Chuyển đổi vật liệu nổi đạt chuẩn trong nuôi trồng thủy sản ở Vân Đồn

Huyện Vân Đồn có diện tích vùng biển lớn với trên 1.589km², kín gió rất phù hợp với nuôi trồng thủy sản. Nhằm bảo vệ môi trường sinh thái biển, phát triển thủy sản bền vững, huyện Vân Đồn đang từng bước quyết tâm thực hiện chuyển đổi sử dụng vật liệu nổi HDPE đạt quy chuẩn thay thế phao xốp trong nuôi trồng thủy sản (NTTS).

Theo thống kê, tổng diện tích mặt nước hiện sử dụng cho NTTS tại huyện Vân Đồn khoảng 4.258ha với 1.392 tổ chức, cá nhân đang nuôi trồng. Trong đó hiện còn 971 cơ sở NTTS sử dụng vật liệu bằng phao xốp với diện tích khoảng 1.942ha. Đây có thể được xem là nguồn gây ô nhiễm và đe dọa lâu dài đến môi trường, sinh thái biển nếu không có giải pháp thay thế kịp thời.

Nhận rõ những nguy cơ, Vân Đồn xác định công tác quản lý vật liệu làm phao nổi trong NTTS là một trong những nhiệm vụ quan trọng của cấp ủy, chính quyền các cấp và nhân dân trong năm 2021. Theo đó, nhiều giải pháp đã được triển khai một cách đồng bộ, phù hợp với thực tiễn ở địa phương, quyết tâm đạt mục tiêu đến hết ngày 31/12/2021 toàn bộ phao xốp trong NTTS sẽ được thay thế bằng vật liệu bền vững, thân thiện với môi trường.

Thực hiện các văn bản chỉ đạo của tỉnh và huyện, Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vân Đồn đã phối hợp chặt chẽ với MTTQ các đoàn thể, các đơn vị, doanh nghiệp kinh doanh vật liệu nổi trong NTTS đã được chứng nhận đạt quy chuẩn của tỉnh tổ chức các cuộc tuyên truyền đến từng xã, từng cơ sở NTTS về những tác hại của phao xốp; lợi ích NTTS bằng vật liệu nổi đạt quy chuẩn. Trong quá trình tuyên truyền kết hợp với vận động các hợp tác xã, cán bộ, đảng viên nêu gương thực hiện việc chuyển đổi vật liệu NTTS trước.

Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng của địa phương cũng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, yêu cầu các hộ không mua mới các phao xốp phục vụ làm vật liệu NTTS, kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Với các giải pháp được triển khai, các hộ NTTS đều đồng tình, ủng hộ với chủ trương của huyện cũng như của tỉnh. Từ đầu năm 2021 đến nay, những hộ NTTS trên diện tích mới đều đã sử dụng vất liệu làm phao nổi theo quy chuẩn tại Quyết định số 31/2020/QĐ-UBND ngày 31/8/2020 của UBND tỉnh. Những hộ trước đây đã sử dụng phao xốp trong nuôi trồng cũng tích cực vào cuộc, thực hiện chuyển đổi được trên 31.000 quả phao, xốp, tương đương với diện tích khoảng 20ha sang vật liệu HDPE đạt quy chuẩn.

Ông Nguyễn Văn Thắng, xã Bản Sen, huyện Vân Đồn chia sẻ: Gia đình tôi nuôi trên 5ha chủ yếu là ngao hai cùi, hàu trên biển. Khoảng 3 năm trước đây, gia đình đã dần chuyển đổi được một phần diện tích từ phao xốp sang phao nhựa HDPE đạt quy chuẩn. Qua thực tế thời gian sử dụng cho thấy, phao nhựa tuy vốn đầu tư ban đầu lớn nhưng lại có nhiều ưu điểm vượt trội như độ bền rất cao lên đến trên 10 năm, chịu được sóng to, gió lớn. Vì vậy quá trình NTTS đảm bảo an toàn hơn so với loại phao xốp. Với lợi ích đó, chúng tôi mong muốn nhà nước có các cơ chế, chính sách hỗ trợ để sớm chuyển đổi được toàn bộ diện tích sang vật liệu đạt quy chuẩn, đảm bảo môi trường, phát triển nghề NTTS bền vững.

Ông Đinh Trung Kiên, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Bản Sen, huyện Vân Đồn, cho biết: Hiện nay trên địa bàn xã có 890 hộ dân NTTS, trong đó 70% diện tích vẫn đang sử dụng phao xốp. Loại vật liệu này trong khoảng từ 2 đến 3 năm là bị hỏng, không sử dụng được, vì vậy mỗi lần thay thế lượng rác thải ra môi trường rất lớn. Chúng tôi đang tích cực vận động một số hộ có điều kiện kinh tế thực hiện chuyển đổi sang vật liệu HDPE trước, sau đó sẽ vận động các hộ còn lại, tiến tới 100% các hộ NTTS trên địa bàn sử dụng vật liệu nổi đạt quy chuẩn của tỉnh.

Lợi ích từ việc sử dụng vật liệu nổi đạt quy chuẩn trong NTTS đã rõ ràng. Tuy nhiên hiện nay một vấn đề đặt ra, đó là nguồn vốn đầu tư ban đầu khá cao, trong khi thời gian này các cơ sở NTTS nói chung vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiêu thụ sản phẩm do tình hình dịch Covid-19 còn diễn biến phức tạp ở nhiều địa phương. Bình quân giá bán các loại thủy sản cũng thấp hơn so với các vụ trước. Vì vậy, người NTTS vẫn còn khó khăn trong việc mua phao nổi bằng HDPE phù hợp quy chuẩn địa phương để thay thế phao xốp.

Để đạt được mục tiêu đến hết năm nay, tất cả các hộ NTTS trên địa bàn huyện Vân Đồn nói riêng và tỉnh Quảng Ninh nói chung chuyển đổi vật liệu phao xốp sang vật liệu nổi đạt chuẩn, bên cạnh sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền các cấp cũng rất cần có những cơ chế, chính sách hỗ trợ, khuyến khích của Nhà nước cũng như các doanh nghiệp cung ứng sản phẩm vật liệu để tháo gỡ khó khăn cho người dân. Bên cạnh đó, vấn đề thu gom, tiêu hủy các phao xốp sau khi thay thế cũng cần được tính đến để đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường.