Cần sớm xây dựng chợ đầu mối thủy sản

Là một trong 4 ngư  trường trọng điểm của  cả nước, sản lượng  thủy sản của Quảng  Ninh mỗi năm đạt trên  100.000 tấn, đóng góp  50% GDP trong khối  nông, lâm, ngư nghiệp.  Tuy nhiên, một nghịch  lý là cho đến nay,  Quảng Ninh vẫn chưa  có một chợ đầu mối  thủy sản, việc buôn bán  thủy hải sản chủ yếu  vẫn diễn ra ở các chợ  truyền thống, chợ tạm,  cảng, bến cá.

Hàng tấn hàu, hà thường xuyên được chất thành đống ngay trên cầu cảng Cái Rồng (huyện Vân Đồn)

Theo  tìm  hiểu  của  chúng  tôi,  ở  khu  vực  chợ  cá  Hạ  Long,  Cái  Dăm (TP Hạ Long), Bến Do  (TP  Cẩm  Phả),  Cảng  Cái  Rồng  (huyện  Vân  Đồn)...,  trung bình mỗi ngày có hàng  nghìn  tiểu  thương  đến  thu  mua thủy sản để phân phối  đến  các  nhà  hàng,  khách  sạn và bán lẻ đến tay người  tiêu  dùng.  Đồng  thời,  một  lượng lớn thủy sản còn được  đóng  xe  lạnh  chuyển  đến  các tỉnh, thành khác và cung  cấp  cho  những  nhà  máy  chế biến. Mặc dù, số lượng  thủy sản buôn bán tại những  khu  vực  này  lên  tới  hàng  trăm tấn mỗi ngày, nhưng do  thiếu một chợ đầu mối quy  củ  nên  đã  gây  ảnh  hưởng  không  nhỏ  đến  hoạt  động  sản  xuất,  kinh  doanh  của  người  dân  và  môi  trường  du lịch của tỉnh. Điển hình  như tại Cảng Cái Rồng, qua  quan sát của chúng tôi cho  thấy, trên con đường dẫn chỉ  dài khoảng 100m ra khu vực  cảng,  nhiều  năm  nay  luôn  xảy ra tình trạng người mua,  kẻ bán chen chúc. Nguyên  nhân là do tất cả các hoạt  động buôn bán hải sản đều  tập trung trên mặt bến, mặt  cầu  cảng  vốn  đã  chật  hẹp  nhưng  ô  tô,  xe  máy  vô  tư  ra,  vào  cảng,  thậm  chí  là  xe trọng tải lớn, xe lạnh đỗ  hết lối đi lại, chưa kể hàng  tấn hàu, hà được chất thành  đống  ngay  trên  cầu  cảng.  Không những thế, do ý thức  kém, tất cả rác thải, hải sản  hư  hỏng  đều  được  người  dân cho rửa trôi ngay xuống  vùng nước cảng, khiến khu  vực này luôn bẩn đục, tanh  hôi, bốc mùi khó chịu. Trong  khi  đó,  Cảng  Cái  Rồng  lại  hoạt động theo hình thức “3  trong  1”  (vừa  là  cảng  dân  sinh, cảng dịch vụ du lịch,  cảng cá) nên thường xuyên  xảy  ra  tình  trạng  lộn  xộn,  mất trật tự, nhếch nhác và  ô nhiễm, gây không ít phản  cảm cho du khách. 

Hình ảnh không đẹp mắt  này cũng thường xuyên diễn  ra  ở  bến  cá  chợ  Hạ  Long  I. Khoảng 3 giờ sáng hàng  ngày, hàng trăm thuyền cá  và  tiểu  thương  tập  trung  ở  đây  để  mua  bán  hải  sản.  Vốn  là  khu  vực  cung  cấp  nguồn  thực  phẩm  lớn  và  phong phú, bến cá phía sau  chợ Hạ Long I không chỉ thu  hút người dân thành phố, mà  còn là địa chỉ hấp dẫn nhiều  khách du lịch đến mua hải  sản làm quà. Trên một diện  tích nhỏ hẹp, rác thải từ hoạt  động kinh doanh, buôn bán  của các tiểu thương đều xả  thẳng  xuống  mặt  biển  đã  khiến  môi  trường  dân  sinh  tại khu vực này bị ô nhiễm. 

Theo thống kê, cả nước  hiện có khoảng 170 chợ đầu  mối  cấp  vùng  và  cấp  tỉnh.  Trung bình mỗi tỉnh có 3 chợ  đầu mối các loại, đóng vai  trò  lớn  trong  quá  trình  lưu  thông  hàng  hóa,  giảm  bớt  các khâu trung gian. Mặc dù  là vùng trọng điểm về thủy  sản, nhưng tại Quyết định số  3340/QĐ-UBND  năm  2014  của UBND tỉnh về việc phê  duyệt đề án điều chỉnh, bổ  sung Quy hoạch  phát triển  hệ  thống  chợ  tỉnh  Quảng  Ninh  đến  năm  2020,  định  hướng đến năm 2030, trên  địa bàn tỉnh sẽ có 184 chợ  thì  chỉ  có  duy  nhất  huyện  Vân Đồn có quy hoạch chợ  đầu mối thủy sản. Đến tháng  12-2016, tại Quyết định số  4265 của UBND tỉnh về việc  phê duyệt Quy hoạch phát  triển ngành Thương mại tỉnh  đến  năm  2025,  tầm  nhìn  2030, có thêm TP Hạ Long  bổ sung thêm 1 chợ chuyên  danh thủy sản ở phường Hà  Phong. Tuy nhiên, cho đến  thời điểm này, việc triển khai  xây dựng các chợ đầu mối  thủy sản, chợ chuyên danh  vẫn  đang  “giậm  chân  tại  chỗ”. Việc Quảng Ninh chưa  xây dựng được chợ đầu mối  đã khiến cho ngư dân gặp  nhiều khó khăn cho đầu ra  của sản phẩm, bị tư thương  ép  giá.  Do  đó,  để  tạo  giá  trị gia tăng và thương hiệu  cho các mặt hàng thủy sản,  Quảng  Ninh  cần  xây  dựng  một chợ đầu mối thủy sản để  các cơ quan chức năng quản  lý tốt chất lượng sản phẩm  đầu mối trước khi lưu thông  ra  thị  trường.  Quan  trọng  hơn cả là thông qua chợ đầu  mối thu mua, sẽ hình thành  nên sự liên kết trực tiếp giữa  doanh  nghiệp  và  ngư  dân,  góp  phần  hình  thành  nên  nền sản xuất hàng hóa tập  trung...  tạo  ra  xung  lực  để  thúc đẩy sản xuất thủy sản  của tỉnh phát triển.

Hoàng Nga