Cách xử trí khi tăng huyết áp đột ngột

Tăng huyết áp xảy ra khi chỉ số huyết áp tâm thu ≥140 mmHg và/hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90 mmHg. ThS.BS.CKII Huỳnh Thanh Kiều, Trưởng khoa Nội tim mạch 1, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết tăng huyết áp khiến lực ép của máu lên thành động mạch quá cao. Một số trường hợp không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng như suy tim, đột quỵ... Bác sĩ gợi ý một số cách có thể tạm thời hạ huyết áp.

Uống một ít nước: Cung cấp nước cho cơ thể để tim bơm máu tốt hơn. Mất nước mạn tính có thể dẫn đến huyết áp cao vì cơ thể phản ứng bằng cách co mạch máu. Uống một cốc nước có thể không hạ huyết áp ngay nhưng tạm thời giúp ổn định chỉ số.

Di chuyển ra khỏi đám đông: Người đang ở chỗ đám đông và cảm thấy huyết áp tăng đột ngột nên di chuyển đến nơi thông thoáng, không khí trong lành, có ít người hơn.

Nghỉ ngơi và cố gắng thư giãn: Căng thẳng và lo lắng có thể làm tăng huyết áp. Nhắm mắt lại, cho cơ thể nghỉ ngơi hoặc thực hiện các hoạt động giúp tâm trí bình tĩnh để hạ huyết áp.

Thực hiện bài tập thở: Người bệnh thực hành các bài tập thở để đưa nhịp tim về mức bình thường và tăng cường thư giãn. Hít một hơi thật sâu, nín thở trong khoảng hai giây, sau đó từ từ thở ra. Tạm dừng một lúc và lặp lại đến khi cảm thấy dễ chịu hơn.

Ăn một ít chocolate đen: Các flavonoid trong chocolate đen có thể kích thích lớp nội mô mạch máu, lớp lót trong cùng của động mạch để tạo ra oxit nitric (NO). Một trong những chức năng của NO là giãn mạch, làm giảm kháng lực đối với lưu lượng máu, nhờ đó hạ huyết áp. Tuy nhiên, người bệnh cần ăn lượng vừa phải vì thực phẩm này chứa nhiều đường.

Tắm nước ấm: Ngâm mình trong bồn tắm hoặc dưới vòi hoa sen khoảng 15 phút có thể giảm huyết áp vì hơi ấm giúp mạch máu giãn ra.

Những phương pháp này chỉ có thể giảm huyết áp tạm thời và không thể thay thế điều trị y tế. Bác sĩ Kiều lưu ý người bệnh cần khám bác sĩ để tìm nguyên nhân và dùng thuốc theo chỉ định. Khi có các biểu hiện bất thường như đau ngực, khó thở, đau lưng, tê bì, suy giảm ý thức, nói khó, nhìn mờ, buồn nôn hoặc nôn, đo huyết áp trên 180/120 mm Hg... cần nhanh chóng đến bệnh viện cấp cứu.

Bác sĩ Kiều khuyến nghị người bệnh thực hiện kế hoạch chăm sóc dài hạn, duy trì một số thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh để ổn định huyết áp. Một số biện pháp bao gồm giảm cân (nếu thừa cân); bỏ thuốc lá; giảm lượng rượu và caffeine; ngủ đủ giấc; hạn chế căng thẳng.

Người bệnh nên ăn chế độ giảm muối, đường, carbohydrate tinh chế và thực phẩm chế biến sẵn vì chúng không có lợi cho huyết áp, tích cực vận động nhẹ (đi bộ, đạp xe...) khoảng 30 phút mỗi ngày.