Cách phát hiện dị vật trong mũi

Mới đây, ngày 26/9/2017, bé Trần Gia L., 3 tuổi ở huyện Bình Liêu đã được các bác sĩ của Bệnh viện Sản Nhi tỉnh gắp ra viên pin tròn, đường kính 1cm trong khe mũi phải của bé. Không chỉ với bé L., dị vật chui vào mũi là tình trạng thường gặp trong cấp cứu tai mũi họng (TMH), nhất là với trẻ em. Phóng viên Báo Quảng Ninh đã trao đổi với bác sĩ Phạm Văn Nam, Trưởng Khoa TMH, Bệnh viện Sản Nhi tỉnh để giúp bạn đọc sớm phát hiện, xử trí khi gặp vấn đề tương tự.

- Xin bác sĩ cho biết khi bị dị vật trong mũi, trẻ thường có triệu chứng gì?

 + Dị vật trong mũi là một cấp cứu TMH thường gặp ở trẻ từ 1-6 tuổi. Phần lớn các dị vật bị đưa vào mũi một cách tình cờ với rất nhiều lý do khác nhau, bởi tò mò và khám phá là quy luật tự nhiên trong quá trình phát triển của các bé. Có thể là trẻ nghịch ngợm nhét đồ vào mũi bạn hoặc tự nhét vào mũi mình, sau đó quên mất việc mình làm, hoặc do chấn thương, ngã làm dị vật mắc lại trong mũi; nhiều trẻ vùng nông thôn khi tắm suối có thể bị đỉa chui và mũi, v.v..

Bác sĩ Bệnh viện Sản Nhi tỉnh nội soi, kiểm tra dị vật trong mũi cho trẻ.

Không chỉ trường hợp bé Trần Gia L. (bị mắc viên pin trong mũi, được chúng tôi lấy dị vật vào ngày 26/9), mà trước đó, qua quá trình thăm khám, điều trị, Khoa TMH của Bệnh viện Sản Nhi tỉnh cũng đã cấp cứu rất nhiều trẻ bị các dị vật khác nhau mắc trong mũi, như: Thức ăn, giấy ăn, các loại hạt, đồ chơi, sỏi đá, bông... Khi bị dị vật trong mũi, trẻ thường có triệu chứng như: Cảm giác có thứ gì đó trong mũi; đau hoặc tắc nghẹt mũi bên có dị vật; chảy máu mũi xảy ra khi dị vật làm trầy xước niêm mạc mũi (nếu chảy máu mức độ nhiều, máu có thể chảy xuống họng và bệnh nhân sẽ nuốt xuống dạ dày gây buồn nôn và nôn).

Bên cạnh đó, dị vật trong mũi còn gây tình trạng chảy nước mũi liên tục ở một bên dù đã điều trị kháng sinh nhưng không khỏi; hơi thở từ mũi có mùi hôi; vùng da ngay dưới mũi trở nên đỏ, rát do chảy nước mũi liên tục hoặc do chùi mũi thường xuyên...

- Mắc dị vật trong mũi có nguy hiểm không, thưa bác sĩ?

+ Phần lớn các trường hợp dị vật trong mũi và khoang mũi không nghiêm trọng và có thể trì hoãn việc lấy dị vật. Tuy nhiên, một số vật tắc trong mũi có khả năng di chuyển xuống miệng và có nguy cơ bị nuốt phải, thậm chí bị hít vào đường thở gây dị vật đường thở.

Dị vật trong mũi để lâu sẽ gây viêm loét mũi, viêm mũi xoang.  Với những dị vật có chứa hóa chất, như pin điện tử cần lấy ngay trong vòng 4 giờ. Nếu để lâu, pin có chứa axit sẽ gây loét niêm mạc, chảy máu, thủng vách ngăn mũi, gây sẹo co kéo.

- Khi bị dị vật trong mũi, cần xử lý thế nào, thưa bác sĩ?

+ Nếu phát hiện trẻ có dị vật mũi, người lớn nên hỏi nhẹ nhàng, không nên quát mắng trẻ, có thể bịt bên mũi không có dị vật rồi cho trẻ xì mũi mạnh, nếu dị vật nhỏ có thể ra được. Phần lớn dị vật có thể quan sát được trong điều kiện đầy đủ ánh sáng và với một vài dụng cụ. Nếu dị vật ở sâu phía trong hoặc có biến chứng nhiễm trùng xoang nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định thăm khám bằng nội soi hoặc CT scan.

Hình ảnh miếng bông nằm sâu trong khe mũi của trẻ (một trong những dạng dị vật mũi) .

Khi phát hiện hoặc nghi ngờ trẻ bị dị vật trong mũi, không nên bịt bông vào cửa mũi vì có thể làm dị vật chui sâu hơn. Tốt nhất hãy đưa trẻ tới chuyên khoa tai - mũi - họng để các bác sĩ có chuyên môn lấy những dị vật ra một cách dễ dàng và an toàn. Nếu dị vật là cục pin thì cần phải được lấy ra khỏi mũi càng sớm càng tốt vì pin bị phân hủy bởi dịch mũi gây hoại tử mô xung quanh.

Người lớn cần luôn để mắt đến trẻ; tránh cho trẻ chơi đồ chơi tháo lắp; nhắc nhở trẻ không cho đồ vật vào miệng, mũi.

- Xin cảm ơn bác sĩ!

Thu Nguyệt (Thực hiện)