Liên quan đến kiến nghị của một số hộ dân xã Tiền Phong (TX Quảng Yên) Bài 2: Công dân cần thực hiện quyền khiếu nại đúng pháp luật

UBND TX Quảng Yên khẳng định kiến nghị, khiếu nại của một số hộ dân xã Tiền Phong về việc đòi đất đang sử dụng tại khu vực đầm 4 là không có cơ sở. Không đồng thuận với kết quả giải quyết trên, các hộ dân đã có đơn vượt cấp, khiếu kiện tập trung đông người, tiềm ẩn mất ANTT.

Tuân thủ quy trình, thủ tục trong tiếp nhận, giải quyết đơn thư

Theo ông Vũ Văn Thu, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tiền Phong: Thời gian qua, trên địa bàn xã triển khai một số dự án ảnh hưởng đến 187 hộ dân. Cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm thực hiện tốt công tác tuyên truyền, phối hợp với cơ quan, phòng ban chuyên môn của thị xã thông tin rộng rãi trên hệ thống truyền thanh, nhà văn hóa các thôn về thông báo, tổ chức kiểm đếm GPMB. Xã mới thành lập, hồ sơ quản lý ban đầu mới có sổ địa chính và tờ bản đồ, người dân chưa được cấp giấy CNQSDĐ, nên trong quá trình giải thửa, lập hồ sơ gặp nhiều khó khăn; đặc biệt một số hộ dân không trực tiếp sản xuất, bỏ ruộng cách đây 20-30 năm, sau đó các hộ khác tự đến sử dụng. Đến nay khi có các dự án, các hộ tranh chấp với nhau.

Từ cuối 2021 đến nay, địa phương nhận được gần 70 đơn thư liên quan đến tranh chấp của các hộ dân. Bước đầu, tiếp nhận đơn, xã phân loại, xác minh theo chỉ đạo chung của thị xã, phối hợp với phòng, ban chuyên môn thực hiện đúng quy định, trình tự, thủ tục. Bước đầu xác định nguồn gốc, quá trình sử dụng đất của các hộ thông qua hồ sơ quản lý của địa phương. Đầu năm 2022, xã xong việc xác minh nguồn gốc sử dụng đất gửi tất cả các hộ có đơn; sau đó có 36 hộ không đồng tình với văn bản xác định nguồn gốc đất, có đơn khiếu nại. Xã đã tiếp nhận đơn và giải quyết khiếu nại lần 1. Do không đồng thuận với kết quả giải quyết lần 1, các hộ tiếp tục có đơn, thị xã đã tiếp nhận và giải quyết lần 2. Việc giải quyết các nội dung khiếu nại được địa phương thực hiện theo đúng trình tự, thủ tục pháp luật quy định.

Cần thực hiện quyền khiếu nại đúng quy định

Trong quá trình làm việc với các hộ dân và đối thoại giải quyết khiếu nại lần 2, có 6 hộ dân đồng tình với nội dung xác nhận nguồn gốc sử dụng đất, giải quyết khiếu nại lần đầu của UBND xã Tiền Phong. Tuy nhiên, một số hộ không đồng thuận, tiếp tục đến Trụ sở tiếp công dân TX Quảng Yên có ý kiến liên quan đến nội dung đã được giải quyết khiếu nại lần 2 của UBND thị xã.

Để ổn định tình hình địa phương, tiếp thu các ý kiến, kiến nghị của người dân và trao đổi, làm rõ các nội dung có liên quan, Chủ tịch UBND thị xã đã tổ chức 2 buổi đối thoại trực tiếp với 18 hộ dân có đơn khiếu nại vào các ngày 27/8 và 15/9/2022. Trong quá trình trao đổi, đối thoại, các hộ dân vẫn cho rằng các thửa ruộng có nguồn gốc là các thửa đất trước đây các hộ đi khai hoang kinh tế mới từ năm 1989, 1990, nên phải được lập phương án bồi thường, hỗ trợ và hưởng các chính sách về bồi thường, hỗ trợ như những người đang sử dụng đất.

Chủ tịch UBND thị xã cùng các cơ quan có liên quan, UBND xã Tiền Phong đã trao đổi, đối thoại làm rõ các nội dung có liên quan; vận động, thuyết phục các hộ dân thực hiện đúng các chính sách, quy định của pháp luật; hướng dẫn người dân nếu không đồng tình với quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 của Chủ tịch UBND thị xã thì có quyền khởi kiện ra tòa án để được xem xét, giải quyết theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, đến nay các hộ dân vẫn không đồng ý thực hiện quyền khởi kiện và liên tục có biểu hiện tập trung đông người đến UBND xã Tiền Phong, UBND thị xã để yêu cầu giải quyết kiến nghị, khiếu nại.

Đáng chú ý, trong thời gian này, các hộ dân thường xuyên tụ tập đông người (nhóm khoảng 12-15 người) đến Ban Tiếp công dân Trung ương và các cơ quan để yêu cầu giải quyết. Sáng 20/9/2022 có 12 công dân tập trung đông người gần trụ sở UBND xã Tiền Phong, thuê xe 16 chỗ có ý định di chuyển ra UBND tỉnh, Công an tỉnh để tiếp tục kiến nghị, khiếu nại đối với các nội dung đã được UBND thị xã giải quyết theo thẩm quyền. Nhóm này có mang theo cờ, băng rôn, khẩu hiệu có hình ảnh lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhằm đến các cơ quan gây sức ép với chính quyền. UBND thị xã đã kịp thời nắm bắt tình hình và tổ chức lực lượng để vận động các hộ dân không tụ tập đông người và kiến nghị, khiếu nại vượt cấp. Sau khi được vận động, thuyết phục, các hộ đã tạm thời chấp hành, không di chuyển lên cơ quan cấp trên như kế hoạch các hộ đã đề ra.

Tuy nhiên, ngày 4/10/2022, một số công dân tiếp tục đến Trụ sở tiếp công dân Trung ương khiếu nại các quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 của UBND TX Quảng Yên. Nội dung khiếu nại của các hộ dân đã được Thường trực Tiếp công dân Thanh tra Chính phủ hướng dẫn, đề nghị công dân gửi đơn đến tòa án nhân dân hoặc nếu có tình tiết mới thì gửi đơn đến UBND tỉnh Quảng Ninh để chỉ đạo cơ quan chức năng xem xét, giải quyết và trả lời theo quy định pháp luật.

Đừng để “tiền mất, tội mang”

Qua nắm bắt dư luận tại địa phương, đại bộ phận người dân không đồng tình với cách làm của các hộ dân trên. Bởi  gần 3 thập kỷ nay, các hộ không có bất kỳ ý kiến gì liên quan đến việc các hộ dân khác lập kế sinh nhai trên vùng đất “khỉ ho cò gáy” này. Chỉ đến khi có dự án, bồi thường GPMB, các hộ này mới trở lại đòi đất. Một người dân cho hay: “Tôi được biết, khi thành lập xã Tiền Phong có một đợt chia lại đất cho nhân dân, các hộ đều được giao đủ khẩu phần, cũng không thấy ai có ý kiến gì đối với phần đất này, như vậy có thể xem như chính bản thân họ đã từ bỏ phần diện tích này. Bây giờ quay về đòi đất của các hộ khác đã được chính quyền giao quản lý, sử dụng ổn định bao năm là hết sức vô lý. Quyền khiếu nại tố cáo, kiến nghị là của nhân dân được pháp luật bảo hộ, nhưng người dân cũng phải thực hiện nghĩa vụ, “thượng tôn pháp luật”. Tôi cho rằng việc vượt cấp, tập trung đông người nhằm tạo áp lực giải quyết không chỉ gây lãng phí, tốn công tốn của của các hộ dân, mà chính các hộ cũng tự làm “trễ nải” quyền lợi của mình khi không đi đến “đúng nơi” có thẩm quyền giải quyết.

Ông Nguyễn Văn Thu, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Tiền Phong, cho biết: Thời gian qua, xã đã tuyên truyền để bà con hiểu trình tự, thủ tục pháp luật quy định liên quan đến giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo, hạn chế đơn thư đông người vượt cấp, sai quy định pháp luật. Tuy nhiên đến thời điểm này, một số hộ chưa có sự đồng tình, tiếp tục có đơn thư. Thời gian tới, xã tiếp tục huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tuyên truyền vận động, giải thích thuyết phục bà con thực hiện đúng quy trình thủ tục khiếu nại tố cáo theo pháp luật.

Những năm qua, TX Quảng Yên là địa phương có khối lượng thu hồi đất GPMB thực hiện các dự án lớn nhất tỉnh. Chỉ trong 9 tháng năm 2022, thị xã thực hiện GPMB đối với 48 dự án nằm trên 19/19 phường, xã; diện tích phải GPMB là 2.750,07 ha với 7.986 hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng. Thị xã đã tổ chức kiểm kê, kiểm đếm đối với 6.960 hộ dân, diện tích 2.522,6ha; đã chi trả tiền bồi thường cho 2.007 hộ dân, 3 tổ chức, kinh phí chi trả 657,77 tỷ đồng; đã bàn giao cho chủ đầu tư 1.000,36ha đất.

Ông Lê Quốc Việt (thôn 5, xã Liên Hòa) cho biết: “Gia đình tôi có gần 400m² đất thu hồi thực hiện dự án. Khi được địa phương thông tin, công khai các chủ trương, chính sách, gia đình tôi đồng thuận bàn giao mặt bằng. Thị xã đang ngày một phát triển, khi hoàn thành các công trình, đi vào hoạt động sẽ mang lại lợi ích rất lớn cho người dân".

Vụ việc “tranh chấp đất” của các hộ dân xã Tiền Phong chỉ là cá biệt, các nội dung khiếu nại của công dân, trên cơ sở hồ sơ tài liệu, kết quả làm việc đã được cơ quan chức năng TX Quảng Yên xác minh và trả lời rõ ràng, cụ thể. Thiết nghĩ, những dân chưa đồng thuận với kết quả giải quyết, nên xem xét, tuân thủ trình tự thủ tục khiếu kiện để có quyết định nộp đơn đúng thẩm quyền, thời hiệu, cũng chính là đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp cho bản thân. Đồng thời không nên kích động, lôi kéo tập trung đông người gây mất  ANTT công cộng; đặc biệt phải thật tỉnh táo để không bị các đối tượng, phần tử xấu lợi dụng, lôi kéo, kích động vi phạm pháp luật, dẫn đến “tiền mất, tội mang”.