Chủ động phòng chống thiên tai, mưa bão

Một điều mà chúng ta dễ nhận thấy là biến đổi khí hậu ngày càng rõ ràng, thời tiết ngày một nguy hiểm hơn, khó dự báo, mưa lớn kéo dài, nắng nóng cực đoan. Do tác động của biến đổi khí hậu nên những năm gần đây, bão diễn biến phức tạp, dị thường ngày càng phổ biến, gây ra những thiệt hại nghiêm trọng. Vì vậy, đòi hỏi công tác phòng chống, ứng phó với mưa bão cần phải được các ngành, địa phương, người dân chủ động, sẵn sàng hơn nữa, để giảm thiểu những thiệt hại do thiên tai gây ra.

Năm 2023, Việt Nam chịu tác động lớn của thiên tai, tình hình thời tiết, khí hậu xảy ra cực đoan trên các vùng miền với 21/22 loại hình thiên tai, đặc biệt là mưa lớn gây sạt lở đất, lũ quét, lũ, ngập lụt trên diện rộng, gây thiệt hại lớn về người, tài sản, cơ sở hạ tầng, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của nhân dân.
Thống kê từ đầu năm 2023 đến ngày 10/1/2024, trên cả nước xảy ra 5.331 sự cố, thiên tai, làm chết 924 người, mất tích 205 người, bị thương 977 người; chìm, cháy, hỏng 555 phương tiện; cháy 1.740 nhà, xưởng, ki-ốt chợ, 1.346ha rừng và thảm thực vật.

Sự cố, thiên tai cũng đã làm hư hỏng 15.977 nhà; 115,56km đê, kè, kênh mương, 711 công trình thủy lợi, cuốn trôi 179 cầu tạm; hư hại 151.279ha lúa, hoa màu, 3.547ha nuôi trồng thủy sản, 104 lồng bè; chết 75.357 con gia súc, gia cầm. Tổng thiệt hại về kinh tế do sự cố, thiên tai ước tính khoảng 8.236 tỷ đồng.

Có thể thấy, thiệt hại do bão lũ, thiên tai gây ra là rất lớn. Nhất là do biến đổi khí hậu, các hình thái thời tiết cực đoan thường khó dự báo và hay đến một cách bất ngờ, gây thiệt hại về người và tài sản của người dân. Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thuỷ văn quốc gia, năm 2024 này, hiện tượng El Nino còn tiếp tục kéo dài đến giữa năm 2024 và đạt đỉnh, nên năm 2024 có thể là năm thứ 10 liên tiếp nhiệt độ trung bình toàn cầu lên cao nhất và thiên tai sẽ bất thường hơn. Hiện tượng El Nino sẽ chuyển sang trạng thái trung tính vào giữa năm, sau đó xuất hiện hiện tượng La Nina, do đó hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới nhiều khả năng sẽ tập trung nhiều hơn vào nửa cuối năm.

Đặc biệt, bão, áp thấp nhiệt đới hình thành ở Biển Đông sẽ nhiều hơn, dự báo cơ cấu bão ở Biển Đông sẽ chiếm 1/3 so với toàn bộ số cơn bão. Điều đó đồng nghĩa với việc phòng, chống bão sẽ phải thực hiện nhanh hơn, gấp hơn vì bão trên Biển Đông sẽ tác động rất nhanh đến đất liền. Cùng với đó, mưa dông và mưa lớn thời đoạn ngắn xuất hiện thường xuyên hơn, gây lở đất vùng núi, ngập lụt đô thị.

Nhận định về tình hình khí tượng thủy văn từ tháng 6 đến hết năm 2024, Tổng cục Khí tượng thủy văn, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, dự báo có khoảng 11-13 cơn bão trên Biển Đông, trong đó có 5-7 cơn ảnh hưởng đến đất liền nước ta. Hoạt động của bão và áp thấp nhiệt đới có khả năng sẽ tập trung từ tháng 9 - tháng 11. 

Trước dự báo diễn biến thời tiết, bão lũ cực đoan có thể xảy ra trong năm 2024 đòi hỏi các cấp, ngành, địa phương phải chủ động hơn nữa, tuyệt đối không được chủ quan trong công tác phòng, chống thiên tai do tình hình thời tiết được dự báo sẽ tiếp tục thay đổi bất thường, nắng nóng vào đầu năm, mưa bão vào cuối năm; phải giữ nguyên tắc phòng hơn chống, cung cấp thông tin, hướng dẫn kịp thời cho người dân với nhiều hình thức để người dân tự bảo vệ được chính mình và từng bước xây dựng ý thức cùng tham gia công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai và tìm kiếm cứu nạn.

Các cơ quan, đơn vị, địa phương tập trung rà soát những vướng mắc về thể chế liên quan đến chức năng, nhiệm vụ được giao trong công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, tìm kiếm cứu nạn để kịp thời sửa đổi cho phù hợp yêu cầu thực tiễn; chủ động đề xuất việc mua sắm những trang thiết bị cần thiết phục vụ công tác phòng chống thiên tai.

Trong phòng chống thiên tai thì công tác chủ động phòng ngừa và phòng ngừa từ xa là vô cùng quan trọng. Dự báo năm nay, thiên tai, bão lũ diễn biến phức tạp, khó lường, cực đoan nên mỗi cấp, mỗi ngành, địa phương, mỗi người dân cần tiếp tục nâng cao ý thức, chủ động các phương án phòng, chống để giảm thiệt hại do thiên tai gây ra.