Bình Liêu: Trồng thử nghiệm giống khoai tây Atlantic theo mô hình liên kết "4 nhà"

Khoai tây cao sản là loại cây trồng có đặc điểm sinh trưởng, phát triển khá phù hợp với điều kiện đất đai, thổ nhưỡng ở vùng cao Bình Liêu. Chính vì thế, việc đưa giống cây khoai tây Atlantic vào trồng thử nghiệm với sự liên kết của “4 nhà” đã mở ra hướng đi mới, hiệu quả cho người dân Bình Liêu trong phát triển kinh tế nông nghiệp - nông thôn...

Cán bộ Phòng NN&PTNT huyện Bình Liêu đánh giá chất lượng giống khoai tây Atlantic.

Nhiều năm trở lại đây, phong trào trồng cây khoai tây cao sản ở đất Bình Liêu phát triển ngày càng nở rộ. So với một số cây trồng khác, khoai tây cao sản có khả năng thích nghi điều kiện tự nhiên hơn và giá trị kinh tế mang lại cũng cao hơn. Chính vì thế, loại cây này đã được người dân vùng cao Bình Liêu chọn làm một trong những giống cây trồng chủ lực trong vụ đông. Tuy nhiên, việc sản xuất nhỏ lẻ, manh mún và thiếu ứng dụng khoa học kỹ thuật vào gieo trồng không những không tạo ra sản phẩm hàng hóa ổn định mà còn ảnh hưởng xấu đến chất lượng lẫn hiệu quả kinh tế cây trồng. Trước thực trạng này, huyện Bình Liêu đã triển khai thực hiện dự án phát triển cây khoai tây vụ đông giai đoạn 2013 - 2015. Theo đó, huyện sẽ xây dựng vùng sản xuất khoai tây cao sản theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung trên diện tích 200ha với năng suất bình quân đạt 20 tấn/ha, nâng mức thu nhập từ 120-150 triệu đồng/ha/năm (gấp 1,5 đến 2 lần so với mức sản xuất hiện nay). Dự án thành công góp phần tăng hệ số sử dụng đất, tận dụng lao động nông nhàn nhằm tạo ra công ăn việc làm, tăng thêm thu nhập cho người sản xuất, đồng thời thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng sản xuất hàng hóa ứng dụng khoa học công nghệ, từng bước hiện đại hóa nông nghiệp nông thôn.

Thực hiện chủ trương xây dựng vùng sản xuất khoai tây tập trung, vụ đông năm 2013, huyện Bình Liêu đã mạnh dạn đưa giống khoai tây Atlantic về sản xuất thí điểm tại các xã Lục Hồn, Tình Húc, Vô Ngại trên tổng diện tích khoảng 18ha với 277 hộ dân tham gia. Đây là mô hình sản xuất nông nghiệp đầu tiên trên địa bàn huyện được triển khai thực hiện trên cơ sở liên kết giữa 4 nhà: Nhà sản xuất - nhà quản lý - nhà khoa học - nhà doanh nghiệp. Trong suốt quá trình triển khai, sự gắn kết thường xuyên và chặt chẽ giữa “4 nhà” đã phát huy được vai trò đắc lực của nhà quản lý và nhà khoa học - Viện nghiên cứu rau quả trong việc đưa người sản xuất kết nối được với đơn vị bao tiêu sản phẩm là Công ty Orion. Không những thế, người dân còn được nâng cao trình độ khoa học kỹ thuật; được tiếp cận ứng dụng các kỹ thuật tiến bộ, các công nghệ tiên tiến, đồng thời được hỗ trợ cung ứng nguồn vật tư đảm bảo chất lượng và hướng dẫn sử dụng có hiệu quả trong sản xuất. Bên cạnh đó, các hộ gia đình, tổ hợp tác xã, doanh nghiệp và tổ chức tham gia trồng cây khoai tây Atlantic cũng được hỗ trợ 70% giá củ giống, 60% giá phân bón, 100% chi phí chuyển giao khoa học kỹ thuật và hỗ trợ 1 lần bao tiêu sản phẩm trong cả giai đoạn từ năm 2013 đến năm 2015.

Sau hơn 4 tháng triển khai mô hình, kết quả, năng suất bình quân toàn mô hình đạt 14,3 tấn/ha. Trong đó, xã Lục Hồn đạt năng suất trung bình 13,8 tấn/ha, xã Tình Húc đạt 21,5 tấn/ha và xã Vô Ngại đạt 16 tấn/ha. Với sản lượng trên địa bàn toàn huyện dự kiến đạt 285,6 tấn, mô hình trình diễn trồng thí điểm cây khoai tây Atlantic sẽ cho tổng doanh thu đạt khoảng gần 1,5 tỷ đồng. Sau khi trừ chi phí, mỗi ha khoai tây Atlantic sẽ cho thu lãi hơn 40 triệu đồng, cao gấp 1,5-1,7 lần so với cây lúa, cây ngô. Bà Lê Thị Thu Hương, cán bộ Phòng NN&PTNT huyện, cho biết: “Từ kết quả đánh giá ban đầu của mô hình, năng suất và sản lượng của cây khoai tây Atlantic mới chỉ đạt 71,4% so với dự kiến của dự án. Nguyên nhân chủ yếu là do ảnh hưởng của việc thiếu nước toàn diện trong giai đoạn đầu ở một số thôn cộng với bệnh mốc sương gây hại diễn ra vào đầu tháng 3 năm 2014 trên diện tích 1,25ha đã gây thiệt hại nặng nề. Tuy nhiên, đối với những xã làm tốt công tác kỹ thuật cũng như điều kiện đất đai, nguồn nước tưới tiêu thuận lợi thì năng suất không những đạt mà còn vượt dự kiến. Chẳng hạn như thôn Chang Nà (xã Tình Húc) đạt 26 tấn/ha, thôn Bản Cáu (xã Lục Hồn) đạt 24 tấn/ha...”.

Mặc dù mô hình trình diễn trồng cây khoai tây Atlantic chưa đạt được kết quả như mong muốn, song mô hình cũng đã đạt được những kết quả khả quan. Với hiệu quả kinh tế cao hơn hẳn so với cây ngô, cây lúa, giống cây khoai tây Atlantic hứa hẹn sẽ là một trong những giống cây triển vọng, giúp người dân cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống gia đình. Bên cạnh đó, việc tạo ra mối liên kết “4 nhà” không những đảm bảo được khâu tiêu thụ sản phẩm cho bà con nông dân mà còn tạo ra tiền đề cho các sản phẩm nông nghiệp khác phát triển theo. Từ đó, huyện Bình Liêu có thể sớm xây dựng và phát triển các vùng sản xuất nông nghiệp tập trung trong chương trình xây dựng nông thôn mới.

Hoàng Anh