Các dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm mỡ dễ nhận biết

Khi lượng mỡ tích tụ quá nhiều trong tế bào gan, chức năng của gan bị suy giảm, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Gan nhiễm mỡ thường ít gây ra triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu khiến nhiều người chủ quan và bỏ qua các dấu hiệu cảnh báo. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nó có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm gan, xơ gan và thậm chí ung thư gan.

Gan là một cơ quan quan trọng có chức năng chuyển hóa chất béo, protein và carbohydrate. Khi lượng mỡ trong máu quá cao, gan không thể xử lý hết và bắt đầu tích trữ mỡ. Ban đầu, gan nhiễm mỡ có thể không gây ra triệu chứng gì đáng kể, nhưng nếu không được kiểm soát, nó có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan và thậm chí là ung thư gan.

Chế độ ăn uống không lành mạnh là một trong những thủ phạm chính gây ra gan nhiễm mỡ. Việc tiêu thụ quá nhiều chất béo, đặc biệt là chất béo bão hòa, cùng với lượng đường cao trong đồ uống có ga, bánh kẹo, sẽ làm quá tải gan. Thêm vào đó, thói quen uống rượu bia kéo dài sẽ làm tăng gánh nặng cho gan, gây tổn thương tế bào gan và thúc đẩy quá trình tích tụ mỡ. Thừa cân, béo phì cũng là yếu tố nguy cơ lớn, khi lượng mỡ thừa trong cơ thể không được đốt cháy sẽ dễ dàng tích tụ ở gan. Bên cạnh đó, các bệnh lý như tiểu đường, rối loạn lipid máu và việc sử dụng một số loại thuốc cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Mặc dù gan nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, nhưng khi bệnh tiến triển, bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu sau:

Mệt mỏi kéo dài: Cảm giác mệt mỏi, uể oải, thiếu năng lượng ngay cả sau khi nghỉ ngơi đầy đủ. Điều này xảy ra do gan không thực hiện tốt chức năng chuyển hóa chất dinh dưỡng, cung cấp năng lượng cho cơ thể. Gan nhiễm mỡ đồng thời có thể gây mất cân bằng hormone, góp phần gây ra cảm giác mệt mỏi.

Chán ăn, khó tiêu: Mất cảm giác ngon miệng, đầy bụng, ợ hơi, ợ chua sau khi ăn. Mỡ tích tụ trong gan làm ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu chất dinh dưỡng.

Đau bụng: Cơn đau âm ỉ ở vùng bụng trên bên phải, có thể tăng lên khi ăn uống hoặc vận động mạnh. Đây là dấu hiệu của gan bị viêm hoặc to.

Vàng da, vàng mắt: Khi gan bị tổn thương nặng, bilirubin (một chất sắc tố màu vàng) sẽ tích tụ trong máu, gây ra tình trạng vàng da và vàng mắt.

Ngứa da: Ngứa da dữ dội, đặc biệt về đêm, do muối mật tích tụ trong máu.

Sụt cân không rõ nguyên nhân: Mặc dù béo phì là yếu tố nguy cơ, nhưng khi bệnh tiến triển nặng, người bệnh có thể bị sụt cân do rối loạn chuyển hóa.

Nước tiểu sậm màu, phân nhạt màu: Đây là dấu hiệu của bệnh vàng da, cho thấy gan không thể lọc bỏ bilirubin ra khỏi máu một cách hiệu quả.

Lòng bàn tay đỏ: Xuất hiện các đốm đỏ trên lòng bàn tay, đặc biệt ở nam giới. Đây là dấu hiệu của xơ gan, một biến chứng của gan nhiễm mỡ.

Phù chân: Do gan không thể tổng hợp đủ protein albumin, dẫn đến tình trạng rò rỉ dịch vào các mô.

Xuất hiện tĩnh mạch mạng nhện: Các mạch máu nhỏ nổi lên trên da, thường thấy ở vùng bụng.

Không phải tất cả các bệnh nhân gan nhiễm mỡ đều có tất cả các triệu chứng trên. Một số triệu chứng trên cũng có thể xuất hiện ở các bệnh khác. Nhưng nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ nào, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Mặc dù gan nhiễm mỡ có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, nhưng chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa hoặc làm chậm quá trình tiến triển của bệnh bằng cách thay đổi lối sống và chế độ ăn uống.

Hạn chế chất béo: Giảm thiểu việc tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất béo bão hòa và trans fat như thịt mỡ, da gà, đồ chiên rán, bánh ngọt, đồ ăn nhanh. Thay vào đó, hãy ưu tiên các loại dầu thực vật tốt cho tim mạch như dầu ô liu, dầu đậu nành.

Giảm đường: Hạn chế đồ ngọt, nước ngọt có ga, bánh kẹo. Đường sẽ chuyển hóa thành mỡ nếu không được sử dụng ngay, gây tăng gánh nặng cho gan.

Tăng cường chất xơ: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để giúp ổn định đường huyết và giảm cholesterol.

Uống đủ nước: Nước giúp đào thải độc tố và hỗ trợ quá trình chuyển hóa chất béo.

Tập thể dục giúp đốt cháy calo, giảm mỡ thừa, cải thiện độ nhạy cảm insulin và tăng cường chức năng gan.

Giảm cân (nếu cần). Thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây gan nhiễm mỡ. Việc giảm cân từ từ và bền vững thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện sẽ giúp giảm áp lực lên gan.

Nếu bạn bị tiểu đường, việc kiểm soát tốt đường huyết là rất quan trọng để ngăn ngừa và làm chậm tiến triển của gan nhiễm mỡ.

Rượu bia là một trong những nguyên nhân chính gây tổn thương gan. Việc giảm thiểu hoặc bỏ hẳn rượu bia sẽ giúp bảo vệ gan của bạn.

Viêm gan B và C có thể làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan. Việc tiêm phòng đầy đủ sẽ giúp bạn phòng tránh những biến chứng nguy hiểm này.