Bộ trưởng Bộ Tài chính, Hải quan nói về lô khẩu trang tài trợ chống dịch 'mắc kẹt' 6 tháng

Liên quan tới lô khẩu trang viện trợ 6 tháng chưa được thông quan, tại phiên thảo luận tổ của Quốc hội chiều ngày 26/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã thông tin cụ thể.

Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, trước đây, khi dịch cao trào, đặc biệt tại TP Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cho Tổng cục Hải quan tạo điều kiện nhanh nhất để nhận viện trợ. Kể cả có trường hợp chuyển ngay sau khi hàng về TP Hồ Chí Minh sau 1 ngày. Bộ trưởng cho biết, ông cũng đã từng đề nghị, kể cả chưa có giấy tờ vẫn cho nhận hàng, cho nợ giấy tờ vì trong thời gian cao điểm có nhiều người chết.

Tuy nhiên, sau khi Nghị định 93 ra đời, theo quy định, với hàng viện trợ là khẩu trang, phải có xác nhận của cơ quan y tế. Cơ quan y tế cần xác nhận đây là hàng viện trợ, hải quan sẽ cho thông qua ngay. Cơ quan hải quan đã có ý kiến, hướng dẫn Ủy ban Trung ương Mặt trận tổ quốc để tiếp nhận lô hàng này, trong đó làm giấy đề nghị Bộ y tế xác nhận.

Khi Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc chuyển tới Bộ Ytế thì không nhận được giấy xác nhận. Nguyên nhân mà theo ông Hồ Đức Phớc là do thời gian qua, Bộ Y tế đang gặp thanh tra, giám sát nên “không có người làm”.

Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng chia sẻ không hề biết về việc lô hàng khẩu trang 6 tháng chưa được thông quan cho tới khi Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc nêu ý kiến tại phiên họp tổ của Quốc hội ngày 25/5.

“Tôi đã yêu cầu Tổng cục Hải quan cứ xuất hàng, giấy tờ tính sau”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói và khẳng định, trong suốt thời gian chống dịch, cơ quan hải quan chưa có gây khó khăn gì.

Trước đó, tại phiên thảo luận tổ về đánh giá tình hình kinh tế - xã hội sáng 25/5, bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho biết hai lô khẩu trang do một doanh nghiệp ở Đức và kiều bào ở Hong Kong gửi về từ tháng 11/2021 đến nay vẫn nằm trong kho. Lô khẩu trang từ Hong Kong gửi về sân bay Tân Sơn Nhất; từ Đức gửi về sân bay Nội Bài.

Vướng mắc ở chỗ khi đến cơ quan hải quan, đơn vị này yêu cầu phải có xác nhận của Bộ Tài chính nhưng bộ này trả lời thủ tục thực hiện theo Nghị định 93 về vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ khắc phục khó khăn do thiên tai, dịch bệnh, sự cố, hỗ trợ bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo mới được ban hành.

Khi Mặt trận Tổ quốc Việt Nam làm thủ tục theo Nghị định 93 thì Hải quan yêu cầu hàng tài trợ phải có ý kiến của Bộ Y tế về miễn kiểm dịch lô hàng. "Chúng tôi đã làm văn bản gửi Bộ Y tế, nhưng đến nay chưa được trả lời. Hơn 6 tháng, hơn 1,5 triệu khẩu trang phục vụ chống dịch chưa thể thông quan trong khi hàng tháng chúng tôi phải gửi tiền lưu kho. Vấn đề rất bất cập", bà Ánh nói.

Theo bà Ánh, hiện nay tình hình dịch bệnh đã được kiểm soát nên có lấy được lô khẩu trang này cũng trở nên "hết sức bình thường" vì công tác phòng chống dịch đã chuyển sang giai đoạn mới nhưng nêu ra vấn đề này để rút kinh nghiệm.

* Ngày 26/5, Tổng cục Hải quan đã có thông tin về việc liên quan đến thông tin việc 2 lô hàng khẩu trang chống dịch do kiều bào ở Hong Kong (Trung Quốc) và doanh nghiệp ở Đức viện trợ cho Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đến nay 6 tháng chưa được thông quan (gửi về từ tháng 11 và tháng 12/2021).

Tổng cục Hải quan cho biết, căn cứ báo cáo của các đơn vị Hải quan địa phương và căn cứ quy định pháp luật hiện hành thì việc 2 lô hàng khẩu trang chưa thông quan là do phía Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc chưa đến làm thủ tục do chưa xuất trình/nộp chứng từ thuộc hồ sơ hải quan.

Hiện Tổng cục Hải quan đã chỉ đạo Chi cục Hải quan cửa khẩu Nội Bài và Chi cục Hải quan cửa khẩu Tân Sơn Nhất liên hệ với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc để giảm chi phí lưu kho cho 2 lô hàng trên. Theo đó, trước mắt cơ quan Hải quan đồng ý để Ủy ban đăng ký tờ khai và đưa hàng về bảo quản, nộp bổ sung chứng từ còn thiếu trong thời hạn 30 ngày.

Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Tân Sơn Nhất lúc 9h30 ngày 26/5/2022, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc đã đến liên hệ Chi cục làm thủ tục hải quan và hiện đang khai tờ khai hải quan giấy để đưa hàng về bảo quản do chưa có hồ sơ hải quan theo quy định.

Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay Nội Bài, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc hẹn 12h trưa ngày 26/5/2022 đến làm thủ tục nhập khẩu lô hàng khẩu trang.

Để thông quan hàng hóa theo đúng pháp luật, Tổng cục Hải quan đề nghị Ủy ban liên hệ cơ quan có thẩm quyền (Bộ Y tế) bổ sung chứng từ còn thiếu theo quy định tại Nghị định số 98/2021/NĐ-CP ngày 08/11/2021 của Chính phủ.

Trước đó, thảo luận tại tổ ở phiên họp Quốc hội sáng 25/5, bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho biết hai lô hàng khẩu trang hơn 1,1 triệu chiếc viện trợ Việt Nam chống dịch từ cuối năm 2021 đến nay chưa thể thông quan do gặp nhiều vướng mắc trong thủ tục tiếp nhận hàng viện trợ cho phòng chống dịch.