xã đạt tiêu chí tiếp cận pháp luật nâng cao; chỉ còn 2 phường, thị trấn không đạt chuẩn tiếp cận pháp luật; không có xã, phường, thị trấn bị thu hồi, hoặc hủy bỏ quyết định công nhận đạt chuẩn tiếp cận pháp luật.

Qua theo dõi, kiểm tra, đánh giá của các cấp, các ngành, với 2 phường, thị trấn không đạt chuẩn tiếp cận pháp luật, chủ yếu xuất phát từ nguyên nhân trong năm đánh giá có cán bộ, công chức là người đứng đầu cấp ủy, chính quyền xã, phường, thị trấn bị xử lý kỷ luật hành chính do vi phạm pháp luật trong thi hành công vụ. Tại một số xã, phường, thị trấn tuy đạt tiêu chí, nhưng điểm của nhiều tiêu chí, chỉ tiêu chưa cao; việc xây dựng giải pháp nâng cao chất lượng, cải thiện điểm số chưa rõ nét.

Bởi vậy, thời gian tới, tỉnh, các địa phương tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định số 25/2021/QĐ-TTg ngày 22/7/2021 của Thủ tướng Chính phủ quy định về xã, phường, thị trấn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật; tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, cơ sở, sự vào cuộc của hệ thống chính trị ở cơ sở; quan tâm bố trí nguồn lực, kinh phí và tổ chức thực hiện. Quảng Ninh phấn đấu mục tiêu đảm bảo 100% số xã, phường, thị trấn trên địa bàn đạt chuẩn tiếp cận pháp luật gắn kết chặt chẽ với nhiệm vụ xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, đô thị văn minh.