Dân dã món phở xào Bình Liêu

Bình Liêu là huyện vùng cao biên giới nằm ở vùng đông bắc tỉnh Quảng Ninh. Văn hóa ẩm thực của đồng bào dân tộc huyện Bình Liêu gắn liền với đời sống vật chất của các dân tộc Tày, Dao, Sán Chỉ. Bình Liêu có các sản vật và ẩm thực đặc sắc, đặc trưng cho vùng đất dẻo cao nơi đây. Và có một món ăn dân dã, trở thành nét văn hóa ẩm thực độc đáo ở huyện Bình Liêu đó là món phở xào.

Hấp dẫn món phở xào Bình Liêu.

Ở Bình Liêu có thể thưởng thức món phở xào ở bất cứ nơi đâu nhưng có lẽ để thưởng thức phở xào đặc trưng nhất phải đến với xã Đồng Văn. Độc đáo là muốn ăn một đĩa phở xào, du khách sẽ phải trực tiếp đi ra chợ phiên mua nguyên vật liệu là phở tươi, thịt và gia vị. Quán xá họ sẽ chỉ giúp bạn chế biến những thứ bạn đã mua, rồi cho thêm đồ gia vị xào nấu để thành món phở mà thôi.

Điều làm nên vị ngon tạo sự khác biệt của phở xào Bình Liêu với các món phở xào nơi khác đó chính là nguyên liệu và cách chế biến bánh phở. Quá trình làm phở được làm hoàn toàn thủ công bởi những bàn tay khéo léo của người dân bản địa. Gạo để làm phở được trồng trên nương rẫy ở Bình Liêu nên gạo dẻo và thơm ngon. Gạo ngâm vào nước đến mềm rồi cho vào cối xay thành tinh bột lỏng, mang chưng chín ở trên bếp củi. Bánh phở tráng xong sẽ là những miếng phở to, mỏng được gập miếng to, bản dài thái thành các sợi nhỏ. Bánh phở được thái sợi rất mềm và dẻo, đưa lên bếp xào, phi hành tỏi cùng thịt lợn, xì dầu và rau thái nhỏ. Xào xong, phở sẽ ngả màu vàng của sợi phở ngấm xì dầu trông đẹp mắt, ăn mềm, thơm ngon, nhất là khi còn nóng. Thưởng thức món phở xào ở Bình Liêu sẽ cho bạn hương vị rất đặc trưng và hơi hơi ngây ngấy của món thịt lợn bản.

Người dân ở huyện Bình Liêu ăn phở xào ở bất cứ nơi đâu và lúc nào có dịp. Phở xào xuất hiện tại các bữa ăn hàng ngày hay các dịp sinh hoạt, sum họp của người dân địa phương. Vào những ngày chợ phiên, các ngày hội của người dân Bình Liêu là hội tháng ba (16-3 âm lịch), ngày kiêng gió (4-4 âm lịch)... từ khắp các nẻo đường dẫn về chợ phiên, những chàng trai, cô gái người dân tộc Tày, Dao, Sán Chỉ nô nức đi chợ phiên. Họ đến để trao đổi hàng hóa nông sản, thưởng thức các chương trình hát then của người Tày, hát soóng cọ của người Sán Chỉ, hát pả dung của người Dao và các trò chơi dân gian, thể thao dân tộc. Mọi người không quên thưởng thức món phở xào. Nhiều khi đi chợ phiên cũng chỉ với mục đích là thưởng thức món phở xào, nhâm nhi chén rượu nồng cùng với người thân và bạn bè. Vì vậy, từ xa xưa phở xào đã là món ăn bình dị, dân dã, quen thuộc với đời sống của đồng bào các dân tộc huyện Bình Liêu.

Ngày nay, đến huyện Bình Liêu, Quảng Ninh du khách sẽ được hòa mình vào một vùng miền núi biên giới rất đỗi bình yên, thơ mộng với cảnh núi rừng hoang sơ, kỳ vĩ, con suối thác nước êm đềm, cùng với đó là trải nghiệm tìm hiểu con người dân tộc thiểu số thân thiện, dễ mến nơi đây. Bạn sẽ tận hưởng cho mình những món ăn đậm chất miền núi như gà bản, lợn bản, ốc khe, măng rừng... và các sản phẩm đã trở thành thương hiệu của Bình Liêu là miến dong. Tất nhiên, du khách đừng bỏ quên dành thời gian thưởng thức món phở xào. Dư vị đặc biệt của món ăn chắc chắn sẽ để lại cho du khách những trải nghiệm thú vị và ấn tượng khó quên về mảnh đất Bình Liêu.

Tô Thị Nga (Phòng VH-TT huyện Bình Liêu)