Chăm sóc bệnh nhân tâm thần F0 tại nhà cần lưu ý gì?

Số ca mắc COVID-19 vẫn chưa có dấu hiệu giảm. Việc điều trị F0 tại nhà với các dấu hiệu nhẹ và đủ tiêu chuẩn đã và đang được thực hiện. Tuy nhiên, các trường hợp bệnh nhân bị bệnh tâm thần mà mắc F0 thì cần được chăm sóc tại nhà như thế nào?

ThS. BS. Vương Thị Thủy – Giảng viên bộ môn Tâm thần Trường Đại học Y dược Hải Phòng, kiêm Phó trưởng khoa Bán cấp Nam và Phục hồi chức năng Tâm thần, Bệnh viện Tâm thần Hải Phòng sẽ cung cấp những thông tin hữu ích trong trường hợp F0 là người mắc các bệnh lý tâm thần.

1. Lưu ý chăm sóc bệnh nhân F0 tại nhà mới nhất

- Những trường hợp F0 được cách ly tại nhà: Người bệnh không triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ; Ở độ tuổi lớn hơn hoặc 3 tháng tuổi và nhỏ hơn hoặc bằng 49 tuổi; Không mắc bệnh lý nền, đã tiêm đủ liều vaccine, không mang thai; Bệnh nhân có khả năng tự chăm sóc bản thân.

- Những điều kiện cần thiết: Người bệnh F0 cần có không gian riêng tại nhà. Các vật dụng tối thiểu như khẩu trang, dung dịch sát khuẩn, dụng cụ vệ sinh cá nhân… phải đầy đủ. F0 cách ly tại nhà cần có : Máy đo huyết áp, túi thuốc điều trị tại nhà, thùng rác y tế, người thân chăm sóc…

- Những việc không được phép làm khi F0 điều trị tại nhà là: tự ý rời khỏi phòng cách ly, sử dụng chung vật dụng, tiếp xúc gần.

2. Cách chăm sóc bệnh nhân tâm thần là F0 tại nhà

Bệnh nhân tâm thần thường trong tình trạng mất hoặc giảm năng lực điều khiển hành vi. Họ không có đầy đủ nhận thức về mối nguy hiểm do COVID-19 mang lại như người bình thường, do vậy rất khó tuân thủ biện pháp phòng, chống dịch cũng như chấp hành y lệnh của thầy thuốc.

Nếu bệnh nhân dùng thuốc duy trì đều đặn, tâm lý bệnh nhân ổn định, hợp tác thì việc chăm sóc bệnh nhân cũng khá thuận lợi, giống như chăm sóc các F0 khác tại nhà. Tuy nhiên với trường hợp bệnh chưa ổn, hoặc tái phát, bệnh nhân lên cơn kích động, sẽ rất khó khăn cho người nhà.

Do vậy, ngoài việc chuẩn bị đầy đủ các vật dụng, thuốc men cần thiết như các F0 khác, chăm sóc bệnh nhân tâm thần F0 tại nhà cần thực hiện tốt các việc sau:

• Làm tốt công tác tư vấn tâm lý cho bệnh nhân trong giai đoạn cách ly, để bệnh nhân thực hiện tốt công tác phòng lây nhiễm COVID: Cần nhẹ nhàng lắng nghe, tâm sự và trấn an bệnh nhân để họ bình tĩnh hợp tác. Tuân thủ y lệnh thuốc tâm thần đầy đủ.
• Cần giữ mối liên hệ với bác sĩ điều trị, chuẩn bị sẵn phương án thuốc dự phòng tình huống bị cách ly dài ngày. Chuẩn bị sẵn sàng thuốc điều trị bệnh tâm thần dùng trong 1-3 tháng, đảm bảo thuốc được duy trì liên tục.
• Không tự ý ngừng hoặc bỏ thuốc đang điều trị. Nếu lịch tái khám định kỳ bị hoãn do bệnh dịch, nên tư vấn từ xa với bác sĩ theo đúng hẹn.
• Hướng dẫn bệnh nhân tập luyện các bài tập thể chất, phục hồi chức năng đơn giản hàng ngày.
• Tăng cường kết nối với người thân, trao đổi thông tin, tình hình sức khỏe (qua điện thoại, e-mail, phương tiện truyền thông xã hội hoặc các cuộc gọi video).
• Người chăm sóc, người nhà cần theo dõi, phát hiện sớm các tình trạng cấp cứu như: kích động, ý tưởng hoặc hành vi tự sát, từ chối ăn uống, trạng thái cai, sảng, ngộ độc thuốc. Liên lạc với nhân viên y tế để được hướng dẫn hỗ trợ, xử trí cấp cứu.