Khó khăn trong xây dựng nông thôn mới ở Đại Dực

Điểm lại các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, xã Đại Dực (huyện Tiên Yên) đã hoàn thành được 2 tiêu chí, đó là tiêu chí môi trường và an ninh trật tự. Tuy nhiên, đây là những tiêu chí “ăn sẵn” bởi ngay từ khi chưa có chương trình xây dựng nông thôn mới thì Đại Dực đã có môi trường trong lành và an ninh trật tự ổn định. Thế nhưng để thực hiện các tiêu chí khác trong chương trình xây dựng nông thôn mới thì Đại Dực lại gặp không ít khó khăn, nhất là các tiêu chí về cơ sở hạ tầng.

Hiện Đại Dực có Trường PTCS Đại Dực, gồm cả 3 cấp học: Mầm non, tiểu học và THCS. Việc xây trường để tách các khối học ra riêng biệt, đảm bảo việc học cho học sinh cũng là để thực hiện tốt tiêu chí xây dựng trường chuẩn quốc gia trong chương trình xây dựng nông thôn mới cũng không mấy thuận lợi vì thiếu mặt bằng xây dựng. Xã tuy có quỹ đất rộng 2.726,61ha, nhưng chiếm tới hơn 96% là đất rừng đồi, chỉ còn 94,5ha là đất ruộng. Ruộng trồng cấy ít, các thửa ruộng đều rất manh mún nhỏ lẻ nhưng cũng chỉ những nơi đó mới có mặt bằng để xây dựng các công trình công cộng.

Một lãnh đạo xã Đại Dực cho hay, ngoài phần diện tích đồng ruộng ít ỏi, xã chỉ có đồi núi, vực thẳm, khe sâu rất khó đem các công trình công cộng ra xây dựng tại đây. Trong khi đó, cuộc sống của người dân trong xã phụ thuộc nhiều vào đồng ruộng. Nếu người dân phải hiến phần đồng ruộng trồng cấy của mình vì phong trào chung, nhiều người sẽ hết ruộng cấy, sau đó họ sẽ sinh sống bằng nghề gì?

Thu nhập của người dân xã Đại Dực phụ thuộc chủ yếu vào làm nông ngiệp.

Thiếu mặt bằng xây dựng các công trình công cộng không phải vấn đề mới phát sinh ở Đại Dực. Từ năm 2006, được sự hỗ trợ của huyện Tiên Yên, Đại Dực là xã tiên phong của huyện tổ chức Lễ hội văn hoá thể thao dân tộc Sán Chỉ. Từ đó đến nay, nhiều lễ hội lại tiếp tục tổ chức ở xã, nhưng đều phải tổ chức nhờ ở sân Trường PTCS Đại Dực, cũng bởi xã không có mặt bằng để xây dựng một khu vui chơi thể thao cho người dân.

Không chỉ thế, việc thực hiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới khác ở Đại Dực cũng rất khó khăn. Điển hình là tiêu chí tỷ lệ lao động trong độ tuổi làm việc trong lĩnh vực nông, lâm, ngư nghiệp. Để giảm tỷ lệ này xuống dưới 45% như tiêu chí đã đặt ra thì xã phải chuyển đổi được cơ cấu sản xuất. Tức là phải phát triển về dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp… và người dân cần được đào tạo nghề để chuyển đổi công việc. Trong khi đó, Đại Dực có tới 68% là hộ nghèo và rất đông hộ cận nghèo, người dân không có điều kiện kinh tế để đi học ở các cơ sở dạy nghề. Mặt khác, xã chỉ có thế mạnh về phát triển lâm - nông nghiệp mà quy hoạch thành vùng phát triển sản xuất hàng hoá cũng không dễ dàng gì. Đại Dực từng nổi tiếng trong huyện với các mặt hàng miến dong và mật ong. Tuy nhiên, các gia đình sản xuất các mặt hàng này chỉ mang tính chất tự phục vụ tại chỗ là chính. Miến dong của Đại Dực hiện được trồng trên diện tích 12ha, nhưng do chưa xây dựng được thương hiệu, cũng chưa có cách tiếp thị tốt mà miến dong Đại Dực chưa vươn ra thị trường xa hơn. Nguyên nhân do người dân chưa quen với cách sản xuất hàng hoá thương trường, miến dong không cung cấp được số lượng lớn khi cần, lại thêm đường sá đi lại khó khăn nên đã không thu hút được các lái buôn từ xa tới. Mặt khác Đại Dực cũng không có những doanh nghiệp tập trung đầu tư để “vực” mặt hàng lên như ở xã Húc Động (Bình Liêu). Nghề nuôi ong lấy mật của Đại Dực tuy đã thu hút tới 40% các hộ dân trong xã tham gia nhưng cũng vẫn chỉ là manh mún, nhỏ lẻ.

Để thực hiện tốt phong trào xây dựng nông thôn mới, Đại Dực cần có cú hích mạnh để thay đổi một cách toàn diện, nhất là lối sống, tư duy của người dân cần có cái nhìn xa hơn, mới hơn.

Anh Vũ